Güncelleme Tarihi:
Türkiye Perakendeciler Federasyonu’nun (TPF) sektöre yönelik son raporu, enflasyonun ağırlık merkezinin değiştiğini; vatandaşın özel harcamalarda frene bastığını ortaya koydu.
2024 yılı gıda perakendesi değerlendirme raporu ve 2025 yılı ilk çeyrek analizine göre enflasyonun gıda sektöründeki etkisi azalmaya başladı. Gıda fiyatlarındaki artış hızının yavaşladığı belirtilen raporda, enflasyonun etkisinin eğitim, sağlık, barınma, kozmetik, kişisel bakım, tekstil ve hizmet sektörlerine kaydığı belirtildi. “2025’in ilk çeyreği itibarıyla gıda dışı kalemlerdeki fiyat artışları, hane halkı bütçesinde yeni baskı alanları oluşturdu” denilen raporda “Artık tüketici, temel ihtiyaçlarını daha kontrollü karşılayabiliyor ancak özel harcamalarında ciddi bir frenlemeye gidiyor” ifadelerine yer verildi. Raporda yer verilen bilgilere göre bu durum, perakende sektöründeki ürün dağılımını, kampanya stratejilerini ve müşteri davranışlarını yeniden şekillendirdi.
KAMPANYA TAKİBİ ARTTI
Raporda öne çıkan noktalardan biri de ‘vatandaşın fiyat odaklı alışveriş eğiliminin bu yıl itibarıyla daha seçici ve bilinçli bir modele evrilmesi’ oldu. Özellikle taze ürünlerde kalite ve tedarikçi güvenilirliğinin öne çıktığı vurgulanan raporda, markalı ürünlerde ise fiyat-duyarlılığının hâlâ belirleyici olduğu belirtildi. Ayrıca, internet üzerinden ve fiziksel mağazalardaki alışkanlıklar dengelenirken, sadakat kartı kullanımı ve kampanya takibinin de artmaya devam ettiği bildirildi.
‘ENFLASYONİST BASKIDAN ARINDI’
TPF’nin yayınladığı rapora göre geçen yıl yüksek fiyat artışları ve maliyet baskılarıyla mücadele eden gıda perakende sektörünün, 2025’in ilk çeyreğinde sınırlı da olsa bir toparlanma sürecine girdiği belirtildi. Ocak-Nisan 2025 döneminde gıda fiyatlarındaki artış oranlarının sırasıyla yüzde 5.47, yüzde 2.32, yüzde 4.94 ve yüzde 3 seviyelerinde gerçekleştiği anımsatılan raporda, “Yıllık gıda enflasyonu ise nisan ayı itibarıyla yüzde 36.09’a geriledi” denildi. Dün TÜİK’in mayıs ayına ilişkin açıkladığı enflasyon rakamları ise gıda ve alkolsüz içecekler harcama grubundaki aylık değişimin yüzde 0.71 gerilediğini ortaya koymuştu. Mayıs ayı enflasyon verilerinin açıklanmasından önce yayımlanan raporda, 2024’te yüzde 70’i aşan gıda enflasyonuna kıyasla dikkate değer bir yavaşlamaya girildiğine dikkat çekildi. Rapora göre gıda perakendesi sektörü, enflasyonist baskılardan görece arınırken tüketici tercihleri de daha rasyonel ve dengeli bir çizgiye kaydı.
‘GIDADAKİ DÜŞÜŞ SEVİNDİRİCİ
Raporda görüşlerine yer verilen TPF Başkanı Ömer Düzgün, ‘sektörümüz dirençli fakat yeni risk alanlarını görmeliyiz’ mesajı verdi. “2024’ü yüksek maliyet artışlarıyla tamamlayan sektörümüz, 2025’in ilk çeyreğinde daha kontrollü bir sürece girdi” diyen Düzgün, şöyle devam etti: “Özellikle gıda enflasyonunda görülen düşüş, sektör adına olumlu bir işaret. Ancak bugün geldiğimiz noktada enflasyon baskısının eğitimden özel tüketime kadar farklı alanlara kaydığını açıkça görüyoruz. Bu tablo, tüketici davranışları kadar ekonomik planlamaların da önemini artırıyor. Gıda perakendesinde uzun süredir görmeyi arzu ettiğimiz düşüş eğiliminden başladığını görmekten mutluyuz. Sektörümüzün ve ülke ekonomimizin güçlü politikalarla bu sürecin kısa sürede daha da arzu ettiğimiz yerlere geleceğinden şüphemiz yok.”
E-TİCARET SATIŞ HACMİ 3 TRİLYON TL’YE ULAŞTI
Online ödeme sistemleri iyzico’nun, Dogma Alares ve Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği (ETİD) işbirliğiyle hazırladığı ‘2024 Türkiye E-Ticaret Ekosistemi Raporu’nun sonuçları da açıklandı. 165 bin üye işyerinin, 40’tan fazla sektörün ve 6.5 milyon dijital cüzdan kullanıcı davranışının analiz edilmesiyle oluşturulan raporda, tüketici alışkanlıklarındaki değişim, ödeme yöntemlerindeki dönüşüm ve e-ihracatın yükselişi mercek altına alındı. Rapora göre e-ticaret üzerinden yapılan alışverişlerde yaygın olarak kart kullanımı tercih edilmesine rağmen dijital cüzdanların da ivme kazandığı bir döneme girildi. Türkiye’nin e-ticaret satış hacminin 2022’de yüzde 111; 2023’te ise yüzde 133 artarak 1.9 trilyon liraya ulaştığı kaydedilen raporda, “2024’te de bu yükseliş sürdü ve pazar yüzde 61.7’lik artışla 3 trilyon lira seviyesine taşındı. Bu hacim, Türkiye Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’nın yüzde 6.5’ine karşılık geliyor” denildi.