Ticaret Bakanı Ömer Bolat açıkladı: İhracatta tarihin en yüksek ikinci kasımı

Türkiye’nin ihracatı, kasım ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 3.1 azaldı, 22 milyar 291 milyon dolara düştü. İthalat yüzde 2.4’lük artışla 29 milyar 654 milyon dolara çıktı. Ticaret Bakanı Ömer Bolat, zorlu küresel şartlara rağmen yılın 11 ayında ihracattaki artış ve ithalattaki azalış sayesinde dış ticaret ve cari işlemler açığının hızla azaltıldığını söyledi.

Ticaret Bakanlığı veri bültenine göre 2024 yılı Ocak-Kasım döneminde ihracat yüzde 2.5’lik artışla 238 milyar 486 milyon dolar, ithalat yüzde 6.4’ük azalışla 311 milyar 703 milyon dolar oldu. Böylece 11 ayda Türkiye’nin dış ticaret açığı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 27 azalarak 100.2 milyar dolardan, 73.2 milyar dolara geriledi. Ticaret Bakanı Ömer Bolat, TİM Başkanı Mustafa Gültepe ile Ankara’da düzenlediği basın toplantısıyla kasım ayı dış ticaret verilerini değerlendirdi. Bolat, konuşmasında özetle şu noktalara dikkat çekti:

TRUMP KAZANDI İHRACAT DÜŞTÜ

“Zorlu küresel ekonomik şartlara rağmen 2024 yılının 11 ayında mal ve hizmet ihracatındaki artış ve ithalattaki azalışla dış ticaret ve cari işlemler açığımız düştü. Kararlılıkla uyguladığımız ekonomik programımızda olumlu sonuçlar almaya devam ediyoruz. Kasım ayı ihracatımız geçen yılın aynı ayına göre yüzde 3.1 oranında çok sınırlı bir azalış ile 22.3 milyar dolar oldu. Ki bu rakam, tarihimizin ikinci en yüksek kasım ayı mal ihracatıdır. Son 18 ayın 11’inde o ayın ihracat rekoru kırılmıştı. İhracatımızdaki sınırlı azalış enerji altın ihracatındaki düşüşten, petrol fiyatlarındaki azalıştan, paritedeki gerilemeden ve yeni bilgisayarlı transit sistemine geçiş sürecinden kaynaklanmıştır. Yoksa kasım ayı mal ihracatımız, enerji ve altın hariç tutulduğunda, yıllık bazda yüzde 1 artışla 20.8 milyar dolara yükselmiştir. Euro/ dolar paritesindeki düşüş de ihracatımızı aşağı yönlü baskılayan bir unsurdur. Çünkü ihracatımızın yaklaşık yüzde 50’si, avro cinsinden yapılmaktadır. Eylül ayında ortalama 1.11 olan paritenin kasım ayında dolar lehine ortalama 1.06 seviyelerinde seyretmesi ihracat rakamlarımıza olumsuz yansımıştır. Bu parite değişikliğinde Trump ve partisinin seçimi kazanması etkili olmuştur.

İTHALATTA SINIRLI ORANDAN ARTIŞ

Kasım ayında mal ithalatımız ise sınırlı oranda, yüzde 2.4 artışla 29.6 milyar dolar oldu. Mal ithalatındaki artış daha çok altın, enerji ve demir-çelik ürünleri ithalatından kaynaklandı. Kasım ayında dış ticaret açığı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 23.3’lük artışla 6 milyardan 7.4 milyar dolara çıktı. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 79.4’ten yüzde 75.2 olarak gerçekleşti. Yılın 11 aylık döneminde ise ihracatımız yüzde 2.5 artışla 238.5 milyar dolara yükseldi. İthalat ise aynı dönemde yüzde 6.4 azalışla 311.7 milyar dolara geriledi.”

‘ENGELLER KALKARSA 280 MİLYARLIK HEDEFE KOŞARIZ’

TİM Başkanı Mustafa Gültepe ise geçen ay ihracatın istenen rakamın gerisinde kaldığını belirterek, şu değerlendirmeleri yaptı: “Geçen ay 3.2 milyar dolarla otomotiv, 2.5 milyar dolarla kimya, 1.5 milyar dolarla hazır giyim, 1.5 milyar dolarla elektrik-elektronik ve 1.3 milyar dolarla çelik sektörleri ilk 5’te yer aldı. Kasım’da 17 sektörümüz ihracatını artırırken, 9 sektörümüzde düşüş oldu. Mücevher yüzde 46 ile oransal olarak ihracatı en çok gerileyen sektörümüz olurken, bunu gemi, yat ve hizmetleri ile kimya, yaş meyve ve sebze, hububat, bakliyat izledi. Geçen yılın aynı ayına göre birim ihracat değerimiz yüzde 11 artışla 1.37 dolara ulaştı. Parite Kasım ihracatına 121.5 milyon dolar negatif etki etti. 11 aylık ihracatta yüzde 2.5 artıdayız. Çok daha fazlasını arzu ediyorduk. 2028 hedeflerimize ulaşabilmemiz için ihracatımızı her yıl çift haneli büyütebilmeliyiz. Ancak Avrupa başta olmak üzere küresel pazarlarda talebin yavaş seyretmesi bize olumsuz yansıdı. Ama asıl sorun rekabetçiliğimizi kaybetmemizden kaynaklandı. Rekabetçiliğimizi koruyabilseydik bugün burada çok farklı rakamları konuşuyor olabilirdik. Biz 2025’le birlikte bu sorunların aşılacağını umut ediyoruz. Hızımızı kesen engeller kaldırılırsa 2025’te 280 milyar dolarlık hedefe emin adımlarla koşabiliriz.”