Oluşturulma Tarihi: Aralık 02, 2002 09:052dk okuma
Yatırım fonları piyasası hızlı bir büyüme trendine girdi. Yatırımcıların yatırım fonlarına olan ilgisi giderek artıyor. Finans sektörünün yeni aktörleri olan ancak henüz yeterince tanınmayan portföy yönetim şirketleri de ağırlıklarını giderek artırıyor. Portföy yöneticiliği, sermaye piyasası araçlarından oluşan portföylerin, her bir müşteri adına, müşterilerle yapılacak portföy yönetim sözleşmesi çerçevesinde vekil sıfatıyla yönetilmesini kapsıyor.
Portföy yönetim şirketleri, portföy yöneticiliği faaliyetinde bulunmak üzere Sermaye Piyasası mevzuatında belirlenen şartları yerine getirerek Sermaye Piyasası Kurulu’ndan yetki belgesi alarak kurulabiliyorlar. Mevcut yatırım fonlarının birçoğunun da portföy yönetimini üstlenen portföy yönetim şirketleri için her bir yatırım fonu, bir müşteri niteliğindedir. Portföy yönetim şirketi, yatırımcıyla yaptığı anlaşma çerçevesinde, yatırımcı risk ve getiri beklentisinin doğrultusunda yatırımları yönlendiriyor.
Aracılık yapamazlar
Portföy yönetim şirketleri SPK tarafından belirlenmiş kurallar çerçevesinde faaliyetlerini yürütürler. Kurumlar piyasalarda aracılık faaliyetlerinde bulunamazlar. Sermaye piyasası araçlarına ilişkin veya bunlardan bağımsız olarak kendi mali taahhütlerini içeren evrak çıkaramazlar, ödünç para verme işlemleri yapamaz ve kredi alamazlar.
Portföy yöneticiliği ve yatırım danışmanlığı faaliyetleri ile bunlara ilişkin iş ve işlemler dışında, hiçbir ticari, sınai ve zirai faaliyette bulunamaz, gerekli olanın üstünde taşınmaz mal edinemezler. Bankalar Kanunu’nda tanımlandığı üzere mevduat toplayamaz, mevduat toplama sonucunu verebilecek işlemler yapamazlar.SPK tarafından portföy yöneticiliği yetki belgesi verilmiş 19 portföy yönetim şirketi bulunuyor. İlki 1997 yılında faaliyete başlayan portföy yönetim şirketlerinin yarıdan fazlası son iki yılda kuruldu. Günümüzde yatırım fonlarının büyük kısmı portföy yönetim şirketleri tarafından yönetiliyor. Portföy yönetim şirketi kuran grupların yatırım fonları piyasasındaki ağırlığı yüzde 90 düzeyindedir. Bu nedenle fon piyasasında 10 katrilyon TL’ye ulaşan büyüklüğün yüzde 90’lık kısmının portföy yönetim şirketleri tarafından yönetildiği veya kısa vadede yönetileceği tespiti yapılabilir.
Fon/GSMH oranı düşük
Türkiye’de 6.5 milyar
dolar büyüklüğe ulaşan yatırım fonları piyasasının gelişimini izleyen yıllarda da artan bir ivmeyle sürdürmesi bekleniyor. Gelişmiş ülke ekonomilerinde yatırım fonu piyasası yıllık milli gelir büyüklüğüne yakın noktalarda seyrediyor. Oysa Türkiye’de yatırım fonu piyasası / GSMH oranı bu seviyelerin çok altında, yaklaşık yüzde 4 düzeyinde. Artan yatırımcı bilincine paralel oranın ülkemizde de hızlı bir gelişim göstermesi bekleniyor. Bu durum portföy yönetim şirketlerine yönelik önemli bir büyüme potansiyelini de beraberinde getiriyor.
Yatırımcılar açısından bakıldığında son yılların en hızlı gelişen yatırım aracı olan yatırım fonlarının ayrı bir uzman kurum tarafından yönetilmesinin yatırım fonlarının performansı üzerinde çok ciddi olumlu etkileri olduğu görülüyor. Sektördeki bu gelişme ve iyileşmeden ve fon yönetimindeki kalite artışından kuşkusuz en karlı çıkacak olanlar bugün sayıları 1.5 milyon adede ulaşan fon yatırımcıları olacaktır.