Güncelleme Tarihi:
Dezenflasyon programının uygulandığı 2024 yılında Türkiye ekonomisi yüzde 3.2 büyüdü. 2024’te kişi başına düşen gelir 15 bin doları aşarak rekor seviyeye çıktı. Ekonominin dolar cinsinden büyüklüğü de 2024’te 1.32 trilyon dolar olarak gerçekleşti. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “Yapısal dönüşümünü hızlandıracak politikalarımıza devam edeceğiz” dedi.
KİŞİ BAŞINA GELİR 15 BİN 463 DOLAR
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2024’e ilişkin üretim yöntemiyle hesaplanan Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı. Buna göre, Türkiye ekonomisi geçen yıl yüzde 3.2, 2024’ün son çeyreğinde de yüzde 3 büyüme kaydetti. Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH, 2024’te bir önceki yıla göre yüzde 63.5 artarak 43 trilyon 410 milyar 514 milyon lira olarak gerçekleşti. Kişi başına milli gelir 2024 yılında cari fiyatlarla 507 bin 615 lira olarak hesaplandı. Dolar bazında ise 15 bin 463 dolar oldu.
İNŞAATTA YÜZDE 9.3’LÜK ARTIŞ
GSYH’yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde, 2024 yılında bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak, inşaat sektörü toplam katma değeri yüzde 9.3, ürün üzerindeki vergiler eksi sübvansiyonlar yüzde 7.7, finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 4.9, tarım yüzde 3.9, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 3.4, hizmetler yüzde 3.1, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 2.4, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 1.8, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 1.4, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 1.2 ve sanayi yüzde 0.5 arttı.
TÜKETİM YÜZDE 3.7 ARTTI
Hane halkı nihai tüketim harcamaları 2024’te bir önceki yıl zincirlemiş hacim endeksine göre yüzde 3.7 arttı ve milli gelir içindeki payı yüzde 59.2 oldu. Hane halkı nihai tüketim harcamaları, geçen yılın dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın dönemine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 3.9 yükseldi. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 1.6, gayrisafi sabit sermaye oluşumu da yüzde 6.1 artış kaydetti. Bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre geçen yıl mal ve hizmet ihracatı yüzde 0.9 artarken, ithalatı yüzde 4.1 azaldı. Mal ve hizmet ihracatı, 2024’ün dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 2 azalış, ithalatı ise yüzde 1.6 artış gösterdi.
İŞGÜCÜ ÖDEMELERİNDE YÜZDE 90’LIK ARTIŞ
İşgücü ödemeleri 2024’te bir önceki yıla göre yüzde 90, geçen yılın dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 75.4 yükseldi. İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yıl yüzde 32.5 iken 2024’te yüzde 37.9 oldu.
‘YAPISAL DÖNÜŞÜMÜ HIZLANDIRACAK POLİTİKALARA DEVAM’
HAZİNE ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, uygulanan programla sürdürülebilir yüksek ve kapsayıcı büyümenin temellerini sağlamlaştırdıklarını belirterek, “2025’te ülkemiz açısından küresel ve yurtiçi koşulların daha destekleyici olmasını öngörüyoruz. Bugüne kadar elde ettiğimiz kazanımları kalıcı hale getirmek için ülkemizin yapısal dönüşümünü hızlandıracak politikalarımızı kararlılıkla sürdüreceğiz” dedi.
MİLLİ GELİR 1.3 TRİLYON DOLARI AŞTI
Şimşek, milli gelir 1.3 trilyon doları aşarken, kişi başı gelirin 15 bin 463 dolara ulaştığının altını çizerek, iş gücü ödemelerinin gayri safi katma değer içindeki payının son çeyrekte tarihi yüksek seviyesi olan yüzde 40.5’e yükseldiğini kaydetti.
İÇ TALEBİN KATKISI 2.1 PUAN OLDU
Sanayi katma değerinin iki çeyreğin ardından pozitife döndüğünü ve son çeyrekte üretim tarafından tüm sektörlerin büyümeyi desteklediğini anlatan Şimşek, “Potansiyel büyümemiz için önemli olan makine teçhizat yatırımları son çeyrekte yüzde 4.2 büyüdü. 2024 yılında iç talebin 2.1 puan, net dış talebin 1.1 puan katkısıyla dengeli bir büyüme gerçekleşti. Böylece cari açığın milli gelire oranı 2.8 puan gerileyerek 2024’te yüzde 0.8 oldu. Azalan cari açık dış finansman ihtiyacının gerilemesine, rezerv birikimine ve ekonomik istikrarın güçlenmesine önemli katkı sağladı” değerlendirmesini yaptı.
‘KIRILGANLIKLARI AZALTTIK’
Bu yıl ticaret ortakların büyümesindeki artış, daha destekleyici küresel finansal koşullar ve ılımlı emtia fiyatı beklentilerinin büyümeyi olumlu etkileyecek unsurlar olarak ön plana çıktığına dikkati çeken Bakan Şimşek, şunları kaydetti:
“Küresel ticarette artan korumacı politikalar ve jeopolitik gelişmeler risk faktörleri arasında yer alıyor. Kırılganlıklarımızı azalttık ve makro temellerimizi sağlamlaştırdık. Tüm bu kazanımlarımızı kalıcı hale getirmek için ülkemizin yapısal dönüşümünü hızlandıracak politikalarımıza devam edeceğiz.”