Oluşturulma Tarihi: Nisan 08, 2002 09:01
Türk Lirası, gelişmekte olan ülkeler arasında, yılbaşından bu yana en çok değer kazanan para birimi oldu. TL’nin dolar karşısında ki değer kazancı yüzde 10’na ulaştı.
Uluslararası Para Fonu ile stand by imzalanması sürecinin başladığı geçen yılın ekim ayından bu yana değer kazanan lira, 2002 yılına 1 milyon 445 lira seviyesinden başlamıştı.
Dövize yatıran kaybetti
Doların cuma kapanışı itibariyle değeri 1 milyon 310 bin liraya düştü. Dolar karşısında TL’den sonra, en çok değer kazanan para birimi yüzde 8.21 ile Endonezya ve yüzde 7.26 ile Güney Afrika’nın para birimleri oldu. En çok değer yitiren ise yüzde 14.4 ile Venezüela para birimi Bolivar oldu. Geçen yıl finansal kriz sonrası geçilen dalgalı kur sürecinde dövize yatırım yapanın adeta eli yandı. Mart sonu itibariyle son bir yılda dövizdeki nominal getiri açık farkla diğer tasaruf araçlarının altında kaldı. Dalgalı kur sürecinde kurların en yüksek düzeyleri gördüğü ağustos -eylül döneminde
döviz alanlar ise kasımdan bu yana süren hızlı düşüş sürecinde zarara geçti.
Dolar kurunda Mart 2001-Mart 2002 döneminde yüzde 31.1’lik bir artış yaşandı. Buna göre geçen yıl mart sonunda 1 milyar liralık dolar satın alan ve yastık altında tutanlar aradan geçen bir yıllık dönemde yalnızca 311 milyon lira kazandı. 1 milyar lira karşılığı satın aldığı dolarla bankada döviz hesabı açtıranlar ise faiziyle birlikte 376 milyon liralık bir getiri elde edebildi.
Geçen yıl mart sonu nisan başında üç ay vadeli TL mevduat hesabı açtıran ve vade bitimlerinde hesabını aynı vadeyle yenileyenler, bir yıllık dönemde bileşik bazda net yüzde 83.6 faiz elde etti. Anılan tarihte 1 milyar liralık birikimiyle üç ay vadeli mevduat hesabı açtıranlar bir yılda net olarak 836 milyon lira getiri sağladı. Bu dönemde en yüksek getiriyi ise altı ay vadeli mevduat sağladı.
1 milyar liralık birikimini son bir yılda sürekli olarak vadesine altı ay kalmış kamu kağıtları ile çevirenler 764 milyon, üç ay vadeli kağıtlarla çevirenler 600 milyon, bir ay vadeli kağıtlarda tutanlar 424 milyon lira kazandı. Bir yıl önce 1 milyar liralık birikimiyle
altın alanlar 512 milyon,
Borsa’dan hisse senedi alan ve elinde tutan yatırımcılar 456 milyon lira kazanç sağladı.
Madeni para 1.5 trilyon lira arttı
Darphane, mart ayında tedavüldeki madeni para miktarını yüzde 3.2 oranında artırdı. Bu artışla tedavüldeki bozuk para tutarı 47.8 trilyon liraya ulaştı. Darphane verilerine göre, mart ayında 18 milyon 101 bin adet madeni para tedavüle verildi.
Şubat ayında 17 milyon 936.5 bin adet madeni para tedavüle verilmişti. Söz konusu rakamlar adet bazında yüzde 0.9’luk artışı ifade ediyor. Öte yandan, Mart ayında Darphane Şubat ayında olduğu gibi 25 bin liralık madeni para basmadı. 6 milyon 212 bin adet 50 bin liralık, 11 milyon 889 bin adet de 100 bin liralık madeni parayı piyasaya süren Darphane, toplam 18 milyon 101 bin adet bozuk parayı piyasaya vermiş oldu.
Milyar TL son bir yılda ne oldu
MEVDUAT (Milyon TL)
-Üç ay 1.836
-Altı ay1.854
-Bir yıl1.639
DOLAR1.376
ALTIN1.512
İMKB1.456
TAHVİL BONO
-Bir ay1.424
-Üç ay1.600
-Altı ay1.764