Zarar 3 yıla yayılabilir, 1 milyon işçi etkilenebilir: İşte zirai donun faturası
Güncelleme Tarihi:
Nisan ayında yaşanan zirai donun sonuçlarını araştıran Meclis komisyonu, 13 ildeki saha incelemesinin ardından ön rapor hazırladı. İklim afetinin doğrudan etkisi, ürün ve ağaç kayıplarının yanı sıra bu yıl 1 milyona yakın tarım işçisi ve mevsimlik işçide istihdam kaybı oluşturması bekleniyor.
Zirai Don Araştırma Komisyonu üyeleri, Kurban Bayramı öncesinde dondan etkilenen illerde incelemeler ve değerlendirme toplantıları yaptı. AK Parti Burdur Milletvekili Adem Korkmaz başkanlığındaki komisyon, ivedi bazı kararlar alınması amacıyla ön rapor hazırlayıp kamu kurumlarına gönderecek.
Bayramdan sonra çalışmaya devam edecek komisyonun bazı ön tespitleri şöyle:
ERKEN UYARI SİSTEMİ YAYGINLAŞMALI
-Meteorolojik erken uyarı sistemlerinin teknolojik altyapısının güçlendirilmesi ve yaygınlaştırılması, küçük ölçekli çiftçiler olmak üzere tüm üreticilere don, dolu, sel gibi afet risklerine dair bilgilerin SMS mobil uygulama ve medya kanallarıyla zamanında ulaştırılması.
-Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) ve KKYDP gibi hibe projeler için en az 12 ila 24 ay süre uzatımı verilmesi.
GELİR KAYBI 2-3 YILI BULUR
-Genç yaşta ve henüz tam verim çağına yeni adım atmış meyve bahçelerinde zararın etkilerinin 2 ila 3 yıla yayılan bir gelir kaybına yol açacağı öngörülmektedir. Bazı üreticilerimizin müteakip sezonlarda da ürün alamama riskiyle karşı karşıya olduğu tahmin edilmektedir.
-Üreticilerimiz tarla bitkileri ilk ekiminde kayıplarını telafi etmek amacıyla ikinci bir ekim yapma yoluna gitmiş olsalar da tarımsal girdi maliyetlerinde gübre ilaç tohum ve benzeri süregelen artışlar nedeniyle önemli ekonomik dar boğazlarla karşı karşıya kalmışlardır.
-TARSİM uygulamalarının, özellikle hasar tespit ve eksper süreçlerinin işleyişi konusunda üreticiler nezdinde tam olarak anlaşılamadığı ve yer yer güven sorunların yaşandığı ifade edilmiştir.
MALİYETLER ARTACAK
-Çiftçilerin hasar gören ağaçlarının bakımı ve gelecek üretim sezonuna hazırlık sürecinde doğacak ek maliyetleri karşılayabilmeleri için uygun işletme kredisi ivedilikle sunulmalı.
-Çiftçi Kayıt Sistemi kaydı bulunmayan ancak zirai dondan zarar gören ve fiilen üretim yapanlara, geçici bir entegre kayıt sistemi oluşturularak hakkaniyet ölçüsünde desteklerden yararlanmaları temin edilmeli.
NEGATİF SİCİL SİLİNSİN
-Ödenememiş borçlardan kaynaklanan negatif sicil kayıtlarının silinmesi veya dondurulması, sicil affından faydalanan çiftçilere ve işletmelere faizsiz veya düşük faizli yapılandırılmış geri ödeme planları sunulmalı.
-İhracat yapanlara ürün tedarikinde yaşayabileceği olası sıkıntılar göz önünde bulundurularak söz konusu ürünler için ithalat kotası tahsis edilmesi ve DİR izin süreçlerinde esneklik sağlanması.