Babacan’a göre 2012’de dolar 1.73 TL

Dün açıklanan 2012 yılı Orta Vadeli Programı “iyi hazırlanmış”, imkân ölçüsünde “gerçekçi” bir program görünümünde.

Güngör URAS / MİLLİYET

Bir önceki programdaki hedeflerin gerçekleşme tahmini, önceki programın da iyi hazırlanmış ve gerçekçi bir program olduğunu ortaya koyuyor.  Bir programın iyi hazırlanıp hazırlanmadığı, gerçekçi olup olmadığı, zaman geçtikten ve gerçekleşme rakamları ortaya çıktıktan sonra belli olur.

DÖVİZ PİYASASINDAKİ SON DURUMU GÖRMEK İÇİN TIKLAYIN...

2011’de dünyada büyük çalkantı cereyan ediyor. Türkiye bu çalkantıdan büyük ölçüde etkileniyor. Fakat görüyoruz ki, 2011 yılı programındaki hedeflerden önemli ölçüde sağma olmamış. Gerçekleşme tahminleri, hedeflere uyuyor.

* Ekonomi hedef alınan yüzde 4.5 oranından daha fazla, yüzde 7.5 oranında büyüyecek. Bu iyi bir şey.

* Bütçe açığının ve AB tanımına göre kamu borçlarının milli gelire oranı hedefler doğrultusunda ve daha da olumlu bir gerçekleşme tablosu gösteriyor.

Cari açık sorunu devam ediyor

* İşsizlik oranı tahminlerin gerisine düştü.

* Enflasyon oranı şöyle veya böyle hedef doğrultusunda.

Olumsuz gelişmeler yok mu? Var:

* Cari açığın 42.2 milyar dolar olması beklenirken 71.7 milyar dolar olarak gerçekleşeceği tahmin ediliyor.

* Yıl ortalaması dolar kuru 2011 yılı için 1.55 TL olarak tahmin edilirken 1.67 TL olarak gerçekleşeceği hesaplanıyor. (Yılbaşında bu dolar fiyatı ortalaması 1.62 TL’dir.) Orta Vadeli Program’da 2012 yılı için yıl ortalaması dolar fiyatı tahmini olarak 1.73 TL rakamı veriliyor.

* Özelleştirme geliri hedef alınan ölçüde gerçekleşemedi ama, vergi ve SSK alacakları ile ilgili yapılandırmadan gelen para açığı kapattı.

Programdaki verilerden anlaşıldığına göre, 2012 yılında vergi gelirlerinde yüzde 13.3 oranında toplam harcamalarda yüzde 12.0 artış bekleniyor.

GSYH Deflatörü (Milli gelir hesabında kullanılan enflasyon oranı) yüzde 7.0 olarak, büyüme yüzde 4.0 olarak belirlendiğine göre enflasyon+büyümenin yaratacağı gelir artışının üzerinde bir vergi tahsilatı hedef alınıyor demektir.

Orta Vadeli Program ile birlikte açıklanan ÖTV zamlarının 2012 bütçesine katkısının 5.5 milyar TL olacağı belirtildi, 770 milyar TL alkollü içeceklerden, 2.8 milyar TL tütünden, 920 milyar TL motorlu araçlardan, 660 milyar TL cep telefonundan, 350 milyar TL Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu’ndan ek vergi geliri beklentisi var.  Maliye Bakanı vergi oranlarındaki artışın gelirden çok cari açığın sınırlanmasına yönelik tedbirlerin bir parçası olduğuna işaret ediyor.

Garanti Yatırım’ın araştırmacısı iktisatçı Gizem Öztok, ÖTV’ye yapılan zamların enflasyona etkisini 0.6 puan olarak hesaplıyor. Daha önceki elektrik ve doğalgaz zamlarıyla birlikte bu vergi artışlarının ve zamların enflasyonda 1.0-1.5 puan artışa yol açacağını hesaplıyor.

Zamlar enflasyonu artıracak

2012 programı Ayşe Hanım Teyzem’e ne söylüyor? Mr. Jorc’a ne söylüyor?

* Ayşe Hanım için önemli olan iş, aştır. Büyüme oranının yüzde 4.0’e gerilemesi, bütçe açığının küçülmesi, gelirde gerilemeye yol açar. İşsizlik sorununun iyileşmesini güçleştirir. Babacan halkımızın 100 TL gelirin sadece 12 TL’sini tasarruf ettiğini, başka ülkelerde tasarruf oranının yüzde 30-40 dolayında olduğunu, bunun düzeltilmesi gerektiğini belirtti. Halk tasarrufunu gönüllü olarak artıramadığına göre, zorunlu tasarruf için tedbir alınacak demektir. Bu da ek vergidir. Özet ile 2012 programı Ayşe Hanım Teyzem’in durumunu iyileştirecek değil, daha kötüye gitmesini önleyecek bir programdır.

* Mr Jorc için önemli olan ise Türkiye’nin satın aldığı malların bedelini ve borçlarını zamanında ödemesidir. Bunun da göstergesi bütçenin açık vermemesi, toplam borçların milli gelire oranının küçük olmasıdır. 2012 programının Mr. Jorc’u ilgilendiren göstergeleri bu bakış açısından “Ala ül âlâ”, (iyinin de ötesinde) dir.