Fındıkta kriz büyüyor
Güncelleme Tarihi:
İTALYAN Ferrero firmasının, Türkiye’deki fındık üreticilerini suçlandığı açıklamalar Ankara’da rahatsızlık yarattı.
Ferrero firmasıyla yaşanan krizin çok daha gerilere uzandığı belirtilirken, “İtalyan Başbakanı Meloni’nin ziyaretinde de konu gündeme geldi. O tarihten bu yana firma verdiği sözleri tutmadı. Rekolte kaybı Türk çiftçisinin suçu değil” değerlendirmesi yapılıyor.
Rekabet Kurulu, 12 Eylül 2022 tarihli bir başvuru üzerine Ferrero hakkında ön araştırma başlatmıştı. Devamında 3 Kasım 2022 tarihli Kurul kararıyla soruşturma açılmıştı. Soruşturmanın kapsamı, 14 Eylül 2023 tarihli kararla, Ferrero’nun fason kırım sözleşmeleri ve kabuklu fındık alım miktarını artırması yoluyla kanunu ihlal ettiği iddiasını da içerecek şekilde genişletilmişti. Ferrero, soruşturma sürecinde yazılı savunmasını sunarak, 5 Mart 2024 tarihinde, hakkındaki rekabetçi endişeleri gidermeye yönelik bir taahhüt paketi sunarak soruşturmanın sonlandırılmasını talep etmişti. Ferrero’nun Rekabet Kurulu’na sunduğu taahhüt paketinde, temel olarak; müdahale referans fiyatının altında kabuklu fındık alımı yapmama, sezonluk kabuklu fındık alımını 100 bin ton ile sınırlandırma ve alımların en az 45 bin tonunu eylül-aralık döneminde gerçekleştirme bulunuyordu.
CEZASI İSTENMİŞTİ
Rekabet Kurulu yaptığı nihai değerlendirmede, sunulan taahhütlerin soruşturma kapsamında tespit edilen rekabetçi endişeleri giderebilecek nitelikte olduğuna kanaat getirmişti. Ancak Ordu Büyükşehir Belediyesi şirketi ORTAR Ordu Tarım, Hayvancılık, Gıda ve Sanayi Ticaret Anonim Şirketi ile Yürür Gıda Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi mahkemeye başvurarak bu taahhüdün iptalini ve rekabeti bozması nedeniyle Ferrero’nun cezalandırılmasını istedi. Ankara 15. İdare Mahkemesi de verdiği karar ile taahhütnameyi iptal etti. Rekabet Kurulu da geçen yıl yaptığı açıklamada hukuki sürecin devam ettiğini belirterek, Rekabet Kurulu yeni bir karar alana kadar Ferrero’nun hâkim durumunu kötüye kullanmama yükümlülüğünün devam ettiğini açıkladı.
FT: ALIMLAR ŞİLİ VE ABD’YE KAYDI
Ancak Financial Times gazetesinde önceki gün çıkan haber, krizin sürdüğünü gösterdi. Haberde, Ferrero Firması’nın Türkiye’den fındık alımını durdurarak Şili ve ABD’ye yöneldiği belirtilirken, ilk tepki Rekabet Kurumu’ndan geldi.
Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle, firmaya taahhütlerini hatırlattı ve “Arzın düştüğü bir sezonda üreticinin elindeki ürünü satması kadar doğal” dedi. Ankara’da da İtalyan Başbakanı Meloni’nin 2 yıl önceki ziyaretinde firmanın taahhütlere uyacağı bilgisinin verildiği; ancak firmanın bu noktada olmadığı belirtildi ve şu görüş öne çıktı: “Don nedeniyle rekolte düştü. Üretici de buna uygun davranıyor. Uluslararası basın üzerinden Türkiye pazarına dair olumsuz mesajlar verilmesini şık bulmuyoruz.”