Gelişmiş ülkeler böyle kalkındılar
Güncelleme Tarihi:
ABD 1920’lerde dünya madenlerinin % 40’ını tüketerek sanayileşti. AB, 1951’de kömür-demir kaynaklarını birleştirerek doğarken, Çin’in geldiği noktada da madenin payı büyük.
ABD ve İngiltere gibi ülkelerin gelişimi ile Avrupa Birliği’nin temelinde madenle kalkınma var. Bilindiği gibi Almanya, Fransa, İtalya, Belçika, Lüksemburg ve Hollanda 1951 tarihli Paris Anlaşması’yla ekonomik büyüme açısından anahtar konumda bulunan kömür ve demir kaynaklarını birleştirerek, kendi aralarında ortak bir demir-çelik topluluğu oluşturdular. Böylece bugünkü Avrupa Birliği’nin temeli atılmış oldu.
İNGİLTERE BUHRANDAN ÇIKTI
İngiltere, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Avrupalı rakiplerine ayak uyduramadı. Ekonomide geride kalmaya başladı. 1970 yılında British Petroleum’un Kuzey Denizi’nde petrol ve doğal gaz keşfi İngiliz ekonomisi için büyük umut oldu. Kuzey Denizi’ndeki petrol ve doğal gaz keşfi İngiltere’nin ve Norveç’in büyük ekonomik darboğazdan çıkmasına vesile oldu. İngiltere enerjide kendi kendine yeterli hale geldi.
ABD’DE PAYI BÜYÜK
Madenle kalkınan ve bugün 27.3 trilyon dolarlık ABD ekonomisinde maden ve madenciliğe dayalı ürünlerin payı yaklaşık % 15. ABD’nin ihracatında ise bugün mineral yakıt ve yağlar 378 milyar dolara ulaşmış durumda. Ülkede yeraltından çıkarılan işlenmemiş ham madenlerin zenginleştirilmesi sonucunda her yıl 10 kat katma değer yaratılıyor.
Bugün dünyada 45 çeşit maden rezervinin 25’inde dünyada 3’üncü, 12’sinde ise birinci olan Çin kendi kaynakları dışında yoğun cevher ithalatı da yaptı. Böylece bu madenlerle başlattığı sanayi hamlesiyle bugün dünyanın ikinci ekonomisi haline geldi.
Ülkelerin kişi başına düşen milli geliri arttıkça enerji maden ve metal tüketimleri de artıyor. Bu durum gelişmiş ‘gelişmiş ülke’ ligine yükselişi de beraberinde getiriyor. Nitekim bugün milli geliri en yüksek ilk 20ülke madenlerin yüzde 75’ini tüketiyor. Kişi başına gelirini 13 bin dolara taşıyan Türkiye bu gelirini 30 bin dolar taşıdığında bugünkü tüketiminden 3 kat daha fazla enerji, maden/metal ihtiyacı doğacak.
KİLOMETRE TAŞLARI
1920: Sanayileşen ABD, o yıllarda dünyada üretilen madenlerin % 40’nı tek başına tüketen bir ülke konumuna geldi.
1860: İngiltere, Fransa ve Almanya başta olmak üzere Avrupa dünyada üretilen madenlerin % 60’nı tüketerek sanayileşme sürecinde dünyada lider konumuna ulaştı.
1970-1990: Japonya ve Güney Kore dünyada üretilen madenlerin en fazla tüketicisi oldu.
2010: Sanayileşme atağını sürdüren Çin dünyada üretilen madenlerin % 50’sini tek başına tüketen bir ülke haline gelerek sanayileşme koşusunda en arkalardaki yerini en ön sıraya taşıdı.