Çil para kuyruğu
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Kasım 17, 2004 09:39
Yılbaşında yani 1 Ocak 2005`ten itibaren kullanıma girecek Yeni Türk Lirası (YTL) için tüm kamu kurumları ile özel sektörün yoğun çalışmaları sürerken, koleksiyonerler de YTL`lerin ilk serisini heyecanla bekliyor. Emisyonların ilk serisi olan A01 serisinin çabuk tükendiğine ve kolay bulunmadığına işaret eden koleksiyonerler, YTL`lerin şu anda bir antika değerinin olmadığını ancak koleksiyoncuların ilk seri paralara çok ilgi gösterdiğini belirtiyor. Para koleksiyonlarında banknotların ilk serilerinin ve özellikle hiç kullanılmamış olanlarının (çil para) değerli olduğunu kaydeden koleksiyoncular, nadir bulunan eski paralara bazen değer biçilemediğini ifade ediyor.
JAPONYA`DAN ARAYAN VAR
Piyasada çok bulunması nedeniyle şu anda tedavülde olan milyonlu banknotların uzun bir süre antika değeri taşımayacağını da belirten koleksiyoncular, ancak piyasaya çıkmasına az bir süre kalan YTL`ler için ilgi ve talebin daha şimdiden oluştuğunu kaydediyor.
Yeni çıkacak kağıt YTL`lerin ilk serisi için dünyanın değişik ülkelerindeki yabancı koleksiyonerlerden talep almaya başladıklarına dikkati çeken koleksiyoncular, YTL hakkında özellikle internet yoluyla bilgi alındığını ifade ediyor. Para, pul koleksiyoncusu Vedat Duman, AA muhabirine yaptığı açıklamada, YTL`nin daha piyasaya çıkmadan koleksiyonerler tarafından aranır hale geldiğini belirterek, şunları söyledi: `Yurtdışında yaşayan koleksiyoncular (bize de YTL ayırın) diyor. Örneğin en son olarak Japonya`da ve Kanada`da oturan bazı Türk koleksiyoncular telefon açarak bir takım kağıt YTL ayırmamı istedi.`
NASIL DEĞER KAZANIYOR
Para banknotları, hiç kullanılmamış veya çok temiz olursa (çil para) koleksiyoncularca ilgi görüyor. En az 40 yıl önceki paralar bu kapsama giriyor. Her emisyonun banknotu A`dan başlayıp, alfabeye göre devam ediyor. Üretilen seri para, örneğin A01`den A90`a kadar devam etmezse o zaman az olduğundan ve hemen farkına varılmadığından fiyatı artıyor. Bugüne kadar geçilen yedi emisyon döneminde çıkarılan ve tedavülden kaldırılmış kağıt paralar, ne kadar az ve temiz olursa o kadar değerli oluyor. Belirlemelere göre, koleksiyoncularda birinci emisyon dönemine ait kağıt paralara 40 dolar ile 150 bin dolar arasında, üçüncü emisyon dönemine ait paralara ise ortalama 100 ile 2 bin 500 dolar arasında değer biçiliyor. Koleksiyoncularda, dördüncü emisyon dönemine ait kağıt paralar 200 ile 800 dolar arasında, beşinci emisyon dönemine ait kağıt paralar ise 110 ile bin dolar arasında değişen fiyatlarla meraklılarına sunuluyor. Şu anda tedavülde olan bol sıfırlı liralar ise 7. emisyonda bulunuyor. Cumhuriyet tarihinin en değerli koleksiyon parasının ise 1. emisyon 1000 lira (bin lira) olduğunu belirten Duman, çok az kişide bulunan bu paranın değerinin şu anda 100-150 bin dolar civarında olduğunu söyledi.
450 bin lira için 1.2 milyonluk masraf
ABD`li bir kadın Türkiye`de Yeni Türk Lirası`nın kullanıma geçeceğini öğrenince, yanında bulunan 450 bin lirayı, tedavülden kalkmadan değerlendirilmesi amacıyla Konyalı arkadaşına gönderdi. Konya`da bölgesel Merhaba Gazetesi`nin Yazı İşleri Müdürü Çetin Oranlı 1998 yılında Konya`nın Çumra İlçesi`ndeki Çatalhöyük kazılarını incelemek üzere gelen ABD`li Anna Faris (65) ile tanıştı. Oranlı, California`da oturan Faris`in zaman zaman kendilerine çeşitli hediyeler gönderdiğini ifade etti. Faris`in basını yakından takip ettiğini ve özellikle Türkiye`de yaşanan olayları kaçırmadığını vurgulayan Oranlı, şunları söyledi: `Son gelişinde, ABD`ye dönerken yanında 1 adet 250 bin, 2 adet 100 bin liralık bozuk para götürmüş. Türkiye`de şu anda kullanılan Türk Lirası`nın kaldırılacağını, Yeni Türk Lirası`nın kullanılacağını öğrenince hemen beni aradı. Üzerinde para olduğunu, değerlendirilmesi için bana göndermek istediğini söyledi. Ben eski olduğunu anladığım halde duyarlılık gösteren kişiyi kırmamak için kabul ettim.` Oranlı, 450 bin liranın zarf içinde kendisine geldiğini belirterek, `Bu paranın posta ücreti için 80 cent (1 milyon 200 bin lira) ödemiş` diye konuştu.
JAPONYA`DAN ARAYAN VAR
Piyasada çok bulunması nedeniyle şu anda tedavülde olan milyonlu banknotların uzun bir süre antika değeri taşımayacağını da belirten koleksiyoncular, ancak piyasaya çıkmasına az bir süre kalan YTL`ler için ilgi ve talebin daha şimdiden oluştuğunu kaydediyor.
Yeni çıkacak kağıt YTL`lerin ilk serisi için dünyanın değişik ülkelerindeki yabancı koleksiyonerlerden talep almaya başladıklarına dikkati çeken koleksiyoncular, YTL hakkında özellikle internet yoluyla bilgi alındığını ifade ediyor. Para, pul koleksiyoncusu Vedat Duman, AA muhabirine yaptığı açıklamada, YTL`nin daha piyasaya çıkmadan koleksiyonerler tarafından aranır hale geldiğini belirterek, şunları söyledi: `Yurtdışında yaşayan koleksiyoncular (bize de YTL ayırın) diyor. Örneğin en son olarak Japonya`da ve Kanada`da oturan bazı Türk koleksiyoncular telefon açarak bir takım kağıt YTL ayırmamı istedi.`
NASIL DEĞER KAZANIYOR
Para banknotları, hiç kullanılmamış veya çok temiz olursa (çil para) koleksiyoncularca ilgi görüyor. En az 40 yıl önceki paralar bu kapsama giriyor. Her emisyonun banknotu A`dan başlayıp, alfabeye göre devam ediyor. Üretilen seri para, örneğin A01`den A90`a kadar devam etmezse o zaman az olduğundan ve hemen farkına varılmadığından fiyatı artıyor. Bugüne kadar geçilen yedi emisyon döneminde çıkarılan ve tedavülden kaldırılmış kağıt paralar, ne kadar az ve temiz olursa o kadar değerli oluyor. Belirlemelere göre, koleksiyoncularda birinci emisyon dönemine ait kağıt paralara 40 dolar ile 150 bin dolar arasında, üçüncü emisyon dönemine ait paralara ise ortalama 100 ile 2 bin 500 dolar arasında değer biçiliyor. Koleksiyoncularda, dördüncü emisyon dönemine ait kağıt paralar 200 ile 800 dolar arasında, beşinci emisyon dönemine ait kağıt paralar ise 110 ile bin dolar arasında değişen fiyatlarla meraklılarına sunuluyor. Şu anda tedavülde olan bol sıfırlı liralar ise 7. emisyonda bulunuyor. Cumhuriyet tarihinin en değerli koleksiyon parasının ise 1. emisyon 1000 lira (bin lira) olduğunu belirten Duman, çok az kişide bulunan bu paranın değerinin şu anda 100-150 bin dolar civarında olduğunu söyledi.
450 bin lira için 1.2 milyonluk masraf
ABD`li bir kadın Türkiye`de Yeni Türk Lirası`nın kullanıma geçeceğini öğrenince, yanında bulunan 450 bin lirayı, tedavülden kalkmadan değerlendirilmesi amacıyla Konyalı arkadaşına gönderdi. Konya`da bölgesel Merhaba Gazetesi`nin Yazı İşleri Müdürü Çetin Oranlı 1998 yılında Konya`nın Çumra İlçesi`ndeki Çatalhöyük kazılarını incelemek üzere gelen ABD`li Anna Faris (65) ile tanıştı. Oranlı, California`da oturan Faris`in zaman zaman kendilerine çeşitli hediyeler gönderdiğini ifade etti. Faris`in basını yakından takip ettiğini ve özellikle Türkiye`de yaşanan olayları kaçırmadığını vurgulayan Oranlı, şunları söyledi: `Son gelişinde, ABD`ye dönerken yanında 1 adet 250 bin, 2 adet 100 bin liralık bozuk para götürmüş. Türkiye`de şu anda kullanılan Türk Lirası`nın kaldırılacağını, Yeni Türk Lirası`nın kullanılacağını öğrenince hemen beni aradı. Üzerinde para olduğunu, değerlendirilmesi için bana göndermek istediğini söyledi. Ben eski olduğunu anladığım halde duyarlılık gösteren kişiyi kırmamak için kabul ettim.` Oranlı, 450 bin liranın zarf içinde kendisine geldiğini belirterek, `Bu paranın posta ücreti için 80 cent (1 milyon 200 bin lira) ödemiş` diye konuştu.