Aflar ülkesiyiz
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 05, 2004 08:07
Ankara Ticaret Odası`nın `Aflar Tarihi` raporuna göre, araya sıkıştırılan mini aflar hariç 1921`den bugünlere kadar, çoğu mali suçları kapsayan 100`den fazla af yasası çıkarıldı
Türkiye`de 80 yıllık Cumhuriyet tarihi boyunca çeşitli adlar altında 100`ü aşkın af yasası çıkarılarak, kırılması zor bir rekora imza atıldı. Ankara Ticaret Odası`nın (ATO) `Aflar Tarihi`` konulu son raporunda, Cumhuriyet tarihi boyunca çıkarılan yasalar masaya yatırıldı. Raporda, Türkiye`de 80 yılda çıkarılan 100`ü aşkın affın içerisine, madde aralarına gizlenen dar kapsamlı af niteliğindeki düzenlemeler ve yılda 400 bin adedi bulan zaman aşımları da girmedi.
6.5 YILDA BİR GENEL AF
Türkiye`nin ilk genel af ile 7 ocak 1922`de tanıştığı bildirilen raporda, şöyle denildi: `Bunu 1923 ve 1924 afları izledi. 1933 yılında Cumhuriyetin 10. Yılı, 1960 yılında 27 Mayıs İhtilali ve 1974 yılında Cumhuriyetin 50. yılı nedeniyle yapılan dört başı mamur aflarla birlikte tam 10 genel af niteliğinde af ve 4 genel affa ek yasa çıkarıldı. 2000 ve 2002 yıllarında çıkarılan şartlı salıverme ve cezaların ertelenmesine dair yasalar da buna eklendiğinde neredeyse 6.5 yılda bir genel af çıkarılmış Türkiye`de.``
DÖRTTE BİRİ GERİ DÖNDÜ
İstatistiklerin genel afla salıverilen suçluların yüzde 23`ünün tekrar suç işleyerek cezaevine döndüğünün ortaya koyduğunu belirtilen raporda, aflar cezaevlerini boşaltığını, ancak çok kısa sürede yeniden dolduğu bildirildi. Rapora göre, 22 Aralık 2000 tarihinde yürürlüğe giren Şartla Salıverme Yasası`ndan sonra 68 binden 45 bine düşen cezaevi nüfusu, 2002 verilerine göre yeniden 60 binin üzerine çıktı.
MALİ AFLAR BAŞI ÇEKTİ
Türkiye, Cumhuriyet tarihi boyunca 37 mali af çıkardı. Buna rağmen vatandaşla devlet arasında `kalıcı bir barış` sağlamadı. Sistem sürekli olarak mağdur üretti, mağdurlar da af istedi. Bu kapsamda ilk vergi affı 17 Mayıs 1924 tarihini taşıyor. 1928 yılında çıkarılan yasadan sonra 1934`e kadar herhangi bir mali af getirilmedi. En son mali af, 27 Şubat 2003 tarihinde yürürlüğe giren Vergi Barışı oldu.
CUMHURBAŞKANI DA AFFETTİ
Rapora göre, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer de göreve geldiği günden bu yana sağlık nedeniyle af talebinde bulunan 247 hükümlünün 246`sını yetkisi dahilinde affetti.
YENİLERİ HAZIRLANIYOR
Yeni afların yolda olduğu da ifade edilen raporda, bu çerçevede, mal beyanı suçuna af, kaçak konuta af, Telekomda özelleştirme öncesi af, kredi borcuna af, üniversite affı hazırlıklarının yapıldığı belirtiliyor.
Öğrenci affı bağımlılık yarattı
Öğrenci affı, Türkiye` nin gündemine ilk kez 1983`te girdi. Bu tarihten sonra 1984, 1986, 1988, 1991, 1993, 1995, 1997 ve son olarak 2000 yılında öğrenci affına ilişkin yasal düzenlemeler yapıldı. Son 20 yılda neredeyse her iki yılda bir öğrenci affı yapıldı. Bunlar da pek işe yaramadı. 1991 yılına kadar çeşitli nedenlerle okullarıyla ilişkisi kesilen 185 bin öğrenciden 40 bin 207`si yeniden üniversiten ayrıldı.
`İngiltere hiç af yapmamış`
ATO Başkanı Sinan Aygün, `bir defaya mahsus 100`ü aşkın af çıkarmanın, sadece bize özgü bir adalet kültürü olduğunu` kaydetti. Affa hiç ihtiyaç duymamış ve bugün de ihtiyaç duymayan ülkeler olduğunu, buna örnek olarak İngiltere`nin gösterilebileceğini ifade eden Aygün, şunları söyledi:
`İngiltere`de genel af, 1715 ve 1745 yıllarında kullanılmış, Amerika`da Vietnam savaşı sonrasında af konusu farklı şekillerde halledilmişti. Ancak Avrupa`da af yaygın olarak kullanılabiliyor. Almanya 1949, 1954, 1968 ve 1970 yıllarında af ilan ederken, İtalya`da 1944 yılından bu yana elliye yakın af çıkarıldığını görebiliyoruz. Fransa da, sıkça affa başvuran ülkelerin başında geliyor. Avusturya ise anma günlerinde af çıkarmak bir gelenek haline geldi. Hollanda`da 1941 yılında yürürlüğe giren af kanunuyla, bir kısım vergi suçları affedildi. Ama kuşkusuz Türkiye af çıkarma konusunda rekor üstüne rekor kırıyor.`
c
Hıyanet-i Vataniye`den başladık
Ankara Ticaret Odası`nın (ATO) ``Aflar Tarihi`` konulu raporuna göre, TBMM tarihinde af ve ceza indirimi konusunda çıkarılan yasalar şöyle:
19 Aralık 1921: Hıyanet-i Vataniye Kanunu kapsamındaki bazı suçlar için öngörülen af.
7 Ocak 1922: İlk `genel af` yasası. Toplam dört madde idi. Cezasının üçte ikisini tamamlayan mahkumların kalan cezaları affedildi.
31 Mart 1923: Esirlerin affı.
26 Aralık 1923: Genel af yasası. 29 Ekim 1923`e kadar işlenmiş suçlara verilen cezaların yarısı affa tabi tutuldu. Af kapsamına gireceklerin üç ay içinde teslim olmaları koşulu getirildi.
20 Mart 1924: Genel affa ek kanun.
16 Nisan 1924: Türkiye`den ayrılan topraklarda yaşayanlar için genel af.
SARHOŞLARI DA UNUTMADIK
11 Aralık 1924: Meni Müskirat Kanunu (Sarhoşluk veren şeylerin önlenmesi) kapsamında mahkum olanların affı.
23 Mayıs 1929: Kabahatlerin affı.
26 Ekim 1933 (10. Yıl affı): Cumhuriyetin kuruluşunun 10`uncu yıldönümü dolayısıyla 26 Ekim 1933 tarihinde yeni bir genel af yasası çıkarıldı.
8 Ocak 1936: `Tunceli affı` (Tunceli ilinde yaşayan ve nüfus kütüklerine kaydolmamış olanlar ile asker kaçakları hakkındaki af)
TUNCELİ VE İSTİKLAL MAHKEMELERİ
14 Ocak 1938: `Tunceli affı` konusundaki yasanın yenilenmesi.
29 Haziran 1938: İstiklal Mahkemeleri`nde mahkum olanlar hakkında çıkarılan af yasası.
19 Nisan 1940: Depremde yararı görülen mahkumların affı.
26 Aralık 1941: Depremde yararı görülen mahkumların affı.
2 Ağustos 1944: Mütteffik devletlerin tebaasında bulunan mahkumların affı.
14 Haziran 1946: Basın affı.
14 Temmuz 1950: Kısmi genel af.
11 Mart 1954: Orman suçlularının affı.
11 Şubat 1957: Ateşli silahlara ilişkin af.
23 Haziran 1958: Orman suçlularının affı.
28 Haziran 1960: 27 Mayısçıların affı. (Hürriyet mücadelesi uğrunda işlenen bazı suçların affına dair geçici kanun)
28 Haziran 1960: Ruhsatsız silah taşıyana ilişkin af.
10 Eylül 1960: Milli korunma suçları affı.
27 MAYIS VE SONRASI
26 Ekim 1960 (27 Mayıs Affı): Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından yönetime el konulmasından sonra genel af yasası çıkarıldı.
18 Kasım 1960: Genel affa ek kanun.
10 Mayıs 1962: 22-23 Şubatçıların affı. (asker kişiler tarafından 22-23 Şubat 1962 olayları dolayısıyla ve daha önce bu olaylara esas oluşturacak kovuşturmalara ilişkin af)
16 Ekim 1962: DP`lilerin affı. (Anayasayı ihlal suçundan Yüksek Adalet Divanınca mahkum edilenlerin cezalarının kısmen affı hakkındaki kanun)
23 Şubat 1963: Genel af. 5 yılı geçmeyen hapis cezaları için af getirildi. Değişik oranlarda ceza indirimi sağlandı ve bazı suç ve cezalar kapsam dışında tutuldu.
18 Temmuz 1963: Milli korunma affı.
8 Nisan 1965: DP`lilerin affına ilişkin kanuna ek.
3 Ağustos 1966: Genel af.
19 Temmuz 1967: Genel af Kanununa ek.
26 Aralık 1967: 20-21 Mayısçıların affı.
15 Mayıs 1969: Kısmi genel af.
Türkiye`de 80 yıllık Cumhuriyet tarihi boyunca çeşitli adlar altında 100`ü aşkın af yasası çıkarılarak, kırılması zor bir rekora imza atıldı. Ankara Ticaret Odası`nın (ATO) `Aflar Tarihi`` konulu son raporunda, Cumhuriyet tarihi boyunca çıkarılan yasalar masaya yatırıldı. Raporda, Türkiye`de 80 yılda çıkarılan 100`ü aşkın affın içerisine, madde aralarına gizlenen dar kapsamlı af niteliğindeki düzenlemeler ve yılda 400 bin adedi bulan zaman aşımları da girmedi.
6.5 YILDA BİR GENEL AF
Türkiye`nin ilk genel af ile 7 ocak 1922`de tanıştığı bildirilen raporda, şöyle denildi: `Bunu 1923 ve 1924 afları izledi. 1933 yılında Cumhuriyetin 10. Yılı, 1960 yılında 27 Mayıs İhtilali ve 1974 yılında Cumhuriyetin 50. yılı nedeniyle yapılan dört başı mamur aflarla birlikte tam 10 genel af niteliğinde af ve 4 genel affa ek yasa çıkarıldı. 2000 ve 2002 yıllarında çıkarılan şartlı salıverme ve cezaların ertelenmesine dair yasalar da buna eklendiğinde neredeyse 6.5 yılda bir genel af çıkarılmış Türkiye`de.``
DÖRTTE BİRİ GERİ DÖNDÜ
İstatistiklerin genel afla salıverilen suçluların yüzde 23`ünün tekrar suç işleyerek cezaevine döndüğünün ortaya koyduğunu belirtilen raporda, aflar cezaevlerini boşaltığını, ancak çok kısa sürede yeniden dolduğu bildirildi. Rapora göre, 22 Aralık 2000 tarihinde yürürlüğe giren Şartla Salıverme Yasası`ndan sonra 68 binden 45 bine düşen cezaevi nüfusu, 2002 verilerine göre yeniden 60 binin üzerine çıktı.
MALİ AFLAR BAŞI ÇEKTİ
Türkiye, Cumhuriyet tarihi boyunca 37 mali af çıkardı. Buna rağmen vatandaşla devlet arasında `kalıcı bir barış` sağlamadı. Sistem sürekli olarak mağdur üretti, mağdurlar da af istedi. Bu kapsamda ilk vergi affı 17 Mayıs 1924 tarihini taşıyor. 1928 yılında çıkarılan yasadan sonra 1934`e kadar herhangi bir mali af getirilmedi. En son mali af, 27 Şubat 2003 tarihinde yürürlüğe giren Vergi Barışı oldu.
CUMHURBAŞKANI DA AFFETTİ
Rapora göre, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer de göreve geldiği günden bu yana sağlık nedeniyle af talebinde bulunan 247 hükümlünün 246`sını yetkisi dahilinde affetti.
YENİLERİ HAZIRLANIYOR
Yeni afların yolda olduğu da ifade edilen raporda, bu çerçevede, mal beyanı suçuna af, kaçak konuta af, Telekomda özelleştirme öncesi af, kredi borcuna af, üniversite affı hazırlıklarının yapıldığı belirtiliyor.
Öğrenci affı bağımlılık yarattı
Öğrenci affı, Türkiye` nin gündemine ilk kez 1983`te girdi. Bu tarihten sonra 1984, 1986, 1988, 1991, 1993, 1995, 1997 ve son olarak 2000 yılında öğrenci affına ilişkin yasal düzenlemeler yapıldı. Son 20 yılda neredeyse her iki yılda bir öğrenci affı yapıldı. Bunlar da pek işe yaramadı. 1991 yılına kadar çeşitli nedenlerle okullarıyla ilişkisi kesilen 185 bin öğrenciden 40 bin 207`si yeniden üniversiten ayrıldı.
`İngiltere hiç af yapmamış`
ATO Başkanı Sinan Aygün, `bir defaya mahsus 100`ü aşkın af çıkarmanın, sadece bize özgü bir adalet kültürü olduğunu` kaydetti. Affa hiç ihtiyaç duymamış ve bugün de ihtiyaç duymayan ülkeler olduğunu, buna örnek olarak İngiltere`nin gösterilebileceğini ifade eden Aygün, şunları söyledi:
`İngiltere`de genel af, 1715 ve 1745 yıllarında kullanılmış, Amerika`da Vietnam savaşı sonrasında af konusu farklı şekillerde halledilmişti. Ancak Avrupa`da af yaygın olarak kullanılabiliyor. Almanya 1949, 1954, 1968 ve 1970 yıllarında af ilan ederken, İtalya`da 1944 yılından bu yana elliye yakın af çıkarıldığını görebiliyoruz. Fransa da, sıkça affa başvuran ülkelerin başında geliyor. Avusturya ise anma günlerinde af çıkarmak bir gelenek haline geldi. Hollanda`da 1941 yılında yürürlüğe giren af kanunuyla, bir kısım vergi suçları affedildi. Ama kuşkusuz Türkiye af çıkarma konusunda rekor üstüne rekor kırıyor.`
c
Hıyanet-i Vataniye`den başladık
Ankara Ticaret Odası`nın (ATO) ``Aflar Tarihi`` konulu raporuna göre, TBMM tarihinde af ve ceza indirimi konusunda çıkarılan yasalar şöyle:
19 Aralık 1921: Hıyanet-i Vataniye Kanunu kapsamındaki bazı suçlar için öngörülen af.
7 Ocak 1922: İlk `genel af` yasası. Toplam dört madde idi. Cezasının üçte ikisini tamamlayan mahkumların kalan cezaları affedildi.
31 Mart 1923: Esirlerin affı.
26 Aralık 1923: Genel af yasası. 29 Ekim 1923`e kadar işlenmiş suçlara verilen cezaların yarısı affa tabi tutuldu. Af kapsamına gireceklerin üç ay içinde teslim olmaları koşulu getirildi.
20 Mart 1924: Genel affa ek kanun.
16 Nisan 1924: Türkiye`den ayrılan topraklarda yaşayanlar için genel af.
SARHOŞLARI DA UNUTMADIK
11 Aralık 1924: Meni Müskirat Kanunu (Sarhoşluk veren şeylerin önlenmesi) kapsamında mahkum olanların affı.
23 Mayıs 1929: Kabahatlerin affı.
26 Ekim 1933 (10. Yıl affı): Cumhuriyetin kuruluşunun 10`uncu yıldönümü dolayısıyla 26 Ekim 1933 tarihinde yeni bir genel af yasası çıkarıldı.
8 Ocak 1936: `Tunceli affı` (Tunceli ilinde yaşayan ve nüfus kütüklerine kaydolmamış olanlar ile asker kaçakları hakkındaki af)
TUNCELİ VE İSTİKLAL MAHKEMELERİ
14 Ocak 1938: `Tunceli affı` konusundaki yasanın yenilenmesi.
29 Haziran 1938: İstiklal Mahkemeleri`nde mahkum olanlar hakkında çıkarılan af yasası.
19 Nisan 1940: Depremde yararı görülen mahkumların affı.
26 Aralık 1941: Depremde yararı görülen mahkumların affı.
2 Ağustos 1944: Mütteffik devletlerin tebaasında bulunan mahkumların affı.
14 Haziran 1946: Basın affı.
14 Temmuz 1950: Kısmi genel af.
11 Mart 1954: Orman suçlularının affı.
11 Şubat 1957: Ateşli silahlara ilişkin af.
23 Haziran 1958: Orman suçlularının affı.
28 Haziran 1960: 27 Mayısçıların affı. (Hürriyet mücadelesi uğrunda işlenen bazı suçların affına dair geçici kanun)
28 Haziran 1960: Ruhsatsız silah taşıyana ilişkin af.
10 Eylül 1960: Milli korunma suçları affı.
27 MAYIS VE SONRASI
26 Ekim 1960 (27 Mayıs Affı): Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından yönetime el konulmasından sonra genel af yasası çıkarıldı.
18 Kasım 1960: Genel affa ek kanun.
10 Mayıs 1962: 22-23 Şubatçıların affı. (asker kişiler tarafından 22-23 Şubat 1962 olayları dolayısıyla ve daha önce bu olaylara esas oluşturacak kovuşturmalara ilişkin af)
16 Ekim 1962: DP`lilerin affı. (Anayasayı ihlal suçundan Yüksek Adalet Divanınca mahkum edilenlerin cezalarının kısmen affı hakkındaki kanun)
23 Şubat 1963: Genel af. 5 yılı geçmeyen hapis cezaları için af getirildi. Değişik oranlarda ceza indirimi sağlandı ve bazı suç ve cezalar kapsam dışında tutuldu.
18 Temmuz 1963: Milli korunma affı.
8 Nisan 1965: DP`lilerin affına ilişkin kanuna ek.
3 Ağustos 1966: Genel af.
19 Temmuz 1967: Genel af Kanununa ek.
26 Aralık 1967: 20-21 Mayısçıların affı.
15 Mayıs 1969: Kısmi genel af.