Dünyanın en saçma vergileri

1000’lerin başları...

İngiltere’nin Coventry şehrinde Lady Godiva’nın at üstünde çırılçıplak dolaşması, belki de tarihteki en etkili vergi karşıtı gösteridir. Lady Godiva’nın zalim kocası Earl Leofric muhafızların maaşlarını ödeyebilmek için  halktan “Heregeld” diye adlandırılan ağır bir vergi alıyordu. Lady Godiva kocasından bu anlamsız vergiyi iptal etmesini istedi. Leofric de ‘Vergiyi sadece Coventry sokaklarında at üstünde çıplak dolaşman koşuluyla kaldırırım!’ deyince, Lady Godiva tüm kasaba halkının kapı ve pencerelerini kapatmalarını emrettikten sonra sokaklarda at üstünde çırılçıplak dolaştı. Ve tabi ki  bu cesaretin sonunda Leofric bu anlamsız vergiyi kaldırdı.

1773: Koloni vergileri

‘Boston Tea’ (Boston Çay) partisi, aslında bir parti değil, kolonilerdeki haksız vergilere karşı oluşturulan bir platformdu. İngiltere hükümeti, ‘ East India Company’ (Doğu Hindistan Şirketi)  adlı İngiliz ticaret şirketine, kolonilerdeki rakiplerinden daha imtiyazlı vergi düzenlemeleri sunuyordu. Boston’daki göstericiler de bu ayrıcalığa tepki gösterdi ve bir gece ansızın Doğu Hindistan Şirketi’ne ait gemiden 45 ton çayı denize attılar. Bu olay Amerika Devrimi’ni ateşledi ve Britanya İmparatorluğu’nun Amerika’yı kaybetmesine yol açtı.

1696: Pencere vergisi

İngiltere’de 1600’lü yılların sonlarına doğru binalardaki bazı pencereler tuğlalarla örülüyordu. Nedeni ise oldukça garip bir uygulamaydı. William III,  kral olunca, İrlanda ve kıtanın diğer bölgelerindeki  savaş masraflarını karşılayabilmek için altı pencereden fazla pencereye sahip olan evlere yeni bir vergi getirdi. Yani eğer evde altı taneden daha fazla pencere varsa, her bir pencere için ekstra vergi ödeniyordu. Bu saçma uygulama üzerine pencerelerini ören ev sahipleri ise, maalesef karanlık odalar ve zayıf havalandırma ile baş etmek zorunda kaldılar. Fakat halkın çoğunluğu bu yöntemi vergi ödemeye tercih etti. Vergi tam 51 yıl devam etti.

1995: Yasadışı uyuşturucu vergisi (ABD)

Ocak 2005’te ABD’nin Tennessee eyaleti, yasadışı uyuşturucu bulunduran kişilerden vergi alan 23 eyalete katıldı. Bu eyaletlerin aldığı ortak kararda uyuşturucu satın alan kişilere 48 saat içinde Maliye Bakanlığı’na gidip vergi ödeme zorunluluğu getirildi. Herbir uyuşturucu madde için ayrı ayrı vergi rakamları belirlendi. Uyuşturucu alanların kimliklerini göstermeleri zorunlu değildi. Tennessee eyaleti bu süreçte 2.7 milyon dolar gelir elde ederken, Temmuz 2006’da, bir hakim uygulamayı anayasaya aykırı buldu ve fesh etti.

1988: Mortgage faiz yardımının kaldırılması

Olay İngiltere’de baron olan Nigel Lawson’un gafı ile ateşlendi. Lawson, 5 aydan kısa bir süre içerisinde,  mortgage faiz yardımını kaldıracağını açıkladı. Bu yardım mortgage borcu olanlar için büyük bir destekti. Birçok insanın bu vergi yardımından yararlanarak ev almıştı.  Nitekim bir yıl sonra faiz oranları iki misli artarak  yüzde 15’e yükselince ev sahipleri deyim yerindeyse felce uğradı ve borcunu ödeyemeyen birçok vatandaşın evleri geri alındı.

1970’lerin sonu: Yüzde 98 vergi oranı

Bu dönemde İngiltere’de vatandaşın ödediği gelir vergisi yüzde 60’ı buluyordu.Bunun üzerine bir de yüzde 15 civari bir yatırım geliri ek vergisi eklenmeye başlanmıştı. Kısacası  insanların kar edebilmesi için hiçbir teşvik yoktu çünkü her şey baştan sona vergiye bağlanmıştı. Bu durumdan dolayı insanlar yasalara uymamaya başladılar ve bu yasa 1984 yılında yürürlükten kaldırıldı.

1689: Çin üretimi için teşvik primi

1689-1702 yılları arasında İngiltere’de hükümdarlık yapan William ve Mary, Katolik Fransa’dan konyak alımını durdurmak  ve yerel cin üretimini teşvik etmek amacıyla bütün vergileri kaldırdı. Bu durum, cinin halkın yoksul kesiminde favori içki olmasına yol açarken aynı zamanda halkın daha  fazla yoksullaşmasına neden oldu. Bu durum 1751 yılında çıkarılan bir yasayla düzeltildi.

1700’ler: İskoç viski vergisi

İskoç hükümeti, 18’inci yüzyılın başlarında malt ve viski üretimine yüksek miktarda vergi koydu. Üreticiler, bu sebeple, 150 yıl boyunca kaçak olarak içki ürettiler. 1777 yılında sadece sekiz içki üreticisi yasal olarak üretim yapıp vergi ödüyordu ve geri kalan 400 üretici kayıtsız olarak üretim yapıyordu. Durum o kadar vahimdi ki İskoçya’nın yarısı kaçak içki içiyordu. Bu durum 1823 yılında çıkarılan bir yasayla düzeltildi.

1990: Kafa vergisi

Yerel yöneticiler tarafından çıkarılan ve halkın büyük bölümünün nefret ettiği bu vergi o dönemdeki hükümete gerçekten de pahalıya patladı. Bazı bölgelerde halkın yüzde 30’u bu vergiyi ödemeyi reddetti. Bu durum 31 Mart 1990’da yaklaşık 200 bin İngiliz vatandaşının Trafalgar Meydanı’nda gösteri yapmasına ve bunun sonucunda da Margeret Thatcher’ın yönetimden çekilmesine neden oldu.

1783: Şapka vergisi

Başbakan William Pitt, 1783’de, Londra’daki şapka üreticisine yılda 2 pound, taşradaki üreticiye ise yılda 5 şilin olmak üzere muamale vergisi koydu. Vergi, şapkanın altındaki çizgiye mühürlenen bir bilet yoluyla toplanıyordu. Bu durum şapkanın tanımı hakkında tartışmalara neden oldu. Bu durum hangi maddeden yapılmış ya da çeşidinin ne olduğuna bakılmaksızın başa takılan her şeyin şapka olarak tanımlanmasıyla sonuçlandı. Bu vergi 1811 yılında çıkarılan bir yasayla kaldırıldı.