Oluşturulma Tarihi: Mart 14, 2001 00:00
Hükümet, 2.4 milyon memur ve işçiyi ilgilendiren iki karar aldı. Emekliye ikramiye yerine lojman verilecek. Memura zam ve refah payı geliyor, işçiye refah payı yok
Yeni ekonomik program üzerinde çalışan koalisyon ortakları, 2 milyon 400 bine yakın memur ve kamu işçilerini doğrudan etkileyen çok önemli iki karar aldı. Birinci düzenleme, bir nevi promosyon gibi algılanabilecek teşvik edici yöntemlerle toplam 200 bine yakın memur ve kamu işçisinin erken emekliliğini öngörüyor. Böylece kritik noktalar dışındaki lojmanların elden çıkarılması da planlanıyor. KİT`ler dışındaki kurumların lojman sayısı 250 bin civarında bulunuyor. İkinci düzenleme ise, memur maaşlarına enflasyon oranında zam yapılması ve bu rakama refah payının eklenmesini, 600 bine yakın kamu işçisinin ücretlerine sadece enflasyon oranında zam yapılması, refah payı için işçilerden fedakarlık istenmesini içeriyor.
PROMOSYON GİBİ
Liderlerin uzlaşması çerçevesinde Başbakanlıkta hazırlanan ve son rötuşları yapılan Erken emeklilik taslağına göre, emekliliği geldiği halde emekli olmayan memur ve kamu işçileri emekliye sevk edilecek. Bunun için iki aşamalı yöntem uygulanacak:
1- Zorunlu Emeklilik: Belli hizmet süresini dolduranlar zorunlu olarak emekliye sevk edilecek. Başbakanlık uzmanlarının belirlediği bu süre, erkeklerde 30, kadınlarda 25 hizmet yılını öngörüyor. Buna göre, bu hizmet sürelerini dolduranlar yaş sınırı gözetilmeden hemen emekliye sevk edilecek.
2- Promosyonlu Emeklilik: Belli hizmet süresini dolduran ve emekliliğine çok az süre kalanların emekli olması için teşvik yöntemine başvurulacak. Buradaki en önemli sıkıntı ise kaynak sorunu. Başbakanlık uzmanları, sorunun aşılması için ilginç bir öneriyi liderlerin gündemine taşıdı.
KAYNAK FORMÜLÜ
Bu öneriye göre, erkeklerde 25, kadınlarda 20 hizmet yılını dolduranlara emekli olmaları halinde lojmanlarına sahip olma imkanı sağlanacak. Önerinin benimsenmesi halinde uygulamada erkeklerde 25, kadınlarda 20 hizmet yılı olması öngörülen sürenin liderlerin mutabakatına göre değişebileceği belirtiliyor. Lojmanlar emeklilik ikramiyesi karşılığında satılacak. Emeklilik ikramiyesi lojmanın satış fiyatının altında kalırsa, memurlar aradaki fark kadar uzun vadeli borçlandırılacak. Böylece, hem emeklilik ikramiyeleri nakit çıkışı olmadan ödenmiş hem lojmanlar devlete yük olmaktan çıkarılmış olacak. Başbakanlık uzmanları, emeklilik ikramiyelerinin ödenmesi konusunda lojman devri dışında farklı alternatifleri de araştırmaya devam ediyor. Devlet tahvili veya Hazine bonosu ve halka açılacak KİT hisselerinden pay verilmesi gibi seçenekler üzerinde de duruluyor.
İŞÇİYE YOK
Koalisyon ortakları, maaş ve ücret zammı konusunda ise farklı bir yönteme başvurmayı tercih etti. Buna göre, memur maaşlarına enflasyon oranı kadar zam yapılacak. Memurlara bütçe yasasından kaynaklanan 6 aylık yüzde 2 oranındaki refah payı da maaş zammına eklenecek. Böylece, yıl sonu itibariyle hedeflenen enflasyon oranı yüzde 45 olduğu için, 2001 yılı maaş zammı toplam yüzde 45 artı yüzde 4 refah payı olmak üzere yüzde 49`a ulaşacak.
Ancak, memurlar için verilecek olan refah payının kamu işçilerine ödenmesi düşünülmüyor. Toplu sözleşme görüşmeleri devam eden işçilere zam önerilirken sadece enflasyon oranı dikkate alınacak. Başbakan Yardımcısı ve ANAP Lideri Mesut Yılmaz, hükümetin bu konudaki kararını, dün, partisinin basına kapalı yapılan meclis grup toplantısında da dile getirdi. Yılmaz, gerekçe olarak işçilerin memurlardan daha yüksek ücret almasını gösterdi. Hükümetin bu kararı, Kemal Derviş tarafından işçi örgütlerine iletilecek ve işçilerden bu konuda fedakarlık istenecek.
Lojman teşviki ile ilgili düzenleme nasıl işleyecek?
Başbakanlık`ta erken emeklilik ile ilgili olarak yürütülmekte olan çalışmaya göre emekli olanlara lojman teşviki verilmesiyle ilgili mekanizma şöyle işleyecek:
* Belli hizmet süresi dolanlara emekli olma imkanı sağlanacak.
* Emekli olmak isteyenler çalıştıkları birim amirlerine dilekçe ile başvuruda bulunacaklar.
* Her birim amiri ihtiyaç fazlasını belirleyecek.
* Emeklilik başvuru sayısı ile ihtiyaç fazlası kadro karşılaştırılacak.
* Emeklilik başvuruları ihtiyaç fazlası ile orantılı olarak işleme konacak.
* Eğer emekli olmak isteyen memur, halihazırda lojmanda oturuyorsa oturduğu lojman emekli ikramiyesi karşılığında kendisine devredilecek.
* Emekli ikramiyesi lojman fiyatının altında ise aradaki fark uzun vadeye yayılarak borçlandırılacak.
* Eğer emekli olmak isteyen memur lojmanda oturmuyorsa kendisine boş bir lojman seçeneği sunulacak.
Bakanlık ve fon kadrosu kalabalık
Memur 1.569.821
Sözleşmeli personel 13.986
Kadrolu İşçi 98.280
Geçici İşçi 50.848
Kadro karşılığı
Sözleşmeli Personel 4.543
-KİT`LER:
Memur 18.240
Sözleşmeli Personel 166.660
Kadrolu İşçi 355.158
Geçici İşçi 89.735
Kapsam dışı personel 7.234
* Bakanlıklar, genel, katma ve özel bütçeli kuruluşlar, fonlar, kamu iktisadi teşebbüsler ve bağlı ortaklıklarında toplam 2 milyon 374 bin 505 memur ve işçi çalışıyor. Bunların 1 milyon 737 bin 478`i bakanlıklar, genel, katma ve özel bütçeli kuruluşlar ve fonlarda, 637 bin 27`si KİT`lerde çalışıyor.