Kağıt- Karton sektöründe potansiyel inanılmaz ama...
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ocak 02, 2001 00:00
2000`de kağıt-karton üretimimiz 1.4 milyon ton civarında olacak. Oysa, AB`deki kişi başına tüketime göre, Türkiye`nin yıllık tüketim potansiyeli 12 milyon ton...
Türkiye’de kağıt-karton üretimi, son 10 yıldır, her yıl ortalama yüzde 10 civarında artıyor. Üretimin Seka’nın tekelinden çıkmasından sonra, özel sektörün hızla yeniden yapılanması ve üretim tesislerinin son teknolojilerle donatılmasıyla sektörün gelişimi iyice hızlandı. Selüloz ve Kağıt Sanayi Vakfı`nın 1999 verilerine göre, Türkiye, 1.3 milyon tonluk üretimle, dünya kağıt-karton sekötründe 28’inci sırada. 1999 yılında 333.5 ton selülöz üreten Türkiye, bu alanda ise 32’nci sırada. Kişi başına düşen kağıt-karton tüketiminde 57`nci sıradayız. Buna karşılık, toplam kağıt-karton tüketiminde 23`üncü sırada yer almamız ilginç…
Bu rakamlara göre bir değerlendirme yapan Kağıt ve Selüloz Vakfı Başkanı Erdal Sükan, Türkiye`nin kağıt-karton sanayisinin büyümeye açık bir ülke olduğunu belirtiyor. 2000 yılında toplam üretim kapasitesinin 2 milyon 130 bin tona ulaştığını belirten Erdal Sükan, bu kapasitenin yüzde 30`unu kamu kuruluşlarının, yüzde 70`ini özel sektörünkarşıladığını belirtiyor. Erdal Sükan ayrıca, tüketimde 23`üncü sırada olmamıza karşın üretimde 28`inci sırada yer almamızın, Türkiye`nin kağıt-karton ithal eden bir ülke olduğunu gösterdiğini belirtiyor.
7`NCİ BEŞ YILLIK DÖNEM:
29 Kasım’da açıklanan Özel İstatistik Komisyonu raporuna göre, yedinci beş yıllık plan döneminde özel sektöre ait işletmelerin artmasıyla, Seka`nın sektördeki payı iyece azaldı. Yazı tabı kağıtlarında 55 bin ton/yıl kapasiteli Alkim`in 1998 yılında devreye girmesiyle toplam kapasite arttı. Sargılık kağıtlarındaki artışsa, makinelerdeki modernizasyon yatırımları sonucunda oldu. Temizlik kağıtlarında yüzde 93 pazar payına sahip olan İpek Kağıt, Toprak Kağıt ve Viking Kağıt, 1995-1998 yılları arasında yeni makine yatırımı yapmamalarına rağmen, kapasite artışı ve makine modernizasyon yatırımları sonucunda sektöre yenilik getirdiler. 1996 yılında Ürün Kağıt, 1997`de Trakya Kağıt, 1998 yılında da Uçal Kağıt`ın sektöre katılmasıyla toplam kapasite daha da arttı.
Oluklu mukavva kağıtlarındaki düzenli kapasite artışları, sektördeki modernizasyon yatırımları sonucu ve 1997 yılında Tire-Kutsan`ın ikinci makine hattıyla üretime geçmesiyle gerçekleşti. Kartonlardaki kapasite artışı ise, 35 bin ton/yıl kapasiteli Kombassan`ın devreye girmesi ve yüzde 60 pazar payına sahip Kartonsan`ın her iki makine hattında yaptığı modernizasyonla kapasitesini 35 bin ton/yıl artırmasıyla sağlandı. 2000 yılında ise Seka’nın üretiminde yüzde 32.3’lük artış sağlaması ve 6 bin 101 ton ihracattan 1 trilyon 453 milyar liralık gelir elde etmesi dikkat çekiyor. 1999 yılında Amerika pazarına giren İpek Matbaacılık, 2000 yılının ikinci yarısından itibaren İngiltere’ye ihracata başladı. Bu bağlamda İpek Kağıt, 1 milyon sterlin değerinde sipariş aldı.
Bu arada Eren Holding bünyesindeki Modern Karton, Çorlu’daki tesislerine yeni bölümler ekledi. 150 milyon dolar yatırımla hizmete giren karton tesisi, yılda 300 bin ton üretim kapasitesiyle, Türkiye’nin karton üretiminin yüzde 45’inin karşılayacak potansiyele sahip.
KALİTELİ KAĞITLAR İTHAL:
Türkiye’de kağıt-karton tüketiminin yüzde 83.4`ü yurtiçi üretimden karşılanıyor. Kağıt-karton sektöründeki ithalat, genel olarak talebin karşılanamadığı türlerde ve lüks kağıtlarda yapılıyor. Gazete kağıdı, baskı ve yazı tabı kağıtları, kraft torba kağıdı ve yağ geçirmez kağıtlar başlıca ithal kalemleri. İthalatta görülen artış, genel olarak dış ülkelerden baz kağıt alınıp işlendikten sonra kağıttan mamul eşya halinde Ortadoğu ülkelerine ihraç edilmesinden ve kaliteli yayın türlerinin (kuşe baskılı mecmua vb.) artmasından kaynaklanıyor. Kağıttan mamul eşya ihracatının ithalattan fazla olması ise ülkemiz açısından olumlu bir gelismeyi gösteriyor.
POTANSİYEL İHRACAT PAZARLARI:
Özel İstatistik Komisyonu’nun raporunda 1999 yılından beri Türkiye’den 81 ülkeye kağıt-karton ihracatı yaptığı belirtiliyor. Potansiyel pazarlar olarak, Türkiye’den yaptıkları ithalat son üç yılda sürekli artış gösteren İsrail ve Bulgaristan gösterilebilir. Bunların yanı sıra son üç yılda Türkiye’den yaptıkları kağıt ithal değerleri yıldan yıla büyük oranda artış gösteren Gürcistan, Azerbaycan ve Kazakistan potansiyel pazarlar olarak görülebilir. Ayrıca diğer Orta Asya Cumhuriyetleri de bu gelişmeye paralel olarak gelecekteki ihraç pazarları olabilirler.
Gümrük Birliği`nin ülkemizde mevcut kağıt sanayine etkisine ilişkin sağlıklı bir değerlendirme yapabilmek için AB ve Türkiye kağıt sanayi verilerini kıyaslamak gerekiyor. Ülkemizin AB ülkeleriyle kağıt üretiminde rekabet edebilmesi için kapasite artırımına gitmesi, kalite ve verimliliği yükseltecek yatırımlar yapması, maliyetleri düşürebilmek için hammadde-işçilik-enerji girdilerinde tasarruflar yapması gerekiyor. Kağıt sektöründe AB üretim ortalamalarına ulaşabilmek için mevcut kuruluşlara tevsi yatırımları yapılmalı, yerli ve yabancı sermayeli yeni firmalar kurulması, AB’deki kağıt firmalarıyla yerli üreticiler arasında şirket birleşmeleri gibi organik ilişkiler oluşturulması gerekiyor.
POTANSİYEL ÇOK, KAPASİTE AZ:
Türkiye`nin, kişi başına kağıt-karton tüketiminde AB ortalamasını yakalayacağı varsayımı, önümüzdeki dönemde, bugünün değerleriyle 12 milyon ton/yıl kağıt-karton ihtiyacı olacağını gösteriyor. Peki bu açık yerli üretimle mi yoksa ithalatla mı karşılanacak? Bu sorunun yanıtı, Türkiye`nin kağıt-karton sanayii için oluşturacağı politikalara bağlı. Çünkü, bugünkü kurulu kapasitenin yaklaşık 6-7 misli bir büyüklüğü ifade eden bu miktarın yarısı için bile, yerli hammadde kaynaklarının, özellikle de orman işletmeciliğinin acilen kağıt-karton sanayiinin gereklerine uygun hale getirilmesi gerekiyor. Bugün başlansa bile, 5-10 yıllık kesim/dikim çevrimini gerektiren bu projenin özel sektör tarafından gerçekleştirilebilmesi için, bu sürede yararlanabileceği mevcut orman alanlarının kağıt fabrikaları için özelleştirilmesi gerekiyor.
Kağıt sektörünün atık kağıtla ilgili sorununun ise iki yönü bulunuyor. İlki, atık kağıdın ülke içinden yeterince ve amaca uygun şekilde toplanmaması. İkincisi de bu kağıtların işletmelerde yüksek oranlarda kullanılması... Türkiye`nin 1998 yılı kağıt-karton tüketimi esas alınarak yapılan bir hesaplamaya göre, ülkede faydalanılamayan atık kağıt potansiyeli yaklaşık 800 bin ton. Bu potansiyelin yüzde 50`sinin geri kazanıldığı varsayılırsa, toplanabilen miktarla birlikte 1 milyon 300 bin ton atık kağıdın değerlendirilme imkanı doğuyor. Çok duyarlı bir şekilde tasnif edilmiş atık kağıtlar, her kağıt türünde kullanılabiliyor.
TAHIL SAPINDAN HAMMADDE:
Bugünkü politikalarla, kağıtlık odun talebinin tamamının ülke kaynaklarından karşılanması mümkün görülmüyor. Ancak, uzun vadede köklü çözümler getirilmesi için her ülkenin yaptığı gibi hızlı büyüyen ağaç türleriyle yeni plantasyonlar tesis etmek, bir alternatif olarak karşımıza çıkıyor. Ülkemizde bol miktarda bulunan tahıl sapından, kağıt karton hammaddesi olarak yararlanabilme imkanı, sekizinci 5 yıllık kalkınma planı kapsamında yer alan bir diğer çözüm. Çevre kriterlerine uyabilmek için lignin maddesinin atık sudan alınarak ekonomik değerlendirilmesi ve kağıt üretimi harmanında kısa elyaf yüzdesinin artırılmas, araştırma kapsamındaki diğer konular...
MATBAACILAR KEYİFSİZ:
Kağıt sektörünü tamamlayan unsurlardan biri olan matbaacılık sektöründe de durum pek iç açıcı görünmüyor. Matbaacılık sektörüne ilk darbe 1998 yılının ikinci yarısında başlayan ekonomik krizle vuruldu. Taleplerin azalması yurtiçi pazardaki rekabeti artırırken, kuruluşlar ihracatta etkili olabilmenin yollarını aramaya başladılar. Örneğin, sektörün önde gelen şirketlerinden Promart, Kazakistan`a yaptığı yatırımla dikkatleri üstüne çekti...
Promat’ın danışmanı Turgut Karagöz, daralan piyasanın da etkisiyle 2000 yılı içinde sektöre yeni giren etkili bir kurum olmadığını belirtiyor. 2000`in matbaacılık sektörü için, ilerisini karanlık gösteren ve kısa vadede olumlu bir çıkış göstermeyen bir yıl olduğuna dikkat çeken Turgut Karagöz, piyasadaki daralmanın, sadece fiyat indirimi gibi olumlu bir sonuç doğurduğuna dikkat çekiyor.2000 yılının durağan geçmesinin bir diğer sebeb ise enflasyondaki düşüş. Enflasyondaki düşüş, fiyat listeleri basımını ciddi oranda azaltarak, matbaacıları olumsuz etkiliyor.
Matbaacılar dış ticarette de sorunlu. Kuzey ve kuzeydoğudaki komşulara yapılan ihracat, 1998 yılı öncesine göre çok aşağılarda. Rusya, Ukrayna gibi ülkelerin 1998 sonrasında ekonomik krize girmesi ve bu süre zarfında bu bölgelerde yeni matbaaların kurulması, ihracatı olumsuz etkileyen en önemli faktörler. Turgut Karagöz, 2001 yılında matbaacılık sektörünün 2000`den daha farklı bir profil çizmeyeceğini düşünüyor. Amansız rekabete alışan firmalar, ürün uygulama dışında özellikle maliyet rasyonalizasyonunu ve kaliteli üretimi hedef alan iyileştirmelerle uğraşacak ve sermaye yapılarını güçlendirmeye çalışacak. Düşük oranda tevsi yatırımları gerçekleşecek. Belki yenileme yatırımları görülebilir. Dış ticarette gerileme bekleniyor. Turgut Karagöz, dış ticarette etkili olmak için hedef ülkelere dış yatırım yapmak gerektiğine değiniyor.
Promat Genel Müdür Yardımcısı Yaşar Bozatlı ise, matbaacılık sektörünün 2000 yılını, 1999`a göre piyasalardaki yüzde 20 daralmadan dolayı sıkıntılı geçirdiğini belirterek söze başlıyor: Ancak, markın hiç değer kazanmaması sektörü biraz rahatlatıyor. Çünkü matbaa sektörünün temel girdileri olan kağıt ve boya, mark bazında değer kazanıyor.
Dış ticaret konusuna da değinen Yaşar Bozatlı, Türkiye`nin Doğu Bloku pazarını, Dubai ve Finlandiya gibi ülkelere kaptırdığını söylüyor. Sektördeki en önemli yenilikse dijital baskı sistemi... Yaşar Bozatlı bu tekniğin gazeteler dışında uygulanmasının biraz zaman alacağını düşünüyor.
TÜRKİYE’DE YILLIK KAĞIT-KARTON ÜRETİMİ:
Üretim (Bin ton)
1995 1.235
1996 1.105
1997 1.245
1998 1.356
1999 1.289*
2000 1.399*
ÖNÜMÜZDEKİ 5 YILIN KAĞIT-KARTON PROJEKSİYONU:
Talep (Bin ton) Üretim (Ton) İhracat (Bin dolar) İthalat
2001 2.232 1.461 115.059 920.096
2002 2.340 1.516 120.013 982.809
2003 2.447 1.573 124.650 1.044.971
2004 2.553 1.619 119.105 1.106.582
2005 2.658 1.664 115.177 1.167.643
Kağıt: Kağıt ve Selüloz Vakfı
KAĞIT-KARTON ÜRETİMİNİN ALT GRUPLARA GÖRE DAĞILIMI (1999):
Üretim miktarı (Ton) Payı (%)
Gazete kağıdı 68.209 5.1
Yazı-tabı kağıdı 251.827 18.6
Sargılık kağıtlar 28.862 2.1
Oluklu mukavva kağıtları 631.480 46.8
Kraft torba kağıdı 36.606 2.7
Kartonlar 243.760 18
Temizlik kağıtları 85.311 6.3
İnce ve özel kağıtlar 4.744 0.4
Toplam 1.350.799 100. (PARA)
Türkiye’de kağıt-karton üretimi, son 10 yıldır, her yıl ortalama yüzde 10 civarında artıyor. Üretimin Seka’nın tekelinden çıkmasından sonra, özel sektörün hızla yeniden yapılanması ve üretim tesislerinin son teknolojilerle donatılmasıyla sektörün gelişimi iyice hızlandı. Selüloz ve Kağıt Sanayi Vakfı`nın 1999 verilerine göre, Türkiye, 1.3 milyon tonluk üretimle, dünya kağıt-karton sekötründe 28’inci sırada. 1999 yılında 333.5 ton selülöz üreten Türkiye, bu alanda ise 32’nci sırada. Kişi başına düşen kağıt-karton tüketiminde 57`nci sıradayız. Buna karşılık, toplam kağıt-karton tüketiminde 23`üncü sırada yer almamız ilginç…
Bu rakamlara göre bir değerlendirme yapan Kağıt ve Selüloz Vakfı Başkanı Erdal Sükan, Türkiye`nin kağıt-karton sanayisinin büyümeye açık bir ülke olduğunu belirtiyor. 2000 yılında toplam üretim kapasitesinin 2 milyon 130 bin tona ulaştığını belirten Erdal Sükan, bu kapasitenin yüzde 30`unu kamu kuruluşlarının, yüzde 70`ini özel sektörünkarşıladığını belirtiyor. Erdal Sükan ayrıca, tüketimde 23`üncü sırada olmamıza karşın üretimde 28`inci sırada yer almamızın, Türkiye`nin kağıt-karton ithal eden bir ülke olduğunu gösterdiğini belirtiyor.
7`NCİ BEŞ YILLIK DÖNEM:
29 Kasım’da açıklanan Özel İstatistik Komisyonu raporuna göre, yedinci beş yıllık plan döneminde özel sektöre ait işletmelerin artmasıyla, Seka`nın sektördeki payı iyece azaldı. Yazı tabı kağıtlarında 55 bin ton/yıl kapasiteli Alkim`in 1998 yılında devreye girmesiyle toplam kapasite arttı. Sargılık kağıtlarındaki artışsa, makinelerdeki modernizasyon yatırımları sonucunda oldu. Temizlik kağıtlarında yüzde 93 pazar payına sahip olan İpek Kağıt, Toprak Kağıt ve Viking Kağıt, 1995-1998 yılları arasında yeni makine yatırımı yapmamalarına rağmen, kapasite artışı ve makine modernizasyon yatırımları sonucunda sektöre yenilik getirdiler. 1996 yılında Ürün Kağıt, 1997`de Trakya Kağıt, 1998 yılında da Uçal Kağıt`ın sektöre katılmasıyla toplam kapasite daha da arttı.
Oluklu mukavva kağıtlarındaki düzenli kapasite artışları, sektördeki modernizasyon yatırımları sonucu ve 1997 yılında Tire-Kutsan`ın ikinci makine hattıyla üretime geçmesiyle gerçekleşti. Kartonlardaki kapasite artışı ise, 35 bin ton/yıl kapasiteli Kombassan`ın devreye girmesi ve yüzde 60 pazar payına sahip Kartonsan`ın her iki makine hattında yaptığı modernizasyonla kapasitesini 35 bin ton/yıl artırmasıyla sağlandı. 2000 yılında ise Seka’nın üretiminde yüzde 32.3’lük artış sağlaması ve 6 bin 101 ton ihracattan 1 trilyon 453 milyar liralık gelir elde etmesi dikkat çekiyor. 1999 yılında Amerika pazarına giren İpek Matbaacılık, 2000 yılının ikinci yarısından itibaren İngiltere’ye ihracata başladı. Bu bağlamda İpek Kağıt, 1 milyon sterlin değerinde sipariş aldı.
Bu arada Eren Holding bünyesindeki Modern Karton, Çorlu’daki tesislerine yeni bölümler ekledi. 150 milyon dolar yatırımla hizmete giren karton tesisi, yılda 300 bin ton üretim kapasitesiyle, Türkiye’nin karton üretiminin yüzde 45’inin karşılayacak potansiyele sahip.
KALİTELİ KAĞITLAR İTHAL:
Türkiye’de kağıt-karton tüketiminin yüzde 83.4`ü yurtiçi üretimden karşılanıyor. Kağıt-karton sektöründeki ithalat, genel olarak talebin karşılanamadığı türlerde ve lüks kağıtlarda yapılıyor. Gazete kağıdı, baskı ve yazı tabı kağıtları, kraft torba kağıdı ve yağ geçirmez kağıtlar başlıca ithal kalemleri. İthalatta görülen artış, genel olarak dış ülkelerden baz kağıt alınıp işlendikten sonra kağıttan mamul eşya halinde Ortadoğu ülkelerine ihraç edilmesinden ve kaliteli yayın türlerinin (kuşe baskılı mecmua vb.) artmasından kaynaklanıyor. Kağıttan mamul eşya ihracatının ithalattan fazla olması ise ülkemiz açısından olumlu bir gelismeyi gösteriyor.
POTANSİYEL İHRACAT PAZARLARI:
Özel İstatistik Komisyonu’nun raporunda 1999 yılından beri Türkiye’den 81 ülkeye kağıt-karton ihracatı yaptığı belirtiliyor. Potansiyel pazarlar olarak, Türkiye’den yaptıkları ithalat son üç yılda sürekli artış gösteren İsrail ve Bulgaristan gösterilebilir. Bunların yanı sıra son üç yılda Türkiye’den yaptıkları kağıt ithal değerleri yıldan yıla büyük oranda artış gösteren Gürcistan, Azerbaycan ve Kazakistan potansiyel pazarlar olarak görülebilir. Ayrıca diğer Orta Asya Cumhuriyetleri de bu gelişmeye paralel olarak gelecekteki ihraç pazarları olabilirler.
Gümrük Birliği`nin ülkemizde mevcut kağıt sanayine etkisine ilişkin sağlıklı bir değerlendirme yapabilmek için AB ve Türkiye kağıt sanayi verilerini kıyaslamak gerekiyor. Ülkemizin AB ülkeleriyle kağıt üretiminde rekabet edebilmesi için kapasite artırımına gitmesi, kalite ve verimliliği yükseltecek yatırımlar yapması, maliyetleri düşürebilmek için hammadde-işçilik-enerji girdilerinde tasarruflar yapması gerekiyor. Kağıt sektöründe AB üretim ortalamalarına ulaşabilmek için mevcut kuruluşlara tevsi yatırımları yapılmalı, yerli ve yabancı sermayeli yeni firmalar kurulması, AB’deki kağıt firmalarıyla yerli üreticiler arasında şirket birleşmeleri gibi organik ilişkiler oluşturulması gerekiyor.
POTANSİYEL ÇOK, KAPASİTE AZ:
Türkiye`nin, kişi başına kağıt-karton tüketiminde AB ortalamasını yakalayacağı varsayımı, önümüzdeki dönemde, bugünün değerleriyle 12 milyon ton/yıl kağıt-karton ihtiyacı olacağını gösteriyor. Peki bu açık yerli üretimle mi yoksa ithalatla mı karşılanacak? Bu sorunun yanıtı, Türkiye`nin kağıt-karton sanayii için oluşturacağı politikalara bağlı. Çünkü, bugünkü kurulu kapasitenin yaklaşık 6-7 misli bir büyüklüğü ifade eden bu miktarın yarısı için bile, yerli hammadde kaynaklarının, özellikle de orman işletmeciliğinin acilen kağıt-karton sanayiinin gereklerine uygun hale getirilmesi gerekiyor. Bugün başlansa bile, 5-10 yıllık kesim/dikim çevrimini gerektiren bu projenin özel sektör tarafından gerçekleştirilebilmesi için, bu sürede yararlanabileceği mevcut orman alanlarının kağıt fabrikaları için özelleştirilmesi gerekiyor.
Kağıt sektörünün atık kağıtla ilgili sorununun ise iki yönü bulunuyor. İlki, atık kağıdın ülke içinden yeterince ve amaca uygun şekilde toplanmaması. İkincisi de bu kağıtların işletmelerde yüksek oranlarda kullanılması... Türkiye`nin 1998 yılı kağıt-karton tüketimi esas alınarak yapılan bir hesaplamaya göre, ülkede faydalanılamayan atık kağıt potansiyeli yaklaşık 800 bin ton. Bu potansiyelin yüzde 50`sinin geri kazanıldığı varsayılırsa, toplanabilen miktarla birlikte 1 milyon 300 bin ton atık kağıdın değerlendirilme imkanı doğuyor. Çok duyarlı bir şekilde tasnif edilmiş atık kağıtlar, her kağıt türünde kullanılabiliyor.
TAHIL SAPINDAN HAMMADDE:
Bugünkü politikalarla, kağıtlık odun talebinin tamamının ülke kaynaklarından karşılanması mümkün görülmüyor. Ancak, uzun vadede köklü çözümler getirilmesi için her ülkenin yaptığı gibi hızlı büyüyen ağaç türleriyle yeni plantasyonlar tesis etmek, bir alternatif olarak karşımıza çıkıyor. Ülkemizde bol miktarda bulunan tahıl sapından, kağıt karton hammaddesi olarak yararlanabilme imkanı, sekizinci 5 yıllık kalkınma planı kapsamında yer alan bir diğer çözüm. Çevre kriterlerine uyabilmek için lignin maddesinin atık sudan alınarak ekonomik değerlendirilmesi ve kağıt üretimi harmanında kısa elyaf yüzdesinin artırılmas, araştırma kapsamındaki diğer konular...
MATBAACILAR KEYİFSİZ:
Kağıt sektörünü tamamlayan unsurlardan biri olan matbaacılık sektöründe de durum pek iç açıcı görünmüyor. Matbaacılık sektörüne ilk darbe 1998 yılının ikinci yarısında başlayan ekonomik krizle vuruldu. Taleplerin azalması yurtiçi pazardaki rekabeti artırırken, kuruluşlar ihracatta etkili olabilmenin yollarını aramaya başladılar. Örneğin, sektörün önde gelen şirketlerinden Promart, Kazakistan`a yaptığı yatırımla dikkatleri üstüne çekti...
Promat’ın danışmanı Turgut Karagöz, daralan piyasanın da etkisiyle 2000 yılı içinde sektöre yeni giren etkili bir kurum olmadığını belirtiyor. 2000`in matbaacılık sektörü için, ilerisini karanlık gösteren ve kısa vadede olumlu bir çıkış göstermeyen bir yıl olduğuna dikkat çeken Turgut Karagöz, piyasadaki daralmanın, sadece fiyat indirimi gibi olumlu bir sonuç doğurduğuna dikkat çekiyor.2000 yılının durağan geçmesinin bir diğer sebeb ise enflasyondaki düşüş. Enflasyondaki düşüş, fiyat listeleri basımını ciddi oranda azaltarak, matbaacıları olumsuz etkiliyor.
Matbaacılar dış ticarette de sorunlu. Kuzey ve kuzeydoğudaki komşulara yapılan ihracat, 1998 yılı öncesine göre çok aşağılarda. Rusya, Ukrayna gibi ülkelerin 1998 sonrasında ekonomik krize girmesi ve bu süre zarfında bu bölgelerde yeni matbaaların kurulması, ihracatı olumsuz etkileyen en önemli faktörler. Turgut Karagöz, 2001 yılında matbaacılık sektörünün 2000`den daha farklı bir profil çizmeyeceğini düşünüyor. Amansız rekabete alışan firmalar, ürün uygulama dışında özellikle maliyet rasyonalizasyonunu ve kaliteli üretimi hedef alan iyileştirmelerle uğraşacak ve sermaye yapılarını güçlendirmeye çalışacak. Düşük oranda tevsi yatırımları gerçekleşecek. Belki yenileme yatırımları görülebilir. Dış ticarette gerileme bekleniyor. Turgut Karagöz, dış ticarette etkili olmak için hedef ülkelere dış yatırım yapmak gerektiğine değiniyor.
Promat Genel Müdür Yardımcısı Yaşar Bozatlı ise, matbaacılık sektörünün 2000 yılını, 1999`a göre piyasalardaki yüzde 20 daralmadan dolayı sıkıntılı geçirdiğini belirterek söze başlıyor: Ancak, markın hiç değer kazanmaması sektörü biraz rahatlatıyor. Çünkü matbaa sektörünün temel girdileri olan kağıt ve boya, mark bazında değer kazanıyor.
Dış ticaret konusuna da değinen Yaşar Bozatlı, Türkiye`nin Doğu Bloku pazarını, Dubai ve Finlandiya gibi ülkelere kaptırdığını söylüyor. Sektördeki en önemli yenilikse dijital baskı sistemi... Yaşar Bozatlı bu tekniğin gazeteler dışında uygulanmasının biraz zaman alacağını düşünüyor.
TÜRKİYE’DE YILLIK KAĞIT-KARTON ÜRETİMİ:
Üretim (Bin ton)
1995 1.235
1996 1.105
1997 1.245
1998 1.356
1999 1.289*
2000 1.399*
ÖNÜMÜZDEKİ 5 YILIN KAĞIT-KARTON PROJEKSİYONU:
Talep (Bin ton) Üretim (Ton) İhracat (Bin dolar) İthalat
2001 2.232 1.461 115.059 920.096
2002 2.340 1.516 120.013 982.809
2003 2.447 1.573 124.650 1.044.971
2004 2.553 1.619 119.105 1.106.582
2005 2.658 1.664 115.177 1.167.643
Kağıt: Kağıt ve Selüloz Vakfı
KAĞIT-KARTON ÜRETİMİNİN ALT GRUPLARA GÖRE DAĞILIMI (1999):
Üretim miktarı (Ton) Payı (%)
Gazete kağıdı 68.209 5.1
Yazı-tabı kağıdı 251.827 18.6
Sargılık kağıtlar 28.862 2.1
Oluklu mukavva kağıtları 631.480 46.8
Kraft torba kağıdı 36.606 2.7
Kartonlar 243.760 18
Temizlik kağıtları 85.311 6.3
İnce ve özel kağıtlar 4.744 0.4
Toplam 1.350.799 100. (PARA)