TORBA YASA SON DURUM (17 EKİM) || Torba yasa çıktı mı, Meclis'ten geçti mi? Yeni torba yasada neler var, maddeleri neler? Yasa teklifi ile ilgili son dakika gelişmeleri...
Güncelleme Tarihi:
Torba yasa Meclis'ten geçti mi sorusunun yanıtı, 17 Ekim tarihinde son durum bilgileri ile merak ediliyor. Torba yasa maddeleri ve içeriği gündemde öne çıkan başlıklar arasında. TBMM gündeminde yer alan yeni torba yasada neler var sorusu da kredi kartı düzenlemesiyle gündeme geldi. Limiti 100 bin lira ve üzerindeki kredi kartlarından 750 liralık pay alınmasını da öngören yasa teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonuna geldi. Yasa ile birlikte Savunma Sanayii Destekleme Fonu (SSDF) kaynaklarının artırılması amacıyla Savunma Sanayii ile İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun teklifi görüşmelerinin gerçekleşeceği bildirilmişti. Ayrıca Limiti 100 bin lira ve üzerinde olan kredi kartları hamillerinin de her bir kart başına yıllık 750 lira katılma payı ödemesi de gündeme gelmişti. Ak Parti'ye yakın kaynaklar kredi kartlarından katkı payı alınmasına ilgili tasarının iptal edildiğini duyurdu. Peki yeni torba yasa çıktı mı, ne zaman yürürlüğe girecek? 2024 torba yasada neler var, maddeleri neler, Meclis'ten geçti mi? İşte Torba Yasa teklifi son dakika bilgiler...
Torba yasa 2024 maddeleri ve taslağı, son gelişmelerle merak ediliyor. Kredi kartı limiti 100 bin TL üzerine vergi ile beraber gözler torba yasa maddelerine çevrildi. Limiti 100 bin lirayı geçen kredi kartı sahiplerinden kesilecek 750 liralık kesinti yapılacağı ifade edilmişti. Ayrıca yapılacak kesinti için tarih detayı da belirtilmişti. Buna göre yapılacak kesinti belirlenen günde hesaplara yansıtılacağı söylendi. Torba yasa çıkış tarihi ile beraber kredi kartı kesinti detayları da merak konusu oldu. Peki Torba yasa tasarısı çıktı mı, ne zaman çıkacak, maddeleri neler? İşte ayrıntılar...
TORBA YASA ÇIKTI MI, MECLİS'E GELDİ Mİ?
Limiti 100 bin lira ve üzerindeki kredi kartlarından 750 liralık pay alınmasını da öngören yasa teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonuna geldi. AK Parti Grup Başkanı Güler yasa teklifi ile ilgili konuşurken, 'Savunmaya ek kaynak görüşmesi ertelendi, yasa teklifi 2025 yılına bırakıldı.' dedi.
Limiti 100 bin lira ve üzerinde olan kredi kartları hamillerinin de her bir kart başına yıllık 750 lira katılma payı ödemesi de gündeme gelmişti.
BAKMADAN GEÇME!
GÖRÜŞME ERTELENDİ
Savunma sanayii fonu teklifi ertelendi. AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, savunma sanayii destekleme fonu görüşmelerinin ertelenerek 2025 yılına bırakıldığını açıkladı.
Savunma Sanayii Destekleme Fonu (SSDF) kaynaklarının artırılması amacıyla Savunma Sanayii ile İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun teklifi görüşmelerinin gerçekleşeceği bildirilmişti.
Buna göre, vergi beyannamelerinden, gümrük idarelerine verilen beyannamelerden, sosyal güvenlik kurumlarına verilen sigorta prim bildirgeleri ve aylık prim ve hizmet belgesi ile muhtasar beyannamenin birleştirilerek verilmesiyle oluşturulan beyannamelerden alınan damga vergisi tutarı kadar, yıllık gelir vergisi beyannamelerinden ise damga vergisi tutarının yarısı kadar katkı payı alınabileceği öğrenilmişti.
Öte yandan aynı amaçla tapu ve kadastro işlemlerinden taşınmaz satışlarında alıcı ve satıcıdan ayrı ayrı 750 lira, diğer işlemlerde adına işlem yapılandan 375 lira olarak katılma payı alınabilecekti.
TEKLİFİN DETAYLARI TBMM PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNDA
Savunma Sanayii ile İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşmeleri, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda başladı.
Komisyon, AK Parti Samsun Milletvekili Mehmet Muş başkanlığında toplandı. Teklifin ilk imza sahibi AK Parti Aksaray Milletvekili Hüseyin Altınsoy, komisyona, teklife ilişkin bilgi verdi.
Çok yönlü gelişmelerin yaşandığı, artan risk ve tehditler nedeniyle güvenlik ortamının hızlı ve sürekli değiştiği kritik bir süreçten geçildiğini belirten Altınsoy, bölgesel çatışmalar, terörizm ve vekalet savaşlarının yaygınlaştığını; düzensiz göç, iklim ve gıda krizi ile salgın hastalıkların ortamı daha karmaşık hale getirdiğini söyledi.
"Böylesine hassas ve kritik bir coğrafyada var olabilmek, her alanda hak ve menfaatlerimizi koruyabilmek ve dünya barışına katkı sunabilmek için en başta askeri açıdan güçlü olmak zorundayız." diyen Altınsoy, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ülkemizin jeopolitik konumu, bölgesinde ve dünyadaki önemini daha da artırırken risk ve tehditleri de beraberinde getirmektedir. Bu kapsamda savunma sanayimizin gelişimi ve güçlenmesi, bir ihtiyaçtan ziyade zaruret haline gelmiş durumdadır. Bu kaotik ortamda hükümetimiz; devletimizin bekası, ülkemizin ve milletimizin güvenliği için çalışmalarını azim ve kararlılıkla sürdürmektedir. Hudutlarımızın güvenliğinin sağlanmasından terörle mücadeleye, Mavi Vatan ve topraklarımızdaki hak ve menfaatlerimizin korunmasından uluslararası barış ve istikrara katkı sunmaya kadar üstlendiği tüm görevleri başarıyla yerine getirmektedir."
BAKMADAN GEÇME!
"KAYNAK TAMAMEN SSDF'YE AKTARILACAK"
AK Parti'li Altınsoy, merkezi yönetim bütçesi kapsamında yer alan savunma ve güvenlik birimlerine tahsis edilen ödeneklerin yanı sıra Savunma Sanayii Destekleme Fonu (SSDF) ile birlikte savunma sanayinin yerli ve milli imkanlarla mevcut kabiliyetlerinin geliştirilmesi amacıyla 2024 yılı bütçesinden toplam 1 trilyon 133,5 milyar lira kaynak ayrıldığını belirterek, söz konusu tutarın merkezi yönetim bütçe büyüklüğünün yüzde 10,2'sini oluşturduğuna dikkati çekti.
SSDF gelirleriyle hayata geçirilen birçok önemli projeyle Türkiye'nin hava, kara, deniz ve uzayda güçlü, bağımsız ve caydırıcı bir bölgesel güç konumuna ulaştığını vurgulayan Altınsoy, 2023 yılı bütçe verilerine göre SSDF gelirlerinin yaklaşık yüzde 80'inin, vergi gelirlerinden ayrılan paylardan oluştuğunu söyledi.
Türkiye'nin hem yerli ve milli savunma sanayisinin sürdürülebilirliği ve projelerinin artarak devamı hem de uluslararası rekabet gücünün artırılması için yeni kaynak ihtiyacı bulunduğunu ifade eden Altınsoy, şunları kaydetti:
"İhtiyaç duyulan kaynağın kalıcı gelir unsurları ile sağlanması amacıyla hazırladığımız ve komisyonumuza sunduğumuz kanun teklifimiz ile 3238 sayılı Kanun ile bazı kanunlarda düzenlemeler yapılmaktadır. Elde edilecek hasılatından SSDF'ye pay verilecek olan motorlu taşıtlar vergisi ile ilgili düzenlemelere de kanun teklimizde yer verilmektedir. Özel Tüketim Vergisi Kanunu'nda yapılan düzenlemeler ile askeri amaçla kullanılanlar hariç olmak üzere insansız hava taşıtları ile kol saatleri ve yalnızca eğlence amacıyla tasarlanmış motorlu uçan oyuncakların vergi kapsamına alınması teklifimizde yer almaktadır. Kanun teklifimiz, genel bütçe ihtiyaçları için hazırlanmış bir teklif değil, tamamen SSDF'ye kaynak oluşturulması amacıyla hazırlanmıştır. Buradan sağlanan kaynak tamamen SSDF'ye aktarılacaktır."
KREDİ KARTI 100 BİN TL ÜZERİ KESİNTİ TASARISI İPTAL EDİLDİ
Savunma Sanayi için fon oluşturmak üzere limiti 100 bin lira üzeri kredi kartlarından 750 liralık katkı payı alınması ile ilgili tasarı görüşülmek üzere Meclis'e gelmişti. Daha sonra bu tasarının daha sonra tekrar görüşülmek üzere ertelendiği açıklanmıştı.
CNN Türk'te yayınlanan habere göre AK Parti'ye yakın kaynaklar kredi kartından savunma sanayine 750 liralık katkı payı alınmasına yönelik madde iptal edildi.
BAKMADAN GEÇME!
‘ÖDEME GÜCÜNÜ GÖSTERMİYOR’
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mali Hukuk Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Murat Batı, bugün TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülecek olan torba yasa teklifi için uyarıda bulundu. 100 bin TL ve üstü limitli kredi kartlarından kesilecek 750 liralık pay için Batı, ihtimal üzerinden vergi alınamayacağını kaydetti.
Batı, TBMM’ye verilen kanun teklifinde Savunma Sanayi Destekleme Fonu’na (SSDF) aktarılacak katılım payları düzenlemelerinden kredi kartı limitlerine bağlı katılım payı alınması düzenlemesinin vergilemenin tekniğine aykırı olduğunu belirterek, “Kredi kartı limiti, harcanacak ya da elde edilecek bir tutar olmayıp kişinin kullanımına sunulmuş bir borçlanma üst sınır seçeneğidir. Kişinin bankaya borçlanabileceği maksimum tutar olan kredi kartı limiti bir ödeme gücü göstergesi de değildir” dedi.
Batı, şöyle devam etti:
“Daha basit bir ifadeyle, asgari ücretle çalışan birinin günümüz ekonomik koşullarında kredi kartı limitinin 100 bin lirayı aşması durumunda bu kişinin alım gücünün de yüksek olduğu sonucunu çıkarmak ciddi bir hata olur. Borçlanma kabiliyeti/kredi kartı limiti baz alınarak kişilerin yüksek gelir edindiği yönünde bir sonuç çıkarmak ciddi bir yanılsamadır. Bu nedenle kredi kartı kullanımına bağlı katılma payı uygulaması Anayasa’nın 13‘üncü maddesi uyarınca elverişli yani uygun bir araç olmayıp, bu yönüyle Anayasa’ya aykırıdır.”
Torba yasa teklifine göre:
750 liralık pay, kredi kartı çıkaran kuruluşlar tarafından her yılın ocak ayının 5’inci günü itibarıyla kart hamilinin hesabına yansıtılacak. İlgili dönem hesap ekstresinde gösterilecek. Kart hamilinden tahsil edilen tutar, tahsilatı izleyen ayda verilmesi gereken banka ve sigorta muameleleri vergisi beyannamesi ile beyan edilecek. Bu verginin ödeme süresi içerisinde ödenecek.
BAKMADAN GEÇME!
KART İPTALİ OLSA DA İADE YAPILMAYACAK
Yıl içinde alınan veya limiti 100 bin lira üstü kapsamına giren kartlara ait katılma payı, kartın kullanıma açıldığı veya limit artışının yapıldığı ayın hesabına yansıtılacak. Aynı şekilde ödenecek.
Limiti 100 bin lira ve üzerinde olan kartların hamillerinden her bir kart başına yıllık alınan 750 liralık pay kart iptal edilse de iade edilmeyecek.
Kartın yıl içinde herhangi bir sebeple yenilenmesi halinde, ilgili yıl için pay ödenmiş ise ayrıca pay alınmayacak.
Fiziki bir kartın limitleri dahilinde oluşturulan ek kartlar ve fiziki olmayan kartlar için ayrıca pay alınmayacak.
16 MİLYAR LİRALIK VERGİ ERTELENECEK
Yasa teklifinde enflasyon düzeltmesinin yatırımlar üzerinde oluşturduğu vergisel etkinin yatırım dönemi süresince ertelenmesi düzenlemesi de yer alıyor.
Etki analizine göre, 2024/2 Geçici vergi döneminde 20 bin 6 mükellef yapılmakta olarak yatırımlar hesabını düzeltme işlemine tabi tuttu ve yaklaşık 200 milyar lira enflasyon düzeltmesi kârı ortaya çıktı.
Yapılan analizde yıllık yaklaşık 16 milyar lira vergi ertelemesi söz konusu olacak. Bu miktar yatırımların tamamlandığı sonraki dönemlerde yeniden değerleme oranları uygulanarak tahsil edilecek.
BAKMADAN GEÇME!
BEYANNAMELERDEN 28.8 MİLYAR LİRA
Savunma Fonu için vergi, sigorta, gümrük idarelerine 2025 yılında verilen beyannamelerden alınacak SSDF katılım payından 28.8 milyar liralık gelir bekleniyor.
Tapudaki işlemlerden alınacak 750 liralık katkı payından 9 milyar lira, 100 bin lira ve üstü limitli kredi kartlarından alınacak 750 liralık paydan 13.1 milyar lira, noterlerde yapılacak işlemlerden alınacak katkı paylarından 18.4 milyar lira olmak üzere toplam 69.3 milyar liralık gelir bekleniyor.
Yasa teklifi ile drone ve 5 bin liranın üzerindeki kol saatlerine yüzde 20 ÖTV getiriliyor.
2024 Ocak-Temmuz döneminde; 753 milyon lira tutarında yaklaşık 59 bin drone; 601 milyon lira tutarında yaklaşık 25 milyon eğlence amaçlı drone ithal edildi. Yüzde 20 oranında ÖTV alınması durumunda oluşacak yıllık ÖTV geliri etkisinin 464 milyon lira (ithalat için) hesaplandı. Ancak askeri amaçlı kullanılanların tespiti tam olarak yapılamadığından oluşacak gelir etkisinin hesaplanan bu tutardan daha az olacağı tahmin ediliyor. 2024 yılı Ocak-Temmuz döneminde; 7.5 milyar lira tutarında yaklaşık 2.9 milyon saat ithal edildi.
5 bin lira ve üzerindeki tutarlardaki saatlerden yüzde 20 oranında ÖTV alınması durumunda oluşacak yıllık ÖTV gelir etkisinin 1.7 milyar lira olacağı tahmin edildi.
Motosiklet düzenlemesinden de 275 milyon TL bekleniyor.
BAKMADAN GEÇME!
TAŞINMA ALIM SATIMINDA HER İKİ TARAFTAN...
Yasa teklifiyle taşınmaz alım satımında her iki taraftan 750’şer lira, tapudaki diğer işlemlerden 375 lira pay alınacak.
Tapu ve kadastro işlemlerinden alınan tutarlar işlemden önce vergi dairesine ödenecek. Pay ödenmeden işlem yapılmayacak. Pay ödenmeden işlem yapılması durumunda işlemi yapan memurlar, payı ödemekle yükümlü olanlar ile birlikte müteselsilen sorumlu tutulacak.
Torba teklifle getirilen paylar her yıl yeniden değerleme oranında artırılacak.
ENFLASYON DÜZELTMESİ ŞARTINA ‘YATIRIM’ ŞERHİ
Yasa teklifiyle; yatırımların teşvik edilmesi amacıyla enflasyon düzeltmesi şartı, yatırım dönemi süresince ertelenebilecek. Enflasyon düzeltmesinin işletme döneminden itibaren kâr-zarar hesapları ile ilişkilendirilmesi sağlanacak. Mükellefler, enflasyon düzeltmesinin uygulandığı dönemlerde, parasal olmayan kıymetler sınıfında yer alan yapılmakta olan yatırımlar hesabını enflasyon düzeltmesine tabi tutacaklar ve düzeltme sonrası oluşan ve enflasyon düzeltmesi karı olarak dikkate alınması gereken düzeltme farklarını dönem kazancıyla ilişkilendirmeyip, bu tutarları özel bir fon hesabında izleyecekler. Özel fon hesabında izlenen tutarlar, yeniden değerleme oranında artırılacak.
Etki analizine göre, 2024/2 geçici vergi döneminde iflas halinde olan 5 bin 253 mükellef enflasyon düzeltmesi yaparak beyannamelerini verdi. 500 milyon lira enflasyon düzeltmesi zararı ortaya çıktı. Tasfiye ve iflas halinde olan toplam mükellef sayısı ise yaklaşık 20 bin. Bu mükelleflere vergisiz enflasyon düzeltmesi yaptırılmasının yaklaşık 2 milyar lira zarar azaltıcı etkisi bulunuyor.
BAKMADAN GEÇME!
ÖRNEKLE ANLATILDI
Yasa teklifinin gerekçesinde konuya ilişkin şu örnek verildi:
“Yapılmakta olan yatırımlar hesabında 10 milyon TL harcaması bulunan ABC A.Ş., bu hesabı dönem sonunda enflasyon düzeltmesine tabi tutmuş ve düzeltme işlemi sonrasında 3 milyon TL enflasyon düzeltme farkı ortaya çıkmıştır. Düzenlemeyle, söz konusu mükellef, enflasyon düzeltmesi sonrası oluşan farkı gelir hesaplarıyla ilişkilendirmeyerek özel bir fon hesabına alacak ve bu tutarı dönem kazancının tespitinde dikkate almayacak. Yatırımın bir sonraki yıl tamamlandığı ve bu süre zarfında yeniden değerleme oranının yüzde 20 olduğu varsayıldığında, özel fon hesabında yer alan tutar 3.6 milyon TL olarak dikkate alınacak ve iktisadi kıymetin aktifleştirildiği dönemde, söz konusu tutarın beşte biri olan 720 bin TL, kazancın tespitinde gelir olarak dikkate alınacaktır.”