Cam sektöründe bir de haksız rekabet olmasa...
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ocak 02, 2001 00:00
Camın tartışmasız hakimi Şişe Cam, krizi ihracatla aşıyor. 2000`de 1.2 milyar dolar ciro hedefleyen şirketin tek sorunu haksız rekabet...
Cam, önemli ölçüde ihracata bağlı bir sektör. Yurtiçi talepteki daralmanın büyük bir bölümü ihracatla karşılanabiliyor. Bu sayede cam üreticileri, 1998-99 krizinin etkilerini kısmen de olsa atlatmayı başardı. Ama buna rağmen krizin etkilerinin tümden silindiği söylenemez. 2001 yılına girerken patlak veren finansal kriz de daha önce hazırlanan bütçe varsayımlarını değiştirdi. Yurtiçindeki daralma ve ekonomik büyümenin durması gibi etkenlere herhangi bir olumsuz dış etken de eklenirse 2001 yılındaki programlar daha muhafazakar olacak. Bu kriz kendini tekrarlamaz, artçı krizler gelmez ve dünya cam fiyatlarındaki iyileşme devam ederse, sektörün 2000 yılına göre daha iyi bir performans göstermesi bekleniyor. Cam üreticileri, bu yüzden, yıllık bütçelerden ziyade daha kısa süreli sık sık gözden geçirilen bütçelere yönelecek.
SEKTÖRÜN SIKINTILARI:
Sektörün en büyük sıkıntısı, sübvansiyonlu üretim yapan korumacı ülkelerden gelen ürünler. Çevre ülkelerde ve geleneksel cam ihraç pazarlarında yeni kapasitelerin devreye girmesi, bu pazarlara satışları zorlaştırdığı gibi Kuveyt, Suudi Arabistan, Mısır, Suriye, Cezayir, Pakistan, Lübnan gibi ülkelerin yerli sanayilerini korumaya yönelik olarak yüksek gümrük vergisi uygulaması, fiyattaki rekabet gücünü azaltıyor. Bu ülkelerin yanı sıra başta ABD olmak üzere, Arjantin, Çin, Hindistan, Malezya, Meksika ve Tayland`ın cam ev eşyasında uyguladığı gümrük vergileri, AB`nin üçüncü ülkelere uyguladığı oranlara göre oldukça yüksek. Bu uygulamalar cam sektörü açısından haksız rekabet yaratıyor. İkinci büyük sorun kaçak girişler. Sınırdan kaçak ürün girişleri olabiliyor. Bu da sektöre büyük zarar veriyor. Üçüncüsü ise kalite standardının olmaması.
Cam sektörünün teknoloji olarak batıdaki rakiplerinden aşağı kalır yönü yok. Hatta pek çoklarından ileri olduğu bile söylenebilir. Sektörün asıl sorunu sübvansiyonlu ve kalitesiz üretim yapan çevre ülkeler. Tüm bunlara ek olarak Türkiye`de diğer rakip ülklere göre enerji maliyetleri yüksek, ulaşım altyapıları yetersiz. Türk cam sanayii, rakiplerine kıyasla enerjiyi yüzde 20-30 daha pahalı kullanıyor. Sektörün izabe (eritme) teknolojisine dayalı olması, fiyatlara karşı olan hassasiyeti artırıyor.
ŞİŞE CAM`DAN DEV HEDEFLER:
Sektörün en büyük üreticisi, kuşkusuz T. Şişe ve Cam Fabrikaları (Şişe Cam)... Şişe Cam bünyesinde Paşabahçe, Trakya Cam, Anadolu Cam, Denizli Cam başta olmak üzere 20`nin üzerinde cam üreticisi iştiraki bulunuyor. Son dönemde 1.2 milyar dolar tutarında yatırım yapan Şişe Cam, 2000 yılında 1.2 milyar dolar civarında ciro açıklayacak. Şirketin önümüzdeki yıla ilişkin ciro hedefi ise 1.6 milyar dolar. Şişe Cam, 2003 yılına kadarki dönem için de hedeflerini belirlemiş; 400 milyon dolarlık fon yaratarak minimum 250 milyon dolarlık kara ulaşmak.
Şişe Cam, düzcam, işlenmiş camlar, cam ev eşyası, cam ambalaj ve cam elyaf üretim tesislerine sahip. Şirket, bölgesel hakimiyet ve büyümek için yurtdışında da yatırımlar yapıyor. Gürcistan’da satın alınan cam ambalaj tesisi modernize edilerek üretime başladı. Firma hala Rusya, Bulgaristan, Ukrayna ve Romanya’da bazı yatırım projeleri üzerinde çalışmalar sürdürüyor. Sektörün Şişe Cam dışındaki önemli üreticileri ise Konya Cam, Güral Cam, İzocam ve İzotoprak. Ayrıca işlenmiş cam alanında üretim yapan çok sayıda firma bulunuyor. (PARA)
Cam, önemli ölçüde ihracata bağlı bir sektör. Yurtiçi talepteki daralmanın büyük bir bölümü ihracatla karşılanabiliyor. Bu sayede cam üreticileri, 1998-99 krizinin etkilerini kısmen de olsa atlatmayı başardı. Ama buna rağmen krizin etkilerinin tümden silindiği söylenemez. 2001 yılına girerken patlak veren finansal kriz de daha önce hazırlanan bütçe varsayımlarını değiştirdi. Yurtiçindeki daralma ve ekonomik büyümenin durması gibi etkenlere herhangi bir olumsuz dış etken de eklenirse 2001 yılındaki programlar daha muhafazakar olacak. Bu kriz kendini tekrarlamaz, artçı krizler gelmez ve dünya cam fiyatlarındaki iyileşme devam ederse, sektörün 2000 yılına göre daha iyi bir performans göstermesi bekleniyor. Cam üreticileri, bu yüzden, yıllık bütçelerden ziyade daha kısa süreli sık sık gözden geçirilen bütçelere yönelecek.
SEKTÖRÜN SIKINTILARI:
Sektörün en büyük sıkıntısı, sübvansiyonlu üretim yapan korumacı ülkelerden gelen ürünler. Çevre ülkelerde ve geleneksel cam ihraç pazarlarında yeni kapasitelerin devreye girmesi, bu pazarlara satışları zorlaştırdığı gibi Kuveyt, Suudi Arabistan, Mısır, Suriye, Cezayir, Pakistan, Lübnan gibi ülkelerin yerli sanayilerini korumaya yönelik olarak yüksek gümrük vergisi uygulaması, fiyattaki rekabet gücünü azaltıyor. Bu ülkelerin yanı sıra başta ABD olmak üzere, Arjantin, Çin, Hindistan, Malezya, Meksika ve Tayland`ın cam ev eşyasında uyguladığı gümrük vergileri, AB`nin üçüncü ülkelere uyguladığı oranlara göre oldukça yüksek. Bu uygulamalar cam sektörü açısından haksız rekabet yaratıyor. İkinci büyük sorun kaçak girişler. Sınırdan kaçak ürün girişleri olabiliyor. Bu da sektöre büyük zarar veriyor. Üçüncüsü ise kalite standardının olmaması.
Cam sektörünün teknoloji olarak batıdaki rakiplerinden aşağı kalır yönü yok. Hatta pek çoklarından ileri olduğu bile söylenebilir. Sektörün asıl sorunu sübvansiyonlu ve kalitesiz üretim yapan çevre ülkeler. Tüm bunlara ek olarak Türkiye`de diğer rakip ülklere göre enerji maliyetleri yüksek, ulaşım altyapıları yetersiz. Türk cam sanayii, rakiplerine kıyasla enerjiyi yüzde 20-30 daha pahalı kullanıyor. Sektörün izabe (eritme) teknolojisine dayalı olması, fiyatlara karşı olan hassasiyeti artırıyor.
ŞİŞE CAM`DAN DEV HEDEFLER:
Sektörün en büyük üreticisi, kuşkusuz T. Şişe ve Cam Fabrikaları (Şişe Cam)... Şişe Cam bünyesinde Paşabahçe, Trakya Cam, Anadolu Cam, Denizli Cam başta olmak üzere 20`nin üzerinde cam üreticisi iştiraki bulunuyor. Son dönemde 1.2 milyar dolar tutarında yatırım yapan Şişe Cam, 2000 yılında 1.2 milyar dolar civarında ciro açıklayacak. Şirketin önümüzdeki yıla ilişkin ciro hedefi ise 1.6 milyar dolar. Şişe Cam, 2003 yılına kadarki dönem için de hedeflerini belirlemiş; 400 milyon dolarlık fon yaratarak minimum 250 milyon dolarlık kara ulaşmak.
Şişe Cam, düzcam, işlenmiş camlar, cam ev eşyası, cam ambalaj ve cam elyaf üretim tesislerine sahip. Şirket, bölgesel hakimiyet ve büyümek için yurtdışında da yatırımlar yapıyor. Gürcistan’da satın alınan cam ambalaj tesisi modernize edilerek üretime başladı. Firma hala Rusya, Bulgaristan, Ukrayna ve Romanya’da bazı yatırım projeleri üzerinde çalışmalar sürdürüyor. Sektörün Şişe Cam dışındaki önemli üreticileri ise Konya Cam, Güral Cam, İzocam ve İzotoprak. Ayrıca işlenmiş cam alanında üretim yapan çok sayıda firma bulunuyor. (PARA)