Enflasyon ve dolar düştü
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Aralık 22, 2003 11:08
Yılın ilk aylarından itibaren düşmeye başlayan enflasyon, yıl içinde aylık bazda eksili rakamları yakalayarak, yıl sonuna kadar bu eğilimini sürdürdü
Türkiye, toparlanmaya çalışarak geçirdiği 2002`den sonra, Irak savaşının olumsuz etkilerinin de azalmasıyla ekonomik göstergelerde bu yıl istikrarı yakalamış görünüyor.
Bu yıl, hedeflenenin üzerinde bir büyüme, düşük enflasyon, sanayi üretiminde artış, ihracatta rekorlar, faiz oranlarında gerileme ve güçlenen Türk Lirası ile geride kalıyor.
Uygulanan ekonomik program çerçevesinde, yıl sonu yüzde 20 olarak hedeflenen enflasyonun yüzde 19, yüzde 5 hedeflenen büyüme hızının yüzde 6 civarında gerçekleşmesi bekleniyor. Gelecek yıl ise Türkiye`nin `tek haneli` enflasyonla tanışması bekleniyor.
ENFLASYON
Yılın ilk aylarından itibaren düşmeye başlayan enflasyon, yıl içinde aylık bazda eksili rakamları yakalayarak, yıl sonuna kadar bu eğilimini sürdürdü.
Bu çerçevede, toptan eşyada bu yıl başında yüzde 32.6 olan yıllık enflasyon, Kasım ayı itibariyle yüzde 16.2`ye kadar geriledi.
Tüketici fiyatlarındaki yıllık artış ise 2003 yılı başında yüzde 26.4 düzeyinde iken, Kasım ayı itibariyle yüzde 19.3 düzeyinde gerçekleşti.
Enflasyon, 2002 yılında, toptan eşyada yüzde 30.8, tüketicide ise yüzde 29.7 olmuştu.
BÜYÜME HIZI
2002 yılında yeniden büyüme sürecine giren Türkiye ekonomisi, bu yılın dokuz ayında yüzde 5.2 büyüdü.
Büyüme hızı, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarını kapsayan yılın üçüncü 3 aylık döneminde ise geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 4.9 oldu.
DİE`ye göre, yılın üçüncü 3 ayında GSMH, cari fiyatlarla 108 katrilyon 383 trilyon 823 milyar lira, 1987 yılı sabit fiyatlarıyla 39 trilyon 329 milyar lira olarak belirlendi.
2001 yılında eksi yüzde 9.5 olan büyüme hızı, 2002`de tekrar artıya dönmüş ve yüzde 7.8 olmuştu.
SANAYİ ÜRETİMİ
Sanayi üretimi, geçen yılın aynı dönemine kıyasla Ekim ayında yüzde 12.3, Ocak-Ekim döneminde ise yüzde 8.9 arttı.
On aydaki üretim artışı, imalat sanayinde yüzde 9.5, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 8.7 olurken, madencilik sektöründe üretim yüzde 4.8 oranında azaldı.
Geçen yılın tamamında üretim madencilik sektöründe yüzde 9.5 azalırken, imalat sanayi sektöründe yüzde 10.6, elektrik gaz ve su sektöründe de yüzde 5.4 oranında artmıştı.
Öte yandan geçen yıl Aralık ayında yüzde 76.7 olan üretim değeri ağırlıklı kapasite kullanımı, bu yıl Kasım ayında yüzde 79.9`a yükseldi.
Bu arada Ocak-Kasım`da, tam kapasite ile çalışamama nedenlerinin başında yüzde 64.1 ile iç pazardaki talep yetersizliği geldi. Dış pazardaki talep yetersizliği yüzde 14.4, mali imkansızlıklar yüzde 2.5, yerli mallarda hammadde yetersizlilği yüzde 3.6, işsizlikle ilgili meseleler yüzde 2.1, ithal mallarda hammadde yetersizliği yüzde 1.3 pay aldılar.
KONSOLİDE BÜTÇE GERÇEKLEŞMELERİ...
2003 yılı konsolide bütçesi, Ocak-Kasım döneminde 33 katrilyon lira açık verdi.
11 ayda bütçe harcamaları 121.7 katrilyon lira, bütçe gelirleri ise 88.7 lira olarak gerçekleşti. Söz konusu dönemde, önemli performans kriterlerinden faiz dışı bütçe fazlasında 20 katrilyon 187 trilyon lira ile yıl sonu hedefi aşıldı. Faiz dışı fazlada yılsonu gerçekleşme tahmini yüzde 110.7`ye ulaştı.
Geçen yıl bütçe gelirleri 76 katrilyon 400.5 trilyon lira, harcamaları 115 katrilyon 485.6 trilyon lira düzeyinde gerçekleşirken, bütçe açığı 39 katrilyon 85.2 trilyon lira olmuştu.
DIŞ TİCARET
2003 yılının 9 aylık döneminde ihracat 33.6 milyar dolar, ithalat 48.9 milyar dolar, dış ticaret açığı 15.4 milyar dolar oldu. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 68.5 düzeyinde gerçekleşti.
İhracatçı birlikleri kayıttlarına göre ise 2003 yılı Ocak-Kasım döneminde ihracat 43 milyar dolara yükseldi.
2002 yılının tamamında ihracat 35.1 milyar dolar, ithalat 50.8 milyar dolar olurken, dış ticaret açığı da 15.7 milyar dolar olarak gerçekleşmişti. Aynı tarihte, ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 69 düzeyindeydi.
ÖDEMELER DENGESİ
Merkez Bankası`nın açıkladığı ödemeler dengesi bilançosuna göre, bu yıl Ocak-Eylül döneminde cari işlemler dengesi 4 milyar 34 milyon dolar açık verdi. Geçen yılın aynı döneminde cari açık 416 milyon dolar olmuştu.
2002 yılının sonunda ise cari işlemler dengesi 1 milyar 789 milyon dolar açık vermişti.
DÖVİZ REZERVLERİ
Geçen yıl sonunda 38.9 milyar dolar düzeyinde bulunan, altın ve dövizden oluşan Türkiye`nin uluslararası brüt rezervi, yüzde 17.5 artışla bu yıl Kasım ayı sonunda 45.7 milyar dolara ulaştı.
Merkez Bankası`nın döviz rezervleri ise yüzde 19.5 artışla, 12 Aralık`ta 31.9 milyar dolara yükseldi. 2002 yıl sonunda Banka`nın döviz rezervleri 26.7 milyar dolar idi.
İÇ BORÇ STOKU
2002 yılı sonunda 149.9 katrilyon lira olan iç borç stoku, bu yıl Ekim sonu itibariyle 180.2 katrilyon liraya ulaştı. Geçen yıl sonuna göre bu yıl 10 ayda stoktaki artış yüzde 20.5 olarak hesaplandı.
2003 Ekim ayı sonu itibariyle iç borç stokunun yüzde 35`i sabit getirili, yüzde 42`si değişken faizli, yüzde 23`ü döviz cinsinden ve dövize endeksli borçlardan oluştu. Stokun alıcılara dağılımına bakıldığında ise kamu ve fon bankalarının payının yüzde 47.2 olduğu görülüyor.
2002 yılı sonunda 63.8 olan iç borçlanma ortalama bileşik faiz oranı, bu yılın 10 aylık döneminde yüzde 48.7 olarak gerçekleşti.
Bu yıl Ocak-Ekim döneminde, Hazine ihaleleri yoluyla net 67.4 katrilyon borçlanmaya gidildi. Geçen yılın tamamında bu rakam 67.8 katrilyon lira olmuştu.
Borçlanmalar en kısa 3 ay vadede yapılırken, daha çok uzun vadeyi tercih eden Hazine zaman zaman vadeyi 24 aya kadar uzattı.
Hazine, ihale yöntemiyle bu yılın en yüksek borçlanmasını 6 katrilyon 667 trilyon 321.6 trilyon liralık satışla 1 Temmuz`da gerçekleştirdi.
DIŞ BORÇLAR
2002 sonunda 131.2 milyar dolar olan dış borç stoku ise bu yıl Haziran sonu itibariyle 137.9 milyar dolar oldu.
Dış borç stokunun 121 milyar 134 milyon doları orta ve uzun vadeli borçlardan, 16 milyar 736 milyon doları da kısa vadeli borçlardan oluşuyor.
Öte yandan yılbaşından 17 Aralık`a kadar yapılan dış borç ödemeleri ise 14.9 milyar doları buldu. Hazine 11 milyar 203.4 milyon dolar, Merkez Bankası 316 milyon dolar, diğer kamu sektörü 804 milyon dolar ödeme gerçekleştirdi. Bu dönemde, IMF`ye yaklaşık 2 milyar 481.7 bin dolar, Türk Savunma Fonu`na da 61.6 milyon dolar ödeme yapıldı.
Geçen yılın tamamında 17 milyar 365 milyon dolar tutarında dış borç geri ödemesi yapılmıştı.
DOLAR
2003`te Türk Lirası güçlenirken, doların düşüş yılı oldu. Merkez Bankası dalgalı kur uygulaması çerçevesinde piyasaya zorunlu haller dışında müdahale etmezken, geçmiş yılların tersine zaman zaman dolardaki düşüş özellikle ihracatçıların yakınmalarına yol açtı. Serbest piyasada, ABD Doları Eylül`de 1 milyon 3 bin liraya kadar geriledi.
Merkez Bankası`nın gösterge niteliğindeki kur rakamlarına göre, 2002 yılının sonunda 1 milyon 650 bin 125 lira olan ABD Doları`nın TL karşısındaki değeri, geçen sürede yüzde 13 oranında düşerek, 18 Aralık 2003 itibariyle 1 milyon 430 bin 781 lira oldu.
Geçen yıl sonunda 1 milyon 729 bin 827 lira olan Euro`nun Merkez Bankası efektif satış fiyatı ise yüzde 2.7 artarak, 1 milyon 776 bin 171 liraya çıktı.
Serbest piyasada da söz konusu dönemde dolar yüzde 13.7 düşerken, euro ise yüzde 2.7 değer kazandı. Geçen yıl sonunda serbest piyasada dolar 1 milyon 665 bin lira, euro 1 milyon 732 bin lira iken, 18 Aralık itibariyle dolar 1 milyon 437 bin lira, euro da 1 milyon 779 bin lira oldu.
Bankaların Türk Lirası mevduatına uyguladığı faiz oranlarında da düşüş kaydedildi. 2002 yılı sonunda yüzde 40`larda seyreden mevduat faiz oranları, bu yıl sonunda vadelerine göre yüzde 23-30 düzeyinde bulunuyor.
Hazine ihalelerinde geçen yıl sonunda yüzde 50`ler civarında seyreden faiz oranları, 2003`ün Aralık ayı ortasında 3 ay vadede yüzde 25`e kadar düştü. Faiz oranları, en son 17 Aralık tarihinde yapılan ihalelerde 91 gün vadede yüzde 25.65`e kadar gerilerken, 700 gün vadede yüzde 26.58 düzeyinde gerçekleşti.
MEVDUAT-KREDİ
En son 5 Aralık tarihli verilere göre, 2002 sonunda 135 katrilyon 568.2 trilyon lira olan bankalardaki toplam mevduat, yüzde 8.8 artışla, 147 katrilyon 495.8 trilyon liraya ulaştı.
Bankacılık sistemi kredi hacmi ise yüzde 40.6 oranında genişledi. 2002 yıl sonunda 39 katrilyon 469.4 trilyon lira olan kredi hacmi, 5 Aralık 2003 itibariyle 55 katrilyon 478.2 trilyon düzeyine yükseldi.
Aynı tarih itibariyle bankaların kullandırdığı tüketici kredileri 14 katrilyon 225.6 trilyon liraya ulaşırken geçen yıl sonuna göre yüzde 103`lük artış görüldü. 2002 yılı sonunda tüketici kredileri 7 katrilyon lira düzeyinde bulunuyordu.
EMİSYON HACMİ
Piyasadaki kağıt para miktarı ise yüzde 43.13 oranındaki artış ile 17 Aralık`da 10 katrilyon 929.2 trilyon liraya çıktı. Geçen yıl sonunda piyasadaki banknot miktarı 7 katrilyon 635.6 trilyon lira düzeyinde bulunuyordu. Kağıt para miktarı bu yıl en yüksek düzeyine 28 Kasım`da 12 katrilyon 34 trilyon lira ile ulaştı.
ÖZELLEŞTİRME
Öte yandan, 2003 yılı için, şimdiye kadar yapılan özelleştirmelerin yarısı kadar (yaklaşık 4 milyar dolar) özelleştirme hedeflenirken, gerçekleşme bunun çok altında kaldı.
Nitekim, 15 Aralık 2003 tarihi itibariyle bu yıl içinde gerçekleştirilen ihalellerin satış/devir/ihale bedeli 726 milyon 938 milyon dolarda kaldı.
2003 yılı uygulamalarından 131 milyon 791 bin dolar, geçmiş yıl taksitlerinden ise 111 milyon 570 milyon dolar olmak üzere ÖİB`nin kasasına bu yıl 243 milyon 361 dolar girdi.
Bu yıl iptal edilen TEKEL Sigara İşletmesi ve Petkim`in ardından gerçekleşen en büyük özelleştirme, 292 milyon dolar ile TEKEL`in Alkollü İçkiler İşletmesi`nin satışı oldu. Bu ihalede en yüksek teklifi Nurol-Limak-Özaltın-Tütsab Ortak Girişim Grubu vermişti.
Bu yıl, hedeflenenin üzerinde bir büyüme, düşük enflasyon, sanayi üretiminde artış, ihracatta rekorlar, faiz oranlarında gerileme ve güçlenen Türk Lirası ile geride kalıyor.
Uygulanan ekonomik program çerçevesinde, yıl sonu yüzde 20 olarak hedeflenen enflasyonun yüzde 19, yüzde 5 hedeflenen büyüme hızının yüzde 6 civarında gerçekleşmesi bekleniyor. Gelecek yıl ise Türkiye`nin `tek haneli` enflasyonla tanışması bekleniyor.
ENFLASYON
Yılın ilk aylarından itibaren düşmeye başlayan enflasyon, yıl içinde aylık bazda eksili rakamları yakalayarak, yıl sonuna kadar bu eğilimini sürdürdü.
Bu çerçevede, toptan eşyada bu yıl başında yüzde 32.6 olan yıllık enflasyon, Kasım ayı itibariyle yüzde 16.2`ye kadar geriledi.
Tüketici fiyatlarındaki yıllık artış ise 2003 yılı başında yüzde 26.4 düzeyinde iken, Kasım ayı itibariyle yüzde 19.3 düzeyinde gerçekleşti.
Enflasyon, 2002 yılında, toptan eşyada yüzde 30.8, tüketicide ise yüzde 29.7 olmuştu.
BÜYÜME HIZI
2002 yılında yeniden büyüme sürecine giren Türkiye ekonomisi, bu yılın dokuz ayında yüzde 5.2 büyüdü.
Büyüme hızı, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarını kapsayan yılın üçüncü 3 aylık döneminde ise geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 4.9 oldu.
DİE`ye göre, yılın üçüncü 3 ayında GSMH, cari fiyatlarla 108 katrilyon 383 trilyon 823 milyar lira, 1987 yılı sabit fiyatlarıyla 39 trilyon 329 milyar lira olarak belirlendi.
2001 yılında eksi yüzde 9.5 olan büyüme hızı, 2002`de tekrar artıya dönmüş ve yüzde 7.8 olmuştu.
SANAYİ ÜRETİMİ
Sanayi üretimi, geçen yılın aynı dönemine kıyasla Ekim ayında yüzde 12.3, Ocak-Ekim döneminde ise yüzde 8.9 arttı.
On aydaki üretim artışı, imalat sanayinde yüzde 9.5, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 8.7 olurken, madencilik sektöründe üretim yüzde 4.8 oranında azaldı.
Geçen yılın tamamında üretim madencilik sektöründe yüzde 9.5 azalırken, imalat sanayi sektöründe yüzde 10.6, elektrik gaz ve su sektöründe de yüzde 5.4 oranında artmıştı.
Öte yandan geçen yıl Aralık ayında yüzde 76.7 olan üretim değeri ağırlıklı kapasite kullanımı, bu yıl Kasım ayında yüzde 79.9`a yükseldi.
Bu arada Ocak-Kasım`da, tam kapasite ile çalışamama nedenlerinin başında yüzde 64.1 ile iç pazardaki talep yetersizliği geldi. Dış pazardaki talep yetersizliği yüzde 14.4, mali imkansızlıklar yüzde 2.5, yerli mallarda hammadde yetersizlilği yüzde 3.6, işsizlikle ilgili meseleler yüzde 2.1, ithal mallarda hammadde yetersizliği yüzde 1.3 pay aldılar.
KONSOLİDE BÜTÇE GERÇEKLEŞMELERİ...
2003 yılı konsolide bütçesi, Ocak-Kasım döneminde 33 katrilyon lira açık verdi.
11 ayda bütçe harcamaları 121.7 katrilyon lira, bütçe gelirleri ise 88.7 lira olarak gerçekleşti. Söz konusu dönemde, önemli performans kriterlerinden faiz dışı bütçe fazlasında 20 katrilyon 187 trilyon lira ile yıl sonu hedefi aşıldı. Faiz dışı fazlada yılsonu gerçekleşme tahmini yüzde 110.7`ye ulaştı.
Geçen yıl bütçe gelirleri 76 katrilyon 400.5 trilyon lira, harcamaları 115 katrilyon 485.6 trilyon lira düzeyinde gerçekleşirken, bütçe açığı 39 katrilyon 85.2 trilyon lira olmuştu.
DIŞ TİCARET
2003 yılının 9 aylık döneminde ihracat 33.6 milyar dolar, ithalat 48.9 milyar dolar, dış ticaret açığı 15.4 milyar dolar oldu. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 68.5 düzeyinde gerçekleşti.
İhracatçı birlikleri kayıttlarına göre ise 2003 yılı Ocak-Kasım döneminde ihracat 43 milyar dolara yükseldi.
2002 yılının tamamında ihracat 35.1 milyar dolar, ithalat 50.8 milyar dolar olurken, dış ticaret açığı da 15.7 milyar dolar olarak gerçekleşmişti. Aynı tarihte, ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 69 düzeyindeydi.
ÖDEMELER DENGESİ
Merkez Bankası`nın açıkladığı ödemeler dengesi bilançosuna göre, bu yıl Ocak-Eylül döneminde cari işlemler dengesi 4 milyar 34 milyon dolar açık verdi. Geçen yılın aynı döneminde cari açık 416 milyon dolar olmuştu.
2002 yılının sonunda ise cari işlemler dengesi 1 milyar 789 milyon dolar açık vermişti.
DÖVİZ REZERVLERİ
Geçen yıl sonunda 38.9 milyar dolar düzeyinde bulunan, altın ve dövizden oluşan Türkiye`nin uluslararası brüt rezervi, yüzde 17.5 artışla bu yıl Kasım ayı sonunda 45.7 milyar dolara ulaştı.
Merkez Bankası`nın döviz rezervleri ise yüzde 19.5 artışla, 12 Aralık`ta 31.9 milyar dolara yükseldi. 2002 yıl sonunda Banka`nın döviz rezervleri 26.7 milyar dolar idi.
İÇ BORÇ STOKU
2002 yılı sonunda 149.9 katrilyon lira olan iç borç stoku, bu yıl Ekim sonu itibariyle 180.2 katrilyon liraya ulaştı. Geçen yıl sonuna göre bu yıl 10 ayda stoktaki artış yüzde 20.5 olarak hesaplandı.
2003 Ekim ayı sonu itibariyle iç borç stokunun yüzde 35`i sabit getirili, yüzde 42`si değişken faizli, yüzde 23`ü döviz cinsinden ve dövize endeksli borçlardan oluştu. Stokun alıcılara dağılımına bakıldığında ise kamu ve fon bankalarının payının yüzde 47.2 olduğu görülüyor.
2002 yılı sonunda 63.8 olan iç borçlanma ortalama bileşik faiz oranı, bu yılın 10 aylık döneminde yüzde 48.7 olarak gerçekleşti.
Bu yıl Ocak-Ekim döneminde, Hazine ihaleleri yoluyla net 67.4 katrilyon borçlanmaya gidildi. Geçen yılın tamamında bu rakam 67.8 katrilyon lira olmuştu.
Borçlanmalar en kısa 3 ay vadede yapılırken, daha çok uzun vadeyi tercih eden Hazine zaman zaman vadeyi 24 aya kadar uzattı.
Hazine, ihale yöntemiyle bu yılın en yüksek borçlanmasını 6 katrilyon 667 trilyon 321.6 trilyon liralık satışla 1 Temmuz`da gerçekleştirdi.
DIŞ BORÇLAR
2002 sonunda 131.2 milyar dolar olan dış borç stoku ise bu yıl Haziran sonu itibariyle 137.9 milyar dolar oldu.
Dış borç stokunun 121 milyar 134 milyon doları orta ve uzun vadeli borçlardan, 16 milyar 736 milyon doları da kısa vadeli borçlardan oluşuyor.
Öte yandan yılbaşından 17 Aralık`a kadar yapılan dış borç ödemeleri ise 14.9 milyar doları buldu. Hazine 11 milyar 203.4 milyon dolar, Merkez Bankası 316 milyon dolar, diğer kamu sektörü 804 milyon dolar ödeme gerçekleştirdi. Bu dönemde, IMF`ye yaklaşık 2 milyar 481.7 bin dolar, Türk Savunma Fonu`na da 61.6 milyon dolar ödeme yapıldı.
Geçen yılın tamamında 17 milyar 365 milyon dolar tutarında dış borç geri ödemesi yapılmıştı.
DOLAR
2003`te Türk Lirası güçlenirken, doların düşüş yılı oldu. Merkez Bankası dalgalı kur uygulaması çerçevesinde piyasaya zorunlu haller dışında müdahale etmezken, geçmiş yılların tersine zaman zaman dolardaki düşüş özellikle ihracatçıların yakınmalarına yol açtı. Serbest piyasada, ABD Doları Eylül`de 1 milyon 3 bin liraya kadar geriledi.
Merkez Bankası`nın gösterge niteliğindeki kur rakamlarına göre, 2002 yılının sonunda 1 milyon 650 bin 125 lira olan ABD Doları`nın TL karşısındaki değeri, geçen sürede yüzde 13 oranında düşerek, 18 Aralık 2003 itibariyle 1 milyon 430 bin 781 lira oldu.
Geçen yıl sonunda 1 milyon 729 bin 827 lira olan Euro`nun Merkez Bankası efektif satış fiyatı ise yüzde 2.7 artarak, 1 milyon 776 bin 171 liraya çıktı.
Serbest piyasada da söz konusu dönemde dolar yüzde 13.7 düşerken, euro ise yüzde 2.7 değer kazandı. Geçen yıl sonunda serbest piyasada dolar 1 milyon 665 bin lira, euro 1 milyon 732 bin lira iken, 18 Aralık itibariyle dolar 1 milyon 437 bin lira, euro da 1 milyon 779 bin lira oldu.
Bankaların Türk Lirası mevduatına uyguladığı faiz oranlarında da düşüş kaydedildi. 2002 yılı sonunda yüzde 40`larda seyreden mevduat faiz oranları, bu yıl sonunda vadelerine göre yüzde 23-30 düzeyinde bulunuyor.
Hazine ihalelerinde geçen yıl sonunda yüzde 50`ler civarında seyreden faiz oranları, 2003`ün Aralık ayı ortasında 3 ay vadede yüzde 25`e kadar düştü. Faiz oranları, en son 17 Aralık tarihinde yapılan ihalelerde 91 gün vadede yüzde 25.65`e kadar gerilerken, 700 gün vadede yüzde 26.58 düzeyinde gerçekleşti.
MEVDUAT-KREDİ
En son 5 Aralık tarihli verilere göre, 2002 sonunda 135 katrilyon 568.2 trilyon lira olan bankalardaki toplam mevduat, yüzde 8.8 artışla, 147 katrilyon 495.8 trilyon liraya ulaştı.
Bankacılık sistemi kredi hacmi ise yüzde 40.6 oranında genişledi. 2002 yıl sonunda 39 katrilyon 469.4 trilyon lira olan kredi hacmi, 5 Aralık 2003 itibariyle 55 katrilyon 478.2 trilyon düzeyine yükseldi.
Aynı tarih itibariyle bankaların kullandırdığı tüketici kredileri 14 katrilyon 225.6 trilyon liraya ulaşırken geçen yıl sonuna göre yüzde 103`lük artış görüldü. 2002 yılı sonunda tüketici kredileri 7 katrilyon lira düzeyinde bulunuyordu.
EMİSYON HACMİ
Piyasadaki kağıt para miktarı ise yüzde 43.13 oranındaki artış ile 17 Aralık`da 10 katrilyon 929.2 trilyon liraya çıktı. Geçen yıl sonunda piyasadaki banknot miktarı 7 katrilyon 635.6 trilyon lira düzeyinde bulunuyordu. Kağıt para miktarı bu yıl en yüksek düzeyine 28 Kasım`da 12 katrilyon 34 trilyon lira ile ulaştı.
ÖZELLEŞTİRME
Öte yandan, 2003 yılı için, şimdiye kadar yapılan özelleştirmelerin yarısı kadar (yaklaşık 4 milyar dolar) özelleştirme hedeflenirken, gerçekleşme bunun çok altında kaldı.
Nitekim, 15 Aralık 2003 tarihi itibariyle bu yıl içinde gerçekleştirilen ihalellerin satış/devir/ihale bedeli 726 milyon 938 milyon dolarda kaldı.
2003 yılı uygulamalarından 131 milyon 791 bin dolar, geçmiş yıl taksitlerinden ise 111 milyon 570 milyon dolar olmak üzere ÖİB`nin kasasına bu yıl 243 milyon 361 dolar girdi.
Bu yıl iptal edilen TEKEL Sigara İşletmesi ve Petkim`in ardından gerçekleşen en büyük özelleştirme, 292 milyon dolar ile TEKEL`in Alkollü İçkiler İşletmesi`nin satışı oldu. Bu ihalede en yüksek teklifi Nurol-Limak-Özaltın-Tütsab Ortak Girişim Grubu vermişti.