Tütün yönetmeliği yayınlandı
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Aralık 04, 2002 10:42
Tütün üretimi, üretici tütünlerinin pazarlanması, iç ve dış ticareti, denetimi ve tütün eksperliği ile ilgili usul ve esaslar belirlendi.
Tütün, Tütün Mamülleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu`nun ilgili yönetmeliği bugünkü Resmi Gazete`de yayınlandı.
Yönetmelikle, tütün üretimi, pazarlanması, ticareti ve denetiminin yanında üretici ve alıcı menfaatlerini koruyacak önlemler belirlendi.
Buna göre, üreticiler yazılı sözleşme usulüyle veya tütün satış merkezlerinde açık artırma usulü ile satış yapmak üzere, menşe özellikleri Türk standartında belirlenmiş tütün çeşitlerinin üretimini yapabilecekler. Ancak, alıcının talebi halinde Türk standardında yeralmayan tütün çeşitleri de yazılı sözleşmeli üretim esasına göre üretilebilecek.
Tütün tohumu ve fidelerinin yurtdışına çıkarılması yasaklanırken, bunların ithali ise Kurumun uygun görüşü ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığı`nın izni ile mümkün olacak. Bilimsel araştırmalar için yurda tohum getirilmesi ise bu madde kapsamı dışında tutuldu.
TÜTÜNLERİN ALIM-SATIMI VE ÖDEMESİ
Türkiye`de üretilen üretici tütünleri yazılı sözleşme esası veya açık artırma yöntemi ile alınıp-satılabilecek.
Sözleşmeli esasına göre üretilen tütünlerin fiyatları, tütün mamülleri üreticileri veya alıcı ile üreticiler arasında varılan mutabakata göre belirlenecek. Yazılı sözleşmeler, belirlenen esaslar çerçevesinde tütünlerin tarlaya dikiminden önce akdedilmiş olacak. Bu şekilde yapılan sözleşmelerin listeleri, ilgili alıcı tarafından en geç 15 Temmuz`a kadar Kuruma verilecek.
Yazılı sözleşme yapılarak üretilen tütünler dışında kalan üretici tütünleri, tütün satış merkezlerinde açık artırma yöntemi ile alınıp-satılacak. Bunun dışında hiç bir şekilde alım-satım yapılamayacak.
Tütün satış merkezleri ise ziraat odaları, tütün tarım satış kooperatifleri, her türlü üretici birlik, dernek ve kooperatifleri, ticaret borsaları ve diğer tüzel ile gerçek kişiler tarafından, Kurumun gözetim ve koordinasyonunda kurulabilecek.
Satış merkezlerinde satışı yapılacak tütünler için alıcı ve satıcıdan komisyon alınacak. Alınacak komisyon oranı ve dağılımı her yıl Kurum tarafından belirlenecek. Alıcı, satın aldığı tütünlere ait komisyonu ve tütün bedellerini en geç tescili izleyen işgünü içinde satış merkezi tarafından açtırılan banka hesabına yatırılacak. Satış merkezi gerekli yasal kesintiler ve üreticinin payına düşen komisyonu çıkardıktan sonra, üreticinin parasını bekletmeden ödeyecek.
Alıcının ise adına satışı tescil edilen tütünleri, tescili izleyen işgünü içinde satış merkezi deposundan kendi deposuna çekmek zorunluluğu bulunuyor.
TÜTÜN İŞLEME VE İŞLEME TESİSLERİ
Türkiye`de üretilen tütünlerin Türk standardında belirlenmiş nevi tanımlarına uygun olarak işlenmesi zorunlu tutuldu. Ancak, alıcı firmaların özel siparişleri söz konusu olduğunda, önceden Kurumdan izin alınarak Türk standardına uygun olmayan işleme yapılabilecek.
Tütün işleme tesisleri tütün ticareti yetki belgesine haiz gerçek ve tüzel kişiler tarafından kurulabilecek. Bu firmalardan, tütün işleme tesisine verilecek üretim izin belgesi için, Kurum tarafından verilen hizmetlerin finansmanının sağlanması amacıyla, 20 milyar lira hizmet bedeli alınacak.
Bu arada, Kurum, alıcıya ait tütün işleme tesisleri ve depoları ile mevzuat gereği gereken kayıtları her zaman denetlemeye yetkili durumda bulunuyor.
TÜTÜN TİCARETİ
Tütün ticareti yapabilmek için ise Kurumdan yetki belgesi alınması gerekiyor. Bu belgeyi almak isteyen yerli ve yabancı kişiler Kuruma başvuruda bulunacaklar.
Üreticiden alınan tütünlerin tütün satış merkezlerine veya Kuruma tescili kaydıyla dahilde alınıp, satılması ve nakledilmesi serbest tutuldu. Ancak, alıcı, tütün stokları ile iç satış miktarlarını bir liste halinde Mayıs ve Ekim ayları itibarıyla Kuruma bildirmek zorunda bulunuyor.
Bu arada, standartlara uygun olarak işlenmiş ve Türk standardında tanımlanmayan işlenmiş tütünlerin ihracı serbest olurken, ancak, ihraç edilecek ürünler için ihraç uygunluk belgesi alınması ve ilgili yönetmeliğe göre işlenmiş olduğunun ekspertiz muayenesi sonucu belirlenmesi zorunlu tutuldu.
Tütün ithalatıysa, işlendikten sonra ihraç amacıyla olsa dahi ancak, üretim ihtiyaçlarıyla sınırlı olarak tütün mamülleri üreten firmalar tarafından yapılabilecek.
CEZALAR
Kuruluş ve üretim iznini almadan tütün işlemek üzere tesis veya imalathane kuran ile işletenlere, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 225 milyon liradan az olmamak üzere, işlenmiş tütünlerin piyasa değerinin 10 katı tutarında ağır para cezası verilecek. Bu fiillere katılan memur ve görevliler de aynı cezayı görecekler.
Öte yandan, tütün ticareti yetki belgesine sahip alıcılar, bugünden itibaren 1 ay içinde sahip oldukları veya kiralık olarak kullandıkları tütün işleme tesisleri ve depoları, adresleri ve kapasiteleri ile birlikte Kuruma bildirecekler.
Bu yönetmelikten önceki mevzuata göre tütün ticareti yetki belgesi almış kişilerin hakları saklı tutuldu. Ancak bu kişilerden, bugünü izleyen 1 ay içinde, yıllık vize ücreti alınarak tütün ticareti yetki belgesi güncellenecek. Güncellenmeyen belgeler ise geçersiz olacak.
Yönetmelikte, tütün eksperliği, tütünlerin depolanması, anlaşmazlıkların çözümü, açık artırmaya katılım, ekspertiz sonuçlarının ilanı gibi konuların usul ve esasları da yer aldı.(A.A.)
Tütün, Tütün Mamülleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu`nun ilgili yönetmeliği bugünkü Resmi Gazete`de yayınlandı.
Yönetmelikle, tütün üretimi, pazarlanması, ticareti ve denetiminin yanında üretici ve alıcı menfaatlerini koruyacak önlemler belirlendi.
Buna göre, üreticiler yazılı sözleşme usulüyle veya tütün satış merkezlerinde açık artırma usulü ile satış yapmak üzere, menşe özellikleri Türk standartında belirlenmiş tütün çeşitlerinin üretimini yapabilecekler. Ancak, alıcının talebi halinde Türk standardında yeralmayan tütün çeşitleri de yazılı sözleşmeli üretim esasına göre üretilebilecek.
Tütün tohumu ve fidelerinin yurtdışına çıkarılması yasaklanırken, bunların ithali ise Kurumun uygun görüşü ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığı`nın izni ile mümkün olacak. Bilimsel araştırmalar için yurda tohum getirilmesi ise bu madde kapsamı dışında tutuldu.
TÜTÜNLERİN ALIM-SATIMI VE ÖDEMESİ
Türkiye`de üretilen üretici tütünleri yazılı sözleşme esası veya açık artırma yöntemi ile alınıp-satılabilecek.
Sözleşmeli esasına göre üretilen tütünlerin fiyatları, tütün mamülleri üreticileri veya alıcı ile üreticiler arasında varılan mutabakata göre belirlenecek. Yazılı sözleşmeler, belirlenen esaslar çerçevesinde tütünlerin tarlaya dikiminden önce akdedilmiş olacak. Bu şekilde yapılan sözleşmelerin listeleri, ilgili alıcı tarafından en geç 15 Temmuz`a kadar Kuruma verilecek.
Yazılı sözleşme yapılarak üretilen tütünler dışında kalan üretici tütünleri, tütün satış merkezlerinde açık artırma yöntemi ile alınıp-satılacak. Bunun dışında hiç bir şekilde alım-satım yapılamayacak.
Tütün satış merkezleri ise ziraat odaları, tütün tarım satış kooperatifleri, her türlü üretici birlik, dernek ve kooperatifleri, ticaret borsaları ve diğer tüzel ile gerçek kişiler tarafından, Kurumun gözetim ve koordinasyonunda kurulabilecek.
Satış merkezlerinde satışı yapılacak tütünler için alıcı ve satıcıdan komisyon alınacak. Alınacak komisyon oranı ve dağılımı her yıl Kurum tarafından belirlenecek. Alıcı, satın aldığı tütünlere ait komisyonu ve tütün bedellerini en geç tescili izleyen işgünü içinde satış merkezi tarafından açtırılan banka hesabına yatırılacak. Satış merkezi gerekli yasal kesintiler ve üreticinin payına düşen komisyonu çıkardıktan sonra, üreticinin parasını bekletmeden ödeyecek.
Alıcının ise adına satışı tescil edilen tütünleri, tescili izleyen işgünü içinde satış merkezi deposundan kendi deposuna çekmek zorunluluğu bulunuyor.
TÜTÜN İŞLEME VE İŞLEME TESİSLERİ
Türkiye`de üretilen tütünlerin Türk standardında belirlenmiş nevi tanımlarına uygun olarak işlenmesi zorunlu tutuldu. Ancak, alıcı firmaların özel siparişleri söz konusu olduğunda, önceden Kurumdan izin alınarak Türk standardına uygun olmayan işleme yapılabilecek.
Tütün işleme tesisleri tütün ticareti yetki belgesine haiz gerçek ve tüzel kişiler tarafından kurulabilecek. Bu firmalardan, tütün işleme tesisine verilecek üretim izin belgesi için, Kurum tarafından verilen hizmetlerin finansmanının sağlanması amacıyla, 20 milyar lira hizmet bedeli alınacak.
Bu arada, Kurum, alıcıya ait tütün işleme tesisleri ve depoları ile mevzuat gereği gereken kayıtları her zaman denetlemeye yetkili durumda bulunuyor.
TÜTÜN TİCARETİ
Tütün ticareti yapabilmek için ise Kurumdan yetki belgesi alınması gerekiyor. Bu belgeyi almak isteyen yerli ve yabancı kişiler Kuruma başvuruda bulunacaklar.
Üreticiden alınan tütünlerin tütün satış merkezlerine veya Kuruma tescili kaydıyla dahilde alınıp, satılması ve nakledilmesi serbest tutuldu. Ancak, alıcı, tütün stokları ile iç satış miktarlarını bir liste halinde Mayıs ve Ekim ayları itibarıyla Kuruma bildirmek zorunda bulunuyor.
Bu arada, standartlara uygun olarak işlenmiş ve Türk standardında tanımlanmayan işlenmiş tütünlerin ihracı serbest olurken, ancak, ihraç edilecek ürünler için ihraç uygunluk belgesi alınması ve ilgili yönetmeliğe göre işlenmiş olduğunun ekspertiz muayenesi sonucu belirlenmesi zorunlu tutuldu.
Tütün ithalatıysa, işlendikten sonra ihraç amacıyla olsa dahi ancak, üretim ihtiyaçlarıyla sınırlı olarak tütün mamülleri üreten firmalar tarafından yapılabilecek.
CEZALAR
Kuruluş ve üretim iznini almadan tütün işlemek üzere tesis veya imalathane kuran ile işletenlere, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 225 milyon liradan az olmamak üzere, işlenmiş tütünlerin piyasa değerinin 10 katı tutarında ağır para cezası verilecek. Bu fiillere katılan memur ve görevliler de aynı cezayı görecekler.
Öte yandan, tütün ticareti yetki belgesine sahip alıcılar, bugünden itibaren 1 ay içinde sahip oldukları veya kiralık olarak kullandıkları tütün işleme tesisleri ve depoları, adresleri ve kapasiteleri ile birlikte Kuruma bildirecekler.
Bu yönetmelikten önceki mevzuata göre tütün ticareti yetki belgesi almış kişilerin hakları saklı tutuldu. Ancak bu kişilerden, bugünü izleyen 1 ay içinde, yıllık vize ücreti alınarak tütün ticareti yetki belgesi güncellenecek. Güncellenmeyen belgeler ise geçersiz olacak.
Yönetmelikte, tütün eksperliği, tütünlerin depolanması, anlaşmazlıkların çözümü, açık artırmaya katılım, ekspertiz sonuçlarının ilanı gibi konuların usul ve esasları da yer aldı.(A.A.)