‘Enflasyon bir virüs gibidir’
Güncelleme Tarihi:
Kasım ayı enflasyonunun ekim gibi beklentilerin altında gerçekleşeceğine işaret eden TCMB Başkanı Karahan, “Doğru reçete uyguluyoruz” mesajı verdi. “Enflasyon virüs gibidir. Vücutta uzun süre kalınca defetmek zorlaşır” diyen Karahan, “Nihai hedefe ulaşacağımıza şüphemiz yok” diye konuştu.
MERKEZ Bankası (TCMB) Başkanı Dr. Fatih Karahan, dün akşam bankanın internet sitesinden yayımlanan canlı yayında enflasyon ve faizlere yönelik değerlendirmelerde bulundu. “Enflasyon bir virüs gibidir. Vücutta uzun süre kalınca defetmek zorlaşır” diyen Karahan, “Doğru reçete uyguluyoruz. Nihai hedefe ulaşacağımız konusunda şüphemiz yok” dedi. “Reçetenin etki etme zamanı bünyeden bünyeye değişebiliyor” vurgusu da dikkat çeken Karahan, “Ülkemizin 2000’lerin başındaki dezenflasyon serüvenine baktığımızda çok daha hızlı sonuçlar alındığını görüyoruz ama o dönemki konjonktürle bugünkü çok farklı. Dolayısıyla süre açısından farklılık göstermesi normal” ifadelerine yer verdi.
Değişen nüfus yapısı sosyal güvenliği zorluyor ‘TÜFE HER HANEYİ TEMSİL ETMİYOR’
Karahan’ın değerlendirmelerinde öne çıkan diğer mesajlar şöyle oldu:
- “Kasım ayına yönelik öncü verilerimiz, dezenflasyonun sağlıklı şekilde sürdüğü yönünde. Kasımda daha iyi bir enflasyon verisinin geleceğini düşünüyoruz.
- Bir süredir katılık gösteren kira enflasyonu aylık bazda yüzde 4’ün üzerinde seyrediyordu, son veride yüzde 3.5 civarında. Önümüzdeki dönem enflasyondaki düşüşün bir kısmı da kira enflasyonundan gelecek. Hizmet enflasyonu da geriledi. Buradaki iyileşmenin sürmesi de dezenflasyon açısından önemli.
- Hissedilen enflasyon ile ölçülen enflasyon aynı şeyi ölçmüyor. TÜFE dediğimiz, ülke genelinin ortalama tüketim sepetindeki fiyatların artışı. Bu sepette gıdanın ağırlığı yüzde 25. Mal kalemleri ve hizmet yüzde 30’arlık pay alıyor. Bu nedenle ölçülen enflasyon, her hanenin enflasyonunu tek tek karşılamıyor. Eğer sizin gıda ağırlıklı harcamanız varsa daha yüksek bir enflasyona maruz kalabilirsiniz.
- Enflasyonun şu an yüzde 32.9 olması her bir ürünün fiyatı yüzde 32.9 arttı anlamına gelmiyor. Enflasyon düştükçe hissedilen enflasyon da aşağı gelecek.
KREDİ FAİZLERİ NEDEN YÜKSEK?
- ‘Politika faizi düşerse piyasa faizi de düşer’ kanısı her zaman doğru değil. Uzun vadeli kredilerde fiyatlama, beklenen enflasyona göre yapılıyor. Çünkü bankalar paralarını reel olarak korumak istiyorlar. Beklenti bozulursa faizler artabilir. Politika faizi düşerken piyasa faizlerinin arttığı bir dönem yaşadık. Bu süreçte enflasyon beklentileri bozulmuştu.
- Yüksek enflasyon beklentisi gerçekten de yüksek enflasyona neden olabiliyor. Üç kesimin beklentilerini takip ediyoruz: Hanehalkı, reel kesim ve piyasa. En iyi tahmin performansı piyasa katılımcılarına ait.
İHRACATÇIYA CEVAP
- İndirim döngüsü başladıysa, bir yıl vadeli kredi faizleri biraz daha önden yüklemeli düşüyor ve bu düşüş yavaşlıyor. Mevduat faizleri ise politika faizinden birebir etkileniyor. Ancak TL’nin bankacılıktaki payını artırmak için bankalara TL mevduatlarını artırmaları yönünde hedefler koyduk. Son bir iki ayda bu hedefleri tutturmakta zorlanıyorlar. Mevduat faizlerini biraz daha politika faizinin ima ettiğinin üzerine çekebiliyorlar. Buna karşılık kredi faizleri artabiliyor.”
- Karahan ayrıca, ihracatçıların ‘kurun mevcut seviyesinden dolayı rekabetçiliklerini kaybettiklerine’ yönelik çıkışlarına ise şu yorumu yaptı: “İhracat performansında temel belirleyici kur değil, dış talep. Dünyadaki korumacı önlemler nedeniyle önümüzdeki dönem ihracatçı açısından kolay bir dönem değil. Kurdan ziyade bunlar önemli.”