Gençler kiradan korktu ev almak istiyor
Güncelleme Tarihi:
Pandemi ile birlikte özellikle gençlerde yükselişe geçen birikim yapmak yerine ‘günü yaşamalıyım’ eğilimi, ekonomik durgunluğun etkileriyle giderek azalıyor. Araştırmalar, Türkiye’de artan kiralar ve ev sahibi-kiracı anlaşmazlıkları nedeniyle pandemi öncesindeki ‘ev sahibi olmalıyım’ görüşünün yeniden güçlendiğini ortaya koyuyor.
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER), İstanbul’da konut ihtiyacını sosyolojik boyutlarıyla ele alan bir araştırma hazırladı. Buna göre; her üç kişiden biri gelecekte barınma sorunu yaşacağını düşünüyor, ev almak için harcamalarından taviz vermeye hazır olduğunu söylüyor. 5-6 yıl önce birikimiyle dünyayı gezmeyi planlayan gençler için de artık öncelikli hedef ev satın almak.
İŞTE SONUÇLAR
“Konut talebini belirleyen mikro faktörler: İstanbul örneği” başlıklı araştırma için İstanbul’da 18-50 yaş arası 30 bin liranın üzerinde aylık geliri olan, bin 69 kişiyle görüşüldü. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi’nden Prof. Dr. Ali Murat Vural ve İktisat Fakültesi’nden Prof. Dr. Murat Şeker’in hazırladığı raporda öne çıkan sonuçlar şunlar oldu:
* Gelecekte barınma sorunu yaşayacağını düşünenlerin oranı yüzde 34.6. Barınma sorununa ilişkin endişenin varlığı alt gelir gruplarında daha yüksek düzeyde görüldü.
* Katılımcıların yüzde 80’i, ‘Kiracı olmak sizi mutsuz eder mi’ sorusuna ‘evet’ yanıtını verdi.
* Vatandaşlar konutu bir güvence ve yatırım aracı olarak görüyor. Katılımcıların yüzde 81.1’i konut yatırımını mantıklı buluyor, yüzde 87’si çocuğuna veya gelecekte olabilecek çocuğuna bir ev bırakmak istiyor.
Altında tarihi rekor * Konutu yatırım aracı olarak görmeyenlere, ‘Neye yatırım yapmayı düşünürsünüz’ denildiğinde ise ‘altın’ yanıtı öne çıkıyor.
* ‘Geliriniz artarsa yeni bir ev almayı düşünür müsünüz’ sorusuna yüzde 70’den fazlası ‘evet’ diyor.
* Konut almak isteyenler tasarrufa hazır. Yüzde 72.1’lik bir kesim uygun ödeme koşulları olduğunda konut almak için, harcamalarını kısmaya hazır olduğunu belirtiyor. Hatta gelirinin yarısını konut taksitine ayırmayı göze alıyorlar.
* 18-23 yaş özelinde yapılan araştırma ise, gençlerin son beş yılda önceliklerinin değiştiğini ortaya koyuyor. Geçmiş dönemde yapılan çalışmalarda gelecek planları içinde ‘kendi evini satın alma isteği’ gençler arasında beşinci önem sırasına sahipken, ilk sırada dünyayı gezme isteği vardı. Son araştırmada ise ‘kendi evini satın alma isteği’ ikinci sıraya yükseldi. İlk sıraya ‘yüksek maaşlı iş’ beklentisi yerleşti. Gençler konut için 10 yıldan uzun vadeli borçlanmayı göze alıyor, gerekirse arabasını satmayı planlıyor. Yüzde 70’inden fazlası tatil, eğlence gibi harcamalarından kısıtlama yapmaya sıcak bakıyor.
DAR GELİRLİ İÇİN ÇÖZÜM ÖNERİSİ
KONUTDER Başkanı Ramadan Kumova, “Enflasyon ortamında insanlar kira ödeyemez hale gelince ev sahibi olma isteğinin arttığını görüyoruz” dedi. Özellikle dar gelirli kesimde ev sahipliği oranında ciddi gerileme olduğuna dikkat çeken Kumova, çözüm önerisini şöyle anlattı: “TOKİ - özel sektör işbirliği öneriyoruz. Bugün İstanbul’da ortalama kat karşılığı oranı yüzde 50. Bu şekilde konutun metrekare fiyatı en az 80 bin lira oluyor. Eğer TOKİ yüzde 10 kat karşılığı oranla arsa temin ederse fiyatlar yarı yarıya düşer. Üretilecek konutların fiyatı da TOKİ ile birlikte belirlenir. ”