DİBS ödünç piyasası faaliyete geçiyor
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Şubat 19, 2003 15:54
Merkez Bankası bünyesinde oluşturulan Devlet İç Borçlanma Senetleri ödünç işlemleri piyasası, 24 Şubat`tan itibaren faaliyete geçirilecek
Merkez Bankası bünyesinde oluşturulan Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) ödünç işlemleri piyasası, 24 Şubat tarihinden itibaren faaliyete geçirilecek.
Merkez Bankası ve Hazine Müsteşarlığı tarafından yapılan ortak açıklamada, Merkez Bankası bünyesinde kurulan DİBS ödünç işlemleri piyasası işlemlerine açıklık getirildi.
Açıklamada, Hazine`nin piyasa yapıcılığı sistemini Eylül 2002 tarihinden itibaren yeniden faaliyete geçirdiği hatırlatılarak, sistemin Hazine`nin iç borç yönetimini daha etkin olarak yürütebilmesine ve borçlanmasını başarılı bir şekilde sürdürmesine önemli katkı sağladığı belirtildi.
Açıklamada, Merkez Bankası`nın finansal piyasaların derinleşmesine, dolayısıyla para politikasının etkinliğinin artırılmasına sağlayacağı katkılar nedeniyle piyasa yapıcılığı sistemini destekleyeceğini, piyasa yapıcısı bankalara Açık Piyasa İşlemleri (APİ) çerçevesinde, Türk Lirası likidite imkanı sağlayacağını kamuoyuna duyurduğu hatırlatıldı.
Merkez Bankası`nın, enflasyon hedeflemesine yönelen ve dalgalı kurrejimini esas alan para politikası ile tutarlı olan bu uygulama çerçevesinde piyasa yapıcısı bankalara birincil piyasadan satın aldıkları net DİBS tutarının yüzde 10`una kadar ilave APİ işlem limiti sağladığı kaydedilen açıklamada şöyle denildi:
``Piyasa yapıcısı bankalar bu imkanı repo işlemlerinde kullanabildikleri gibi, talepleri halinde limitlerinin yarısına kadar, ölçüt kıymetlerin APİ uygulama usulleri doğrultusunda Merkez Bankası`na doğrudan satımında da kullanabilmektedirler.``
PİYASA
Merkez Bankası`nın piyasa yapıcılığı sistemini desteklemesine yönelik ikinci kurumsal adımının, Banka bünyesinde DİBS Ödünç İşlemleri Piyasası`nın kurulması olduğu belirtilen açıklamada, bu doğrultuda, teknik çalışmaları tamamlanan Piyasa`nın 24 Şubat tarihi itibariyle faaliyete geçirileceği ifade edildi.
DİBS Ödünç İşlemleri Piyasası`nda Merkez Bankası`nın temel rolü aracılık olduğu vurgulanan açıklamada şöyle denildi:
`` Ancak, Merkez Bankası`nın DİBS Ödünç İşlemleri Piyasası`nda yürüteceği aracılık faaliyeti daha önce Bankalararası Para Piyasası ve Döviz ve Efektif Piyasaları`nda yürüttüğü aracılık faaliyetlerinden farklılık göstermektedir.
Bankalararası Para Piyasası ve Döviz ve Efektif Piyasaları`nda Merkez Bankası aracılık işlevi gereği, gerçekleştirilen işlemlerin muhatabı konumundayken, DİBS Ödünç İşlemleri Piyasası`nda ödünç DİBS alan bir bankanın vadesinde DİBS`i iade etmemesi ve söz konusu DİBS`in ikincil piyasalardan karşılanamaması halinde, Hazine, Piyasa`nın işleyişinin sürdürülebilmesini teminen, teminat olarak tutulan DİBS`lerin Resmi Gazete`de ilan edilen fiyatı üzerinden erken itfasını gerçekleştirecek ve karşılığında ödünç işlemine konu olan DİBS`lerin tamamını, Resmi Gazete`de ilan edilen fiyat veya işlemiş faizli değerden düşük olanın altında kalmamak koşuluyla, belirlenecek fiyattan ihraç edecektir``.
Açıklamada, DİBS Ödünç İşlemleri Piyasası`nın, ödünç DİBS vermek isteyen bankalara düşük risk ile ilave getiri elde etme imkanı yaratırken, ödünç alacak taraftaki Piyasa Yapıcısı bankaların ikincil piyasada kotasyon verme yükümlülüklerini kolaylaştırdığı bildirildi.
PİYASANIN İŞLEYİŞ ŞEKLİ
Açıklamaya göre, Piyasa`nın işleyiş esasları çerçevesinde, DİBS Ödünç İşlemleri Piyasası`nda, Hazine tarafından Piyasa Yapıcısı olarak seçilen bankalar ödünç DİBS alma ve verme işlemlerine taraf olabilecekler, Piyasa Yapıcısı olarak yetkilendirilmeyen bankalar, sadece ödünç DİBS veren tarafı durumunda yer alabilecekler.
Kurumsal ve bireysel yatırımcılar ile diğer finansal kurumlar ise, özel mevzuatlarında yer alan kısıtlamalar saklı kalmak kaydıyla portföylerinin bulunduğu bankalar aracılığı ile ödünç veren taraf olabilecekler.
Sadece Hazine tarafından ölçüt ihraç (benchmark) olarak kabul edilen DİBS`ler ödünç alma/verme işlemlerine konu olacak.
1 Hafta, 2 Hafta, 1 Ay ve 3 Ay`lık vadelerde işlem yapılabilecek, maksimum vade, ödünce konu olan DİBS`in itfası ya da kupon ödemesinden bir gün önce olacak.
Piyasa çalışma saatleri 11:00 - 12:00 ve 13:00 - 15:00 olacak.
Ödünç alma/verme oranının belirlenmesinde rekabetçi piyasa koşulları geçerli olacaktır. Buna göre, katılımcılar ödünç almak ya da vermek istedikleri DİBS`in nominal tutarı ile birlikte, bu tutar üzerinden hesaplanacak olan ödünç alma/verme oranını talep/teklif edecekler.
Teklifler nominal 500 milyar Türk Lirası ve katları olarak verilecek.
İşlem yapacak bankalar, talep/tekliflerini EFT sisteminden Bankamıza iletecekler. Piyasada DİBS tanımı ve vade türü aynı olan talep ve teklifler otomatik olarak karşılaştırılacak.
Ödünç veren konumunda olan bankaların tekliflerinin işleme konulabilmesi için teklif edilen tutardaki DİBS`i, ödünç DİBS almak isteyen Piyasa Yapıcısı bankaların taleplerinin işleme konulabilmesi için ise teminata konu olacak DİBS`leri Banka nezdinde bulundurmaları gerekiyor. Piyasa`da nakit teminat kabul edilmeyecek.
Piyasa`nın gelişiminin sağlanabilmesini teminen yapılan işlemlerden Merkez Bankasınca başlangıçta 6 ay süre ile komisyon alınmayacak.
Hazine tarafından ihraç edilen her bir ölçüt DİBS Stoku`nun yüzde 5`i kıymet bazında ödünç alma limiti; kıymet bazında ödünç alma limiti toplamları ise Piyasa`nın toplam işlem yapabilme limiti olacak.
Piyasa`da işlem yapmak isteyen her Piyasa Yapıcısı banka için ödünç alabilme limiti Hazine`nin ihraç ettiği Türk Lirası cinsinden DİBS`lerden aldığı ve itfa edilmemiş tutarları toplamının oransal payları dikkate alınarak kıymet bazında belirlenecek.
Ödünç DİBS alan bankanın teminatına vadede yükümlülüğünü yerine getirinceye kadar ödünç aldığı DİBS`in Resmi Gazete`de yayımlanan fiyatı esas alınarak hesaplanan net değeri toplamı üzerinden Bankamız tarafından belirlenen fazla bulundurma oranları dikkate alınarak blokaj konulacak.
Ödünç DİBS alan bir banka vadesinde DİBS`i iade etmeyip, ödünç DİBS alma bedelini ödemediği takdirde, ilgili bankanın teminat deposunda işlem karşılığında bloke olarak tutulan DİBS`ler ikincil piyasada nakde çevrilecek ve öncelikle söz konusu DİBS piyasadan karşılanmaya çalışılacak.
DİBS`in ikincil piyasadan karşılanamaması durumunda Hazine, Piyasa`nın işleyişinin sürdürülebilmesini teminen, teminat olarak tutulan DİBS`lerin Resmi Gazete`de ilan edilen fiyatı üzerinden erken itfasını gerçekleştirecek ve ödünç DİBS alma bedeli, komisyon ile BSMV tutarları düşüldükten sonra kalan tutar karşılığında ödünç işlemine konu olan DİBS`lerin tamamını, Resmi Gazete`de ilan edilen fiyat veya işlemiş faizli değerden düşük olanın altında kalmamak koşuluyla, belirlenecek fiyattan ihraç edecek.
Gereğinde DİBS ödünç almalarda kullanılmak üzere Bankamıza teminat olarak verilen DİBS`lerden teminata esas teşkil eden kısım düşüldükten sonra artan kısım disponibiliteye sayılacak. (A.A.)
Merkez Bankası ve Hazine Müsteşarlığı tarafından yapılan ortak açıklamada, Merkez Bankası bünyesinde kurulan DİBS ödünç işlemleri piyasası işlemlerine açıklık getirildi.
Açıklamada, Hazine`nin piyasa yapıcılığı sistemini Eylül 2002 tarihinden itibaren yeniden faaliyete geçirdiği hatırlatılarak, sistemin Hazine`nin iç borç yönetimini daha etkin olarak yürütebilmesine ve borçlanmasını başarılı bir şekilde sürdürmesine önemli katkı sağladığı belirtildi.
Açıklamada, Merkez Bankası`nın finansal piyasaların derinleşmesine, dolayısıyla para politikasının etkinliğinin artırılmasına sağlayacağı katkılar nedeniyle piyasa yapıcılığı sistemini destekleyeceğini, piyasa yapıcısı bankalara Açık Piyasa İşlemleri (APİ) çerçevesinde, Türk Lirası likidite imkanı sağlayacağını kamuoyuna duyurduğu hatırlatıldı.
Merkez Bankası`nın, enflasyon hedeflemesine yönelen ve dalgalı kurrejimini esas alan para politikası ile tutarlı olan bu uygulama çerçevesinde piyasa yapıcısı bankalara birincil piyasadan satın aldıkları net DİBS tutarının yüzde 10`una kadar ilave APİ işlem limiti sağladığı kaydedilen açıklamada şöyle denildi:
``Piyasa yapıcısı bankalar bu imkanı repo işlemlerinde kullanabildikleri gibi, talepleri halinde limitlerinin yarısına kadar, ölçüt kıymetlerin APİ uygulama usulleri doğrultusunda Merkez Bankası`na doğrudan satımında da kullanabilmektedirler.``
PİYASA
Merkez Bankası`nın piyasa yapıcılığı sistemini desteklemesine yönelik ikinci kurumsal adımının, Banka bünyesinde DİBS Ödünç İşlemleri Piyasası`nın kurulması olduğu belirtilen açıklamada, bu doğrultuda, teknik çalışmaları tamamlanan Piyasa`nın 24 Şubat tarihi itibariyle faaliyete geçirileceği ifade edildi.
DİBS Ödünç İşlemleri Piyasası`nda Merkez Bankası`nın temel rolü aracılık olduğu vurgulanan açıklamada şöyle denildi:
`` Ancak, Merkez Bankası`nın DİBS Ödünç İşlemleri Piyasası`nda yürüteceği aracılık faaliyeti daha önce Bankalararası Para Piyasası ve Döviz ve Efektif Piyasaları`nda yürüttüğü aracılık faaliyetlerinden farklılık göstermektedir.
Bankalararası Para Piyasası ve Döviz ve Efektif Piyasaları`nda Merkez Bankası aracılık işlevi gereği, gerçekleştirilen işlemlerin muhatabı konumundayken, DİBS Ödünç İşlemleri Piyasası`nda ödünç DİBS alan bir bankanın vadesinde DİBS`i iade etmemesi ve söz konusu DİBS`in ikincil piyasalardan karşılanamaması halinde, Hazine, Piyasa`nın işleyişinin sürdürülebilmesini teminen, teminat olarak tutulan DİBS`lerin Resmi Gazete`de ilan edilen fiyatı üzerinden erken itfasını gerçekleştirecek ve karşılığında ödünç işlemine konu olan DİBS`lerin tamamını, Resmi Gazete`de ilan edilen fiyat veya işlemiş faizli değerden düşük olanın altında kalmamak koşuluyla, belirlenecek fiyattan ihraç edecektir``.
Açıklamada, DİBS Ödünç İşlemleri Piyasası`nın, ödünç DİBS vermek isteyen bankalara düşük risk ile ilave getiri elde etme imkanı yaratırken, ödünç alacak taraftaki Piyasa Yapıcısı bankaların ikincil piyasada kotasyon verme yükümlülüklerini kolaylaştırdığı bildirildi.
PİYASANIN İŞLEYİŞ ŞEKLİ
Açıklamaya göre, Piyasa`nın işleyiş esasları çerçevesinde, DİBS Ödünç İşlemleri Piyasası`nda, Hazine tarafından Piyasa Yapıcısı olarak seçilen bankalar ödünç DİBS alma ve verme işlemlerine taraf olabilecekler, Piyasa Yapıcısı olarak yetkilendirilmeyen bankalar, sadece ödünç DİBS veren tarafı durumunda yer alabilecekler.
Kurumsal ve bireysel yatırımcılar ile diğer finansal kurumlar ise, özel mevzuatlarında yer alan kısıtlamalar saklı kalmak kaydıyla portföylerinin bulunduğu bankalar aracılığı ile ödünç veren taraf olabilecekler.
Sadece Hazine tarafından ölçüt ihraç (benchmark) olarak kabul edilen DİBS`ler ödünç alma/verme işlemlerine konu olacak.
1 Hafta, 2 Hafta, 1 Ay ve 3 Ay`lık vadelerde işlem yapılabilecek, maksimum vade, ödünce konu olan DİBS`in itfası ya da kupon ödemesinden bir gün önce olacak.
Piyasa çalışma saatleri 11:00 - 12:00 ve 13:00 - 15:00 olacak.
Ödünç alma/verme oranının belirlenmesinde rekabetçi piyasa koşulları geçerli olacaktır. Buna göre, katılımcılar ödünç almak ya da vermek istedikleri DİBS`in nominal tutarı ile birlikte, bu tutar üzerinden hesaplanacak olan ödünç alma/verme oranını talep/teklif edecekler.
Teklifler nominal 500 milyar Türk Lirası ve katları olarak verilecek.
İşlem yapacak bankalar, talep/tekliflerini EFT sisteminden Bankamıza iletecekler. Piyasada DİBS tanımı ve vade türü aynı olan talep ve teklifler otomatik olarak karşılaştırılacak.
Ödünç veren konumunda olan bankaların tekliflerinin işleme konulabilmesi için teklif edilen tutardaki DİBS`i, ödünç DİBS almak isteyen Piyasa Yapıcısı bankaların taleplerinin işleme konulabilmesi için ise teminata konu olacak DİBS`leri Banka nezdinde bulundurmaları gerekiyor. Piyasa`da nakit teminat kabul edilmeyecek.
Piyasa`nın gelişiminin sağlanabilmesini teminen yapılan işlemlerden Merkez Bankasınca başlangıçta 6 ay süre ile komisyon alınmayacak.
Hazine tarafından ihraç edilen her bir ölçüt DİBS Stoku`nun yüzde 5`i kıymet bazında ödünç alma limiti; kıymet bazında ödünç alma limiti toplamları ise Piyasa`nın toplam işlem yapabilme limiti olacak.
Piyasa`da işlem yapmak isteyen her Piyasa Yapıcısı banka için ödünç alabilme limiti Hazine`nin ihraç ettiği Türk Lirası cinsinden DİBS`lerden aldığı ve itfa edilmemiş tutarları toplamının oransal payları dikkate alınarak kıymet bazında belirlenecek.
Ödünç DİBS alan bankanın teminatına vadede yükümlülüğünü yerine getirinceye kadar ödünç aldığı DİBS`in Resmi Gazete`de yayımlanan fiyatı esas alınarak hesaplanan net değeri toplamı üzerinden Bankamız tarafından belirlenen fazla bulundurma oranları dikkate alınarak blokaj konulacak.
Ödünç DİBS alan bir banka vadesinde DİBS`i iade etmeyip, ödünç DİBS alma bedelini ödemediği takdirde, ilgili bankanın teminat deposunda işlem karşılığında bloke olarak tutulan DİBS`ler ikincil piyasada nakde çevrilecek ve öncelikle söz konusu DİBS piyasadan karşılanmaya çalışılacak.
DİBS`in ikincil piyasadan karşılanamaması durumunda Hazine, Piyasa`nın işleyişinin sürdürülebilmesini teminen, teminat olarak tutulan DİBS`lerin Resmi Gazete`de ilan edilen fiyatı üzerinden erken itfasını gerçekleştirecek ve ödünç DİBS alma bedeli, komisyon ile BSMV tutarları düşüldükten sonra kalan tutar karşılığında ödünç işlemine konu olan DİBS`lerin tamamını, Resmi Gazete`de ilan edilen fiyat veya işlemiş faizli değerden düşük olanın altında kalmamak koşuluyla, belirlenecek fiyattan ihraç edecek.
Gereğinde DİBS ödünç almalarda kullanılmak üzere Bankamıza teminat olarak verilen DİBS`lerden teminata esas teşkil eden kısım düşüldükten sonra artan kısım disponibiliteye sayılacak. (A.A.)