Serbest meslekte demirbaş indirimi
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Şubat 14, 2002 10:09
İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Başkanı Yahya Arıkan, bugün de serbest meslek erbabının demirbaşlarla ilgili sorularını cevaplıyor
Mesleki faaliyetin icrasına lüzumlu alet, ecza ve sair maddelerin tedarik giderleri
Serbest meslek faaliyetinin ifasında lüzumlu aletlerin, eczaların ve sair maddelerin tedariki için yapılan giderlerin, serbest meslek faaliyetinin tespitinde hasılattan indirilebileceği Gelir Vergisi Kanunu`nun (G.V.K) 68/6.maddesinde hüküm altına alınmıştır. Kanun maddesinin gereği, alınan alet, ecza ve sair maddelerin serbest meslek faaliyetinin ifasında lüzumlu olması gerekmektedir.
Mesleki faaliyette kullanılan tesisat ve demirbaşların amortismanı
Mesleki faaliyette kullanılan tesisat ve demirbaş eşya için Vergi Usul Kanunu (V.U.K.) hükümlerine göre ayrılan amortismanların serbest meslek kazancının tespitinde indirim olarak dikkate alınabileceği G.V.K.`nun 68/7.maddesinde düzenlenmiştir. Yine anılan kanun maddesinin parantez içi hükmünde amortismana tabi iktisadi kıymetlerin elden çıkarılmasından doğan zararlarında gider yazılabileceği belirtilmiştir.
Konuya ilişkin özellik arz eden durumlar ve uygulama esasları aşağıda özetlenmiştir.
Tesisat ve demirbaşlar işletmede bir yıldan fazla kullanılan ve aşınmaya, yıpranmaya maruz bulunan değerlerdir.
Mesleki faaliyette kullanılan ve 2002 yılı için değeri 250 milyon TL.`yi geçmeyen tesisat ve demirbaşlar direkt gider yazılabilir.
Mesleki faaliyette kullanılan ve değeri 250 milyon TL.`yi aşan tesisat ve demirbaşlar amortisman yolu ile itfa edilir.
İktisadi ve teknik bakımdan bütünlük arz edenlerde bu tutarlar birlikte ele alınarak değerlendirilir.
Tesisat ve demirbaşın mesleki faaliyette kullanılması veya kullanılabilecek nitelikte olması şarttır. Mesleki faaliyetle ilgisi kurulamayan tesisat ve demirbaşlar bu kapsamda değerlendirilemezler.
İkametgahının bir kısmını işyeri olarak kullanan serbest meslek erbabı mesleki faaliyeti ile ilgili olarak kullandığı ve ikametgahı sırasında kullanılması söz konusu olmayacak tesisat ve demirbaşın amortismanının tamamını gider yazabilir.
V.U.K`nun 328. Maddesi`ne göre amortisman ayrılan demirbaş ve tesisatların satılması durumunda alınan bedel ile bunların envanter defterlerindeki kayıtlı değerleri arasındaki fark kar ve zarar hesabına geçirilecek, dolayısıyla hesaplamadaki zararlar gider olarak yazılacaktır.
Serbest meslek kazancı elde edenlerin, serbest meslek kazanç defterleri tutmaları durumunda, azalan bakiyeler usulüne göre amortisman ayırmaları mümkün değildir. Ancak, bilanço esasına göre defter tutan ve kolektif şirket ya da sermaye şirketi şeklinde serbest meslek faaliyetinde bulunanlar, azalan bakiyeler usulünden yararlanabilirler. Aynı uygulama yenileme fonu ayırabilme yönünden de jgeçerlidir.
Normal tamir, bakım ve temizlik giderleri dışında, gayrimenkulu genişletmek veya değerini arttırmak amacıyla yapılan giderler, mülkiyeti kendisine ait olanlarda gayrimenkulun maliyetine eklenerek amortisman suretiyle hasılattan indirilir. İşyeri kira ile tutulmuşsa bu tip giderler özel maliyet bedeli olarak aktifleştirilir.
Mesleki faaliyetin icrasına lüzumlu alet, ecza ve sair maddelerin tedarik giderleri
Serbest meslek faaliyetinin ifasında lüzumlu aletlerin, eczaların ve sair maddelerin tedariki için yapılan giderlerin, serbest meslek faaliyetinin tespitinde hasılattan indirilebileceği Gelir Vergisi Kanunu`nun (G.V.K) 68/6.maddesinde hüküm altına alınmıştır. Kanun maddesinin gereği, alınan alet, ecza ve sair maddelerin serbest meslek faaliyetinin ifasında lüzumlu olması gerekmektedir.
Mesleki faaliyette kullanılan tesisat ve demirbaşların amortismanı
Mesleki faaliyette kullanılan tesisat ve demirbaş eşya için Vergi Usul Kanunu (V.U.K.) hükümlerine göre ayrılan amortismanların serbest meslek kazancının tespitinde indirim olarak dikkate alınabileceği G.V.K.`nun 68/7.maddesinde düzenlenmiştir. Yine anılan kanun maddesinin parantez içi hükmünde amortismana tabi iktisadi kıymetlerin elden çıkarılmasından doğan zararlarında gider yazılabileceği belirtilmiştir.
Konuya ilişkin özellik arz eden durumlar ve uygulama esasları aşağıda özetlenmiştir.
Tesisat ve demirbaşlar işletmede bir yıldan fazla kullanılan ve aşınmaya, yıpranmaya maruz bulunan değerlerdir.
Mesleki faaliyette kullanılan ve 2002 yılı için değeri 250 milyon TL.`yi geçmeyen tesisat ve demirbaşlar direkt gider yazılabilir.
Mesleki faaliyette kullanılan ve değeri 250 milyon TL.`yi aşan tesisat ve demirbaşlar amortisman yolu ile itfa edilir.
İktisadi ve teknik bakımdan bütünlük arz edenlerde bu tutarlar birlikte ele alınarak değerlendirilir.
Tesisat ve demirbaşın mesleki faaliyette kullanılması veya kullanılabilecek nitelikte olması şarttır. Mesleki faaliyetle ilgisi kurulamayan tesisat ve demirbaşlar bu kapsamda değerlendirilemezler.
İkametgahının bir kısmını işyeri olarak kullanan serbest meslek erbabı mesleki faaliyeti ile ilgili olarak kullandığı ve ikametgahı sırasında kullanılması söz konusu olmayacak tesisat ve demirbaşın amortismanının tamamını gider yazabilir.
V.U.K`nun 328. Maddesi`ne göre amortisman ayrılan demirbaş ve tesisatların satılması durumunda alınan bedel ile bunların envanter defterlerindeki kayıtlı değerleri arasındaki fark kar ve zarar hesabına geçirilecek, dolayısıyla hesaplamadaki zararlar gider olarak yazılacaktır.
Serbest meslek kazancı elde edenlerin, serbest meslek kazanç defterleri tutmaları durumunda, azalan bakiyeler usulüne göre amortisman ayırmaları mümkün değildir. Ancak, bilanço esasına göre defter tutan ve kolektif şirket ya da sermaye şirketi şeklinde serbest meslek faaliyetinde bulunanlar, azalan bakiyeler usulünden yararlanabilirler. Aynı uygulama yenileme fonu ayırabilme yönünden de jgeçerlidir.
Normal tamir, bakım ve temizlik giderleri dışında, gayrimenkulu genişletmek veya değerini arttırmak amacıyla yapılan giderler, mülkiyeti kendisine ait olanlarda gayrimenkulun maliyetine eklenerek amortisman suretiyle hasılattan indirilir. İşyeri kira ile tutulmuşsa bu tip giderler özel maliyet bedeli olarak aktifleştirilir.