ABD faizi ve Fransa`daki şiddet euroyu vuruyor

AB ile arasını giderek açan Amerika`nın parası da değer kazanıyor. Rekor cari açığa rağmen dolar son iki hafta içinde euro karşısında yüzde 3 değer kazanarak 1.17 seviyesine yükseldi


Fransa`da başlayıp Belçika ve Almanya`ya da sıçrayan şiddet olayları Avrupa Birliği`nin (AB) para birimi euroyu vuruyor.
AB`nin bir türlü önümüzdeki dönem bütçesini oluşturamaması sonucunda tahtı sarsılan euro, AB bölges`nin iki lokomotifi Hollanda ve Fransa`da anayasaların da reddedilmesi sonrasında değer kaybetmeye devam etti.
Bütün bunlar yetmezmiş gibi Fransa`da çıkan isyan olayları nedeniyle euro dolar karşısında son iki haftada yüzde 3 değer kaybıyla 1.17 seviyesine geriledi. Bayram öncesinde 1.20 seviyesinde bulunan euro/dolar paritesi geçen cuma günü 1.1671`e kadar geriledi. Büyük fonlar mevcut durumda euro satıp dolar alıyor.

Faiz makası açılıyor
ABD yılda 3.5 büyürken AB`de bu oran yüzde 1`in hemen üzerinde bulunuyor. 2004 sonu itibariyle 11.7 trilyon dolarlık ABD ekonomisi 12.6 trilyon dolarlık AB`ye giderek yaklaşıyor. Ama asıl fark faiz oranları arasında yaşanıyor.
FED geçen ayki toplantısında paraya ödediği kısa vadeli faizi yüzde 4`e yükseltti. AB`de ise bu oran yüzde 2. Amerika`da artan enflasyonist baskılar nedeniyle proaktif davranan ABD Merkez Bankası FED`e karşılık yine kendi bölgesinde artan enflasyonist baskılara karşın Avrupa Merkez Bankası faiz artırmadığı için dolar euro karşısında değer kazanıyor. AB`nin iki katı faiz ödeyen ABD parayı çekiyor.
Geçen yıl bu dönemde ABD`nin devasa bütçe ve cari açığından kaynaklanan etkiyle euro/dolar paritesi 1.3000 seviyesinin üstünü test ediyordu. Yani 1 euro ile 1.3 dolar alınabiliyordu. Bugün ise 1 euro ile ancak 1.17 dolar alınabiliyor.

Almanya sınırlı etkiler
Geçen hafta açıklanan ABD`nin 66.1 milyar dolarlık rekor eylül ayı dış ticaret rakamı dahi doların yükselişini frenleyemedi. Yatırımcı AB`nin parasına yatırım yapmaktansa ABD riskini üstlenmeyi daha rasyonel buluyor.
Dolardaki yükseliş bunu gösteriyor. Yine rekor cari açığa karşın dolarda yaşanan yükseliş bu eğilimin daha bir süre devam edeceğini gösteriyor. İki senaryonun altını çizmek istiyoruz: Amerika`daki faiz artırım süreci devam ederken AB tarafından herhangi bir faiz aksiyonu gelmez ise doların euro karşısında değer kazanmaya devam etmesini beklemek gerekiyor.
Almanya tarafında Angela Merkel`in başbakanlığındaki büyük koalisyonun kurulmasının etkisiyle euro bir süreliğine toparlansa da bu süreç uzun soluklu olmayacak gibi duruyor. İkinci senaryoda ise olur da 1 Aralık`taki toplantısında Avrupa Merkez Bankası (AMB) faiz artırımına giderse o zaman euro dolar karşısında daha kalıcı bir toparlanma gösterebilir.


10 yıllık tahvillerde faiz artarsaŞu anda ABD 10 yıllık tahvillerinin faizi yüzde 4.58 düzeyinde. ABD`de hızlı büyümeye bağlı olarak enflasyon arttığı için faiz artırımlarının devam etmesi bekleniyor. ABD`de faiz artırım süreci piyasa beklentilerinden daha uzun soluklu olursa ABD tahvil faizleri de 2006 yılının ortalarına doğru yüzde 5`in üzerine çıkabilir. Buna bağlı olarak önümüzdeki yıl ABD`nin 10 yıllık kâğıtlarında faizin yüzde 5`in üzerine çıkması durumunda dolar daha da güçlenecek. Yatırımcının 2006 yılında ABD`yi, AB`yi ve doları daha yakından izlemesinde fayda var.


Yabancının parası doları tutuyorHızlı parite hareketine karşın dolar / YTL kuru son iki hafta 1.3600 seviyesindeki hareketini korudu. İç piyasadaki sınırlı hareketi açıklayan tek etken yabancı girişi. İMKB`deki 35 binlere yaklaşan yükseliş de bunu teyit ediyor. Yabancı doları bozdurup borsaya yatırım yapıyor. Bu eğilim nereye kadar devam eder? Euro/dolar paritesinin ilerleyen haftalarda 1.1500 seviyesine çıkması durumunda içeride dolar kuru 1.3800 seviyesine doğru hareket yapabilir. Ancak bu senaryo kısa vadeli değil, orta vadeli bir yorum.