Rusya vanayı kapadı! Avrupa'da gaz fiyatları yükseliyor

Avrupa'da derinliği en fazla olan Hollanda merkezli sanal doğal gaz ticaret noktası TTF'de, şubat vadeli kontratlarda megavatsaat başına gaz fiyatı 31 Aralık 2024'te 48,9 avrodan kapandı.

Fiyatlar bugün 50,7 avro seviyesinden açılırken, TSİ 13.00 civarında megavatsaat başı 49 avrodan işlem görüyor.

Avrupa gaz fiyatları, son bir yılın en yüksek seviyesinde seyrediyor.

Fiyatlardaki artışta, dün itibarıyla Rus gazının Ukrayna üzerinden Avrupa'ya sevkiyatının durması etkili olurken, piyasa bu durumun etkilerini henüz değerlendiriyor.

Avrupa'daki doğal gaz depolarından gaz çekişi de tüketimin yoğun olduğu kış döneminde, son yılların en yüksek hızında gerçekleşiyor. Avrupa Birliği'nde (AB) depoların doluluk oranı hali hazırda yüzde 72 seviyesinde bulunuyor.

Gazprom'dan dün yapılan açıklamada, Rus gazının Ukrayna üzerinden Avrupa'ya sevkiyatına ilişkin anlaşmanın TSİ 08.00 itibarıyla sona erdiği belirtilmişti.

Ukrayna'nın söz konusu anlaşmayı uzatmayı reddettiğine işaret edilen açıklamada, "Gazprom, Ukrayna üzerinden doğal gaz tedarik etme fırsatından mahrum bırakılmıştır. Ukrayna üzerinden Rus doğal gazı sevkiyatı gerçekleştirilmiyor." ifadelerine yer verilmişti.

Ukrayna yönetiminin 2023 sonu için yayımladığı verilere göre, boru hatları ile ülke üzerinden Avrupa'ya taşınan Rus gazı miktarı 2023'te, 2022'ye kıyasla yaklaşık yüzde 28 azalarak 15 milyar metreküpe gerilemişti.

Ukrayna'nın söz konusu sözleşme sayesinde yılda yaklaşık 1 milyar dolar, Gazprom'un ise yılda 3 milyar dolardan fazla gelir elde ettiği tahmin ediliyor.

Rus gazını Avrupa'ya taşıyan ana boru hatları Kuzey Akım 1, Kuzey Akım 2 ve Yamal-Avrupa da atıl duruma düşerken Ukrayna'dan sevkiyatın durmasıyla, tek güzergah olarak Türkiye ön plana çıkıyor.

Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Fatih Birol, sevkiyatın durmasının ardından yaptığı değerlendirmede, bu durumun AB için yakın vadede bir arz güvenliği riski oluşturmadığını belirterek, "Ancak, sıvılaştırılmış doğal gaz ithalat ihtiyacı artabilir ve 2025 yılında küresel gaz piyasalarının sıkılaşmasına yol açabilir. Ayrıca, Moldova'nın enerji güvenliğini sağlamak için de ortaklarından daha güçlü destek alması gerekiyor." ifadelerini kullandı.