Oluşturulma Tarihi: Eylül 26, 2001 17:19
Bütçe kuruluşları 2002 bütçesi için Maliye`den, zaruri ihtiyaçlarını karşılayabilmek için 100 katrilyon ödenek talep etti
ABD`deki saldırılar sonrası yaşanan gelişmelerin yarattığı belirsizlik ve iç dengelerin oluşturulmasındaki zorluğun yanı sıra uluslararası para fonu (IMF) heyetinin de bir çok kalemde kısıntı istemesi, ekonomi yönetimini 2002 yılı bütçesi hazırlıklarında oldukça zorluyor.
Gerçekleşme rakamlarının çok farklı olacağı ortaya çıkmasına rağmen, IMF`nin 2002 bütçe büyüklüğünde ``2001 bütçesi başlangıç ödeneklerinin GSMH`ye oranının`` baz alınması yönündeki ısrarı, bütçe çalışmalarında büyük sıkıntıya neden oldu.
Bütçenin, mevcut enflasyon ve zaruri ihtiyaçlar nedeniyle bu kadar dar bir kalıba sokulamayacağını belirten ekonomi yönetimi, bu defa ``o zaman daha radikal davranılacak ve bazı harcamalardan vazgeçilecek`` yanıtıyla karşılaştı.
Dar bütçe anlayışıyla devlet memurları ve emeklilere de enflasyonun altında zam isteyen IMF heyeti, personel ödeneklerinin kısılması için, ücretlilerin vergi iadesinin kaldırılması dahil bazı sosyal haklardan vazgeçilmesi önerisinde de bulundu.
Ancak özellikle maliye kanadı, zaten memurun 2-3 kat üstünde ücret alan kamu işçilerine imzalanan toplu sözleşmeler ile enflasyon kadar zam öngörüldüğü bir ortamda, memur zammının enflasyonun altında bırakılamayacağını belirtti.
herkes para istiyor
Bu arada IMF heyeti bütçe harcamalarında kısıntı için bastırırken, kamu kuruluşları ise ``daha fazla para`` diyerek maliye`nin kapısını aşındırıyor.
Genel ve katma bütçeli kuruluşların 2002 bütçesi için maliye bakanlığı`ndan 100 katrilyon liranın üzerinde ödenek talebinde bulunduğu belirlendi. Kuruluşlar, yeni yılda yeterli hizmet verebilmek ve zaruri ihtiyaçlarını karşılayabilmek için bu paraya ihtiyaçları olduğunu bıldırdı.
Bu arada Maliye Bakanlığı bütçe ve malı kontrol genel müdürlüğü uzmanları, 2002 ödenekleri için ilgili kuruluş temsilcileri ile görüşmelerini sürdürüyor.
50 katrilyonluk vergi
Ekonomi yönetimini, yeni yıl bütçesinin sadece harcama kalemleri değil, gelir yönü de zorluyor.
Çalışmalarda vergi ve diğer gelir kalemlerinde ne yapılabileceği, buralardan ne gelebileceği tek tek araştırılıyor.
Gelirler genel müdürlüğü yetkilileri, bu yıl 37.7 katrilyon olarak öngörülen vergi gelirlerinin yıl sonunda hedefin tutacağını, hattı gelir rakamının 38 katrilyon lira seviyesine çıkabileceğini belirtiyor. Yetkililer, 2002 yılında da 50 katrilyon lira dolayında bir vergi geliri beklediklerini söylüyor.
Vergi gelirleri hedefinin diğer ekonomik büyüklüklere ve bütçe dengesine bağlı olarak kesinleşeceğine dikkati çeken gelirler genel müdürlüğü yetkilileri, ``ancak bir de Türkiye`nin gerçeği var. Bu şartlarda 50 katrilyon dolayında bir vergi toplayabiliriz. Çok zorlasan bu rakam 51 katrilyon olur`` dediler.
Bu durumda vatandaşlar, 2002`de bu yıla göre 12 katrilyon lira daha fazla vergi ödeyecekler. Bir başka ifadeyle vatandaşın cebinden vergi olarak her gün 136 trilyon 986 milyon lira çıkacak.