Oluşturulma Tarihi: Temmuz 14, 2004 10:23
Bankalar Birliği`nin raporu, bankalardaki hesapların büyük bölümünün maaş ödemeleri gibi hizmetlerden yararlanmak için açıldığını ortaya koydu.
Bankalarda 59 milyon mudinin hesabı var. Ancak, bunların 47.4 milyonunun içi boş. `Bankada param var` diyecek hesap sahibi sayısı sadece 4 milyon 153 bin kişi
Türkiye`de tasarruf `cüzdan`dan ibaret. 70 milyonluk Türkiye`de banka hesabı sayısı 59 milyona ulaştı. Ancak, bu hesapların 47 milyonunun ortalaması 2.8 milyon lira. Yani maaş ve benzeri ödemeler için açılmış hesapların kalıntılarından ibaret. Bankada param var diyebileceklerin sayısı ise 4 milyon. Bunların yarıdan fazlası ise 1 milyar liranın üzerinde hesabı olanlardan oluşuyor. Yalnız 35 bin kişi 100 milyarın üzerinde hesap cüzdanı taşıyor.
Türkiye Bankalar Birliği`nin `Bankalarımız 2003` raporuna göre, yıl sonu itibarıyla 160.8 katrilyon lira olan toplam mevduatın 41.5 katrilyon lirası vadeli olmak üzere 45.4 katrilyon lirası tasarruf mevduatından oluştu.
Döviz hesaplarının toplamı ise 75.4 katrilyon lira. Toplam mevduatın 4.5 katrilyonu resmi kuruluşlara, 17.7 katrilyon lirası ticari kuruluşlara ait.
Mevduatın vade yapısı da değişmedi. Finans piyasalarındaki hareketlilik ve değişkenlik nedeniyle kısa vadeyi tercih eden mevduat sahibi, 1-3 ay vadeyi tercih ediyor. 59.1 katrilyon liralık mevudat bu vade içerisinde değerlendirilirken, 41.5 katrilyon liralık bir tutar da bir aya kadar vadeli olarak tutuluyor. DTH`lerin 45.4 katrilyonu, yani yüzde 60`ı, tasarruf mevduatının da yüzde 75`i kısa vadede tutuluyor.
Tasarruf değil cüzdan var
Vadesiz mevduatın miktarı 33 katrilyon lira düzeyindeyken, 15.8 katrilyon liralık mevduat 3-6 ay, 6.2 katrilyonluk mevduat ise 6 ay ile 1 yıl vadeli hesaplara yatırıldı. Bir yıl ve üzerinde vadeyle değerlendirilen mevduatın tutarı ise 5.3 katrilyon lirada kaldı. Bu hesapların 4.4 katrilyon lirası döviz tevdiat hesaplarından kaynaklanıyor.
45.4 katrilyon liralık tasarruf mevduatı 58 milyon 827 bin hesapta toplanıyor. Hesap başına ortalama tutar 771 milyon lira düşüyor. Ancak, bu hesapların 11.5 milyonu tasarruf sayılabilecek miktarları içeriyor. Zira, 47 milyon 363 bin hesabın neredeyse içi boş. Yani cüzdan var, ama para yok. TTB verileri, bu kadar hesabın 0-50 milyon lira aralığında bir hacme sahip olduğuna işaret ediyor. Hesap başına ortalama tutar ise 2.8 milyon lira.
Bu da, hesapların büyük bölümünün maaş ödemeleri gibi bankacılık hizmetlerinden yararlanmak için açılan hesaplar olduğunu ortaya koyuyor. Hesabın kapanmaması için bankada bir `artık` paranın tutulması da şart. ATM`lerden 5 ve 10 milyonun altındaki tutarların çekilememesinin de etkisiyle toplamda 133 trilyon liranın bankada tutulmasına yol açıyor.
50 ile 250 milyon lira arasındaki mevduat sahiplerinin hesap sayısı ise 4 milyon 599 bin. 2 milyon 711 bin mevduat hesabının miktarı ise 250 milyon lira ile 1 milyar lira arasında.
İçerdiği tutarlar itibarıyla tasarruf tanımına uyacak türdeki banka hesabının sayısı 4 milyon 153 binde kalıyor. 2 milyon 556 bin hesap 1-5 milyar lira arasında değişiyor. 1 milyon 324 bin hesabın tutarı ise 5-25 milyar arasında. 237 bin 957 hesap da 25 milyar ile 100 milyar lira aralığında. 100 milyarın üzerindeki mevduat hesabı ise toplam 35 bin 303`te kalıyor.
Kamu bankaları önde
Tasarruf mevduatlarının ağırlıklı bölümü, Ziraat, Vakıf ve Halkbank olarak sayılan üç kamu bankasında toplanıyor. Bu üç bankadaki 31.7 milyon tasarruf mevduatı hesabında 22 katrilyon var. 18 özel sermayeli sermayeli bankadaki tasarruf mevduatı toplamı 21.5 katrilyon lira, hesap adedi ise 24 milyon. Yabancı bankalardaki 957 bin hesapta tutulan tasarruf mevduatı ise 192 trilyon lira olarak belirlendi.