Oluşturulma Tarihi: Haziran 20, 2007 10:508dk okuma
Türkiye seçime giderken, bankacılık sektörüne yabancı ilgisi sürüyor. Kime satılacağı yılan hikâyesine dönen, bilinen dört talibi olan, Ordu Yardımlaşma Kurumu`nun (Oyak) bankası Oyakbank da yabancıya satıldı.
Dünyadaki en büyük 15 bankası arasında (74.6 milyar avroluk piyasa değeriyle dünyanın 13. büyük finans kurumu) yer alan Hollandalı ING Grubu, Oyakbank`ın yüzde 100 hissesini 2 milyar 673 milyon dolara (2 milyar avro-3.5 milyar YTL) satın alacağını duyurdu. ING`den yapılan açıklamaya göre, Oyakbank`ın satın alım işlemi için mevcut iç kaynaklar kullanılacak. Satın alma işleminin 2007`nin ikinci yarısında tamamlanması bekleniyor. Oyakbank 26.9`luk fiyat kazanç oranıyla bugüne kadar Türkiye`de satılmış en pahalı banka olacak.
Basın toplantısı bugün Oyak Grubu`ndan yapılan yazılı açıklamada şöyle denildi: Yapılan anlaşma uyarınca Oyakbank`ın tamamı, ING Bank`a nakden satılacak. Satış süreci, tarafların BDDK`dan ve diğer ilgili mercilerden gerekli resmi onayları almasından sonra gerçekleştirilecek. Oyakbank`ın adının da satış işlemlerinin tamamlanmasından sonra en geç bir yıl içinde değiştirilmesi kararlaştırıldı.
Tarafların üzerinde anlaştıkları fiyat, BDDK mevzuatına göre hazırlanmış 2006 yıl sonu rakamlarıyla hesaplanan ülkemizdeki banka satışlarında elde edilen en yüksek fiyat/kazanç ve fiyat/defter değeri çarpanlarını ifade ediyor. Bu arada açıklamada, Oyak ve ING gruplarının üst yöneticilerinin katılımıyla bugün Çırağan Otel`de bir basın toplantısı düzenleneceği kaydedildi.
Oyakbank ile bankaya bağlayıcı teklif vereceğini açıklayan İtalyan Intesa Sanpaolo`nun yanı sıra özel yatırım şirketi Texas Pacific Group`un içinde olduğu bir konsorsiyum, ING ve Kazak Kazkommertsbank ilgileniyordu.
`Orduya hizmet sürecek` ING Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Michel Tilmant, Oyakbank`ın alımının grubun güçlü organik büyüme stratejisine uygun olduğunu söyledi. Basınla telekonferans düzenleyen Tilmant, bankanın pazar payını kısa sürede yüzde 3`ten yüzde 5`e çıkarmayı, şube sayısını da 7 ila 15 milyon avroluk harcamayla 424-450 aralığına çıkarmayı hedeflediklerini açıkladı. Tilmant Oyakbank`ın mevcut yönetimini değiştirmeyi düşünmediklerini, Oyakbank`ın orduya yönelik hizmetlerini de sürdüreceğini belirtti. Bankanın şimdiye kadar kapasitesinin altında büyümesinin nedenini sermayesinin az olmasına bağlayan Tilmant, sermaye desteği yapacaklarını kaydetti.
`Kararı martta vermişler` ING Grubu Yönetim Kurulu üyesi Eli Leenaars ise, Oyakbank`a verilen fiyatın tutarlı ve adil olduğunun altını çizdi.
Oyakbank`ın güçlü bir banka olduğunu belirten Leenaars, Oyakbank`ın büyükşehirlerde önemli bir yeri var. İnternet bankacılığı ve pazarlama konusundaki tecrübemizi ekleyerek pazar payımızı artıracağımızı düşünüyoruz. Türk piyasasına güçlü bir isimle geliyoruz dedi. Leenaars, Oyakbank`ı alma kararını mart ayında verdiklerini söyledi.
Oyakbank`ın adı değişiyor Oyakbank`ın ismini 12 ay içinde değiştireceklerini kaydeden Leenaars, Oyakbank`ın çok güçlü bir dağıtım kanalı olduğuna dikkat çekti. Leenaars, bireysel bankacılık alanında Türkiye`nin gelişme potansiyeli olduğuna dikkat çekerek şunları söyledi: Piyasadaki fırsatlara bakınca yatırımcılar Türk ekonomisinin güçlü ve potansiyeli olduğunu düşünüyor. Orta ve uzun vadede Türkiye`ye güveniyoruz, burada olmaktan mutluyuz. Türkiye`nin parlak bir geleceği olacağına inanıyoruz. Çok büyük gelişme potansiyeli var.
* * * * *
F1`de Renault`nun üç yıllık ana sponsoru ING Grubu çeşitli finans dallarında 50 ülkede faaliyet gösteriyor ve 120 bin çalışanı bulunuyor. 2006 sonu itibarıyla 74.6 milyar avroluk piyasa değeriyle dünya bankaları arasında en büyük 20 bankadan biri olan ING, Avrupa bankaları arasında ilk 10`da yer alıyor. ING, geçen yıl imzaladığı anlaşmayla Formula 1`de Renault`nun üç yıllığına ana sponsoru oldu. ING, bankacılık, sigorta ve portföy yönetimi alanlarında 50`den fazla ülkede 60 milyonun üzerinde bireysel, profesyonel ve kurumsal müşteriye hizmet sunuyor. Toplam 120 bin personeli olan ING, grup çatısı altında ING müşterilerinin hizmetinde olan çok sayıda şirketi bünyesinde barındırıyor. ING`nin 2006 yılı rakamlarıyla sigortacılık operasyonu cirosu 60 milyar
dolar, bankacılık ise 14 milyar doları buluyor. ING`nin geçen yılki net kârı ise 7.6 milyar dolar olarak açıklandı. Bankanın 2001 yılında net kârı 4.5 milyar dolardı. Beş yılda kârını yüzde 79 artırmış durumda. Perakende bankacılık ve mortgage`da iyi performans gösteren grup, Avustralya, Kanada, Fransa, Almanya, Avusturya, İtalya, İspanya, İngiltere, ABD, Hollanda, Belçika, Polanya, Romanya, Hindistan, İsviçre, Lüksemburg ve birkaç Asya ülkesinde faaliyette.
* * * * *
Bank of Boston`dan Oyakbank`a Oyakbank`ın tarihi, 1984 yılında Bank of Boston`un İstanbul Şubesi`nin kurulmasıyla başladı. Bank of Boston, 1990`da The First National Bank of Boston adını alarak Oyak, Alarko ve Cerrahoğlu`yla beraber dört ortaklı bir Türk Bankası olarak faaliyetini sürdürdü. 1991`de bankanın adı Türk Boston Bank A.Ş. olarak değişti ve 1994`te Oyak diğer bütün hisseleri alarak bankanın tek sahibi oldu. 10 Mayıs 1996`da Türk Boston Bank A.Ş.`nin ismi değiştirilerek Oyakbank oldu.
Oyakbank`ın yüzde 100 sahibi olan Oyak Grubu, 31 Mayıs 1994`te İrlanda`da Oyak avropean Finance Plc ve 1 Ocak 1996`da Almanya`da Oyak Anker Bank GmbH`ı satın almıştı. 1998 yılında alınan kararla müşteri ağını daha fazla genişletmek ve daha fazla noktada hizmet vermek amacıyla, bireysel bankacılık alanında çalışmalar başlatıldı.
Sümerbank`ı almıştı Sümerbank, 10 Ağustos 2001`de Oyak tarafından alındı ve 11 Ocak 2002`de Oyakbank`a devredildi. Oyakbank, yaklaşık yüzde 3 pazar payıyla Türk bankacılık sektöründeki en büyük 10 bankadan biri. 5 bin 581 çalışanı, 362 şubesi olan Oyakbank`ın 1.2 milyon bireysel, 10 binin üzerinde de kurumsal müşterisi bulunuyor.
* * * * *
İştirakleri Merkezi Ankara`da bulunan Oyak`ın`ın çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren 29 iştiraki bulunuyor:
Erdemir Grubu şirketlerine iştirak etmek üzere kurulan Ataer Holding, demir çelik sektöründe.
Oyak Renault ve MAİS (otomotiv)
Omsan (taşımacılık)
Adana, Bolu, Ünye, Mardin Çimento ve Binçim (çimento)
Oyak Beton (hazır beton)
Oyka Kâğıt Ambalaj (kâğıt ve ambalaj)
Axa-Oyak Holding, Oyak Yatırım Menkul Değerler, Oyakbank, Oyak Ankerbank, Halk Leasing ve Oyak Emeklilik (finans ve sigortacılık)
Hektaş (tarım ilaçları)
Tukaş, Tam Gıda, Eti Pazarlama (gıda)
Oyak İnşaat, Oyak Konut İnşaat (inşaat)
Oyak Pazarlama (hijyen ve turizm)
Oytaş (dış ticaret)
Oyak Savunma ve Güvenlik Sistemleri (güvenlik)
Oyak Enerji ve İsken (enerji)
Oyak Teknoloji (bilişim)
* * * * *
Oyak 1961`de emeklilik fonu olarak özel yasayla kuruldu
Oyakbank`ı Hollandalı ING`ye satan Ordu Yardımlaşma Kurumu (Oyak), 1 Mart 1961 tarihinde 205 sayılı yasayla kurulan, özel hukuk hükümlerine bağlı, TSK mensuplarının yardımlaşma ve emeklilik fonu. Anayasa`nın öngördüğü sosyal güvenlik sistemi içinde, üyelerine ana sosyal güvenlik kurumlarından (Emekli Sandığı, SSK) ayrı, güvenceler sağlıyor. Oyak`ın yasayla düzenlenen hizmetleri şöyle: Daimi üyelerine yapılan emeklilik, ölüm ve maluliyet yardımları, geçici üyelerine yapılan ölüm ve maluliyet yardımları, daimi üyelerinin çeşitli ihtiyaçlarını gidermek amacıyla sunulan sosyal hizmetler.
Oyak`ın gelir kaynakları ise; muvazzaf subay ve astsubayların maaşları tutarından her ay kesilen yüzde 10 aidat. Ayrıca Milli Savunma Bakanlığı ve Jandarma Genel Komutanlığı teşkilatında çalışan maaşlı/ücretli sivil memur ve müstahdemlerin Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu`na göre emekliliklerine esas olan maaş ve ücretleri tutarından her ay kesilen yüzde 10 aidat da Oyak`ın gelirlerinden. Oyak`ın sermayesinin yüzde 50`sinden fazlasına sahip olduğu veya iştirak edeceği şirketlerde çalışan ve Oyak`ta daimi üye olmayı kabul eden bütün maaşlı ve ücretli sivil memur ve müstahdemlerin maaşları tutarından kesilen yüzde10 aidat kesiliyor. Geçici üyeler olarak adlandırılan yedek subaylar ise her ay maaşları tutarı üzerinden kesilen yüzde 5 aidatla OYAK`a üye oluyor. Konut Ön Biriktirim Fonu`ndan yararlanmak isteyenlerin maaşları tutarından her ay yüzde10 ek aidat da kesiliyor.
Emeklilik sistemi nasıl?
Oyak, 10 yıl ve daha fazla süre aidat ödeyerek üyelikten ayrılanlara emeklilik yardımı yapıyor. Bu yardımın miktarı birikmiş aidat ve bu aidatlara isabet eden nemaların toplamı kadar. Sistemin uzun vadede verimliliği düşünülerek, 3 ile 10 yıl arasında aidat ödeyen ve sistemden ayrılma durumunda kalanlar yalnızca birikmiş aidatlarını alabiliyor. Üyelik süresi üç yıldan daha az olanların üyelikten ayrılmaları halinde hiçbir ödeme yapılmıyor.
Oyak üyeliğinde 29 yılını dolduran (Oyak`a en az 348 ay aidat ödeyen) ya da kadrosuzluk nedeniyle emekli olmasına en çok iki yıl kalan üyeler talep tarihindeki rezervlerinin yüzde 80`ini geçmemek koşuluyla rezervleri içerisindeki ek kanuni yardım ve kâr paylarını borç olarak alabilirler. Üye dilerse bir defada yüzde 20`den az olmamak üzere en çok üç kez yüzde 80`den daha düşük bir oranda borç alabilir. Ancak üyenin aldığı borç oranları toplamı yüzde 80`i geçemez. Rezerv karşılığı yüzde 80 borç verme hizmetinde kullanılan borç, üyeliğinin sona ermesiyle birlikte üyenin emeklilik yardımından mahsup edilir. Oyak bunların dışında ölüm yardımı, maluliyet yardımı, konut edindirme hizmetleri, bağışa dayalı emekli geliri sistemi, Ordu Pazarı mal kredisi ve yedek subaylık hizmet süresinin birleştirilmesi gibi hizmetleri bulunuyor.
Oyak Yatırım duruyor
Bu arada Oyak Yatırım Ortaklığı, Oyakbank`ın satışının ardından yaptığı açıklamada, Oyak Yatırım Menkul Değerler`in bankayla sermaye ilişkisi olmadığından ortaklık yapısını değiştirmeyeceğini duyurdu.
* * * * *
`İyi fiyatla satıldı, yani kapanın elinde kaldı`
Uluslararası Finansal Yönetim Enstitüsü Derneği (UFE) Başkanı Selçuk Tümay, Oyakbank`ın satışıyla ilgili olarak, Neredeyse kapanın elinde kaldı. İyi bir fiyata gittiğini düşünüyorum dedi. Tümay, Türk bankacılık sektörüne yabancı ilgisinin artarak devam edeceğini belirtti. Tümay, Oyakbank`ın Türkiye`de bu çapta satışı gerçekleştirilen bankaların sonuncusu olduğunu kaydetti. Tümay, Bundan sonra daha büyük bankaların ortaklıklarını artırmaları söz konusu olabilir. Devlet elindeki bankaları çıkardığında, bunların içindeki yabancı payı da artacaktır diye konuştu.
Seçim öncesi Oyakbank`ın satışını önemli bir gelişme olarak değerlendiren Tümay, Seçimden sonra belirsizlik kalkacağı için Türk bankacılık sektörüne ilginin daha da artacağını düşünüyorum. Seçim öncesi Oyakbank`ın satışı ile ilgili gelişme çok önemli, seçimlerden etkilenilmediğini gösteriyor. Yabancılar hangi parti gelirse gelsin mevcut ekonomik politikaların devamını bekliyorlar. Bankacılıkta yabancı payı beş yıl içinde yüzde 50`yi aşacak dedi.