Bankalara yeni risk kuralları
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ocak 19, 2001 00:00
Finansal krizlerin önüne geçebilmek amacıyla bankalara yönelik yeni risk kuralları getiren mutabakat gelişmiş on ülkenin merkez bankaları tarafından yeniden oluşturuldu.
Dünya çapındaki finansal krizlerle baş etme çabasının bir ürünü olarak gelişmiş ülkelerin merkez bankalarını temsil eden bir komite bankalara karşılaştıkları risklerle mücadele konusunda önemli değişiklikler önerdi. 1994 yılında Meksika`da, 1997 yılında Asya`da, 1998 yılında Rusya`da ve geçen yılın sonunda Türkiye`de, zayıf bankacılık sistemleri ya finansal krizlere sebep oldular ya da bu krizlerin etkisini ciddi boyutlara taşıdılar.
Sermaye artıracaklar:
Yeni plana göre, riskli kredi portföyü olan bankalar potansiyel kayıpları karşılamak için elde daha fazla sermaye tutmak zorunda kalacaklar. Aynı zamanda, banka denetleyicileri banka yöneticilerinin risklerin uygun bir biçimde izini sürüp sürmediklerini daha yakın bir biçimde denetleyecekler. Son olarak, bankaların piyasa düzeninin disiplinine ayak uydurmalarını sağlamak için finans kurumları risklerle nasıl başa çıktıklarını ve ne kadar sermaye elde tuttuklarını gösteren detayları şimdi olduğundan daha çok kamuya açacaklar.
Piyasalar ceza kesecek:
New York Federal Reserve Bank Başkanı ve aynı zamanda da Basel Komitesi`nin Başkanı olan William J. McDonough, yapılacak ifşaatların firmaları daha çok tanınan şirketlerle iş yapmaya yönelteceğini kaydetti. Bir bankanın yeterli bilgi sağlayamaması durumunda hem karşı taraflarca hemde borsada yatırımcıların hisse senetlerini satması suretiyle heman cezalandırılacağına dikkat çeken McDonough piyasa disiplininin denetimden daha sert olacağını ve daha çabuk reaksiyon vereceğini düşünüyor. Yeni Basel Sermaye Mutabakatı 1988`deki daha sınırlı metnin yerini alacak. Bilindiği gibi eski rapor 1990`lı yıllarda meydana gelen krizleri engelleyememişti.
Her ülke kendinden mesul:
Raporu hazırlayan Basel Komitesi gelişmiş on ülkenin merkez bankaları tarafından oluşturuldu. FED`in Başkanı Alan Greenspan`in de dahil olduğu söz konusu merkez bankalarının başkanları yeni önerinin bütün prensiplerini kabul ettiler. Ancak komitenin yaptırım gücü bulunmuyor. Yeni gerekleri yerine getirmek her ülkenin denetleyicilerine kalacak. Basel Komitesi`nin Başkanı McDonough raporun bu yılın sonundan evvel kamuya ilan edileceğini belirtti. Bankaların karşı karşıya aldığı rekabetçi ortam dikkate alındığında çoğu ülkenin, bazı değişikliklerle de olsa, bu öneriyi kabul etmekten başka şansının olmadığı belirtiliyor.
Dünya çapındaki finansal krizlerle baş etme çabasının bir ürünü olarak gelişmiş ülkelerin merkez bankalarını temsil eden bir komite bankalara karşılaştıkları risklerle mücadele konusunda önemli değişiklikler önerdi. 1994 yılında Meksika`da, 1997 yılında Asya`da, 1998 yılında Rusya`da ve geçen yılın sonunda Türkiye`de, zayıf bankacılık sistemleri ya finansal krizlere sebep oldular ya da bu krizlerin etkisini ciddi boyutlara taşıdılar.
Sermaye artıracaklar:
Yeni plana göre, riskli kredi portföyü olan bankalar potansiyel kayıpları karşılamak için elde daha fazla sermaye tutmak zorunda kalacaklar. Aynı zamanda, banka denetleyicileri banka yöneticilerinin risklerin uygun bir biçimde izini sürüp sürmediklerini daha yakın bir biçimde denetleyecekler. Son olarak, bankaların piyasa düzeninin disiplinine ayak uydurmalarını sağlamak için finans kurumları risklerle nasıl başa çıktıklarını ve ne kadar sermaye elde tuttuklarını gösteren detayları şimdi olduğundan daha çok kamuya açacaklar.
Piyasalar ceza kesecek:
New York Federal Reserve Bank Başkanı ve aynı zamanda da Basel Komitesi`nin Başkanı olan William J. McDonough, yapılacak ifşaatların firmaları daha çok tanınan şirketlerle iş yapmaya yönelteceğini kaydetti. Bir bankanın yeterli bilgi sağlayamaması durumunda hem karşı taraflarca hemde borsada yatırımcıların hisse senetlerini satması suretiyle heman cezalandırılacağına dikkat çeken McDonough piyasa disiplininin denetimden daha sert olacağını ve daha çabuk reaksiyon vereceğini düşünüyor. Yeni Basel Sermaye Mutabakatı 1988`deki daha sınırlı metnin yerini alacak. Bilindiği gibi eski rapor 1990`lı yıllarda meydana gelen krizleri engelleyememişti.
Her ülke kendinden mesul:
Raporu hazırlayan Basel Komitesi gelişmiş on ülkenin merkez bankaları tarafından oluşturuldu. FED`in Başkanı Alan Greenspan`in de dahil olduğu söz konusu merkez bankalarının başkanları yeni önerinin bütün prensiplerini kabul ettiler. Ancak komitenin yaptırım gücü bulunmuyor. Yeni gerekleri yerine getirmek her ülkenin denetleyicilerine kalacak. Basel Komitesi`nin Başkanı McDonough raporun bu yılın sonundan evvel kamuya ilan edileceğini belirtti. Bankaların karşı karşıya aldığı rekabetçi ortam dikkate alındığında çoğu ülkenin, bazı değişikliklerle de olsa, bu öneriyi kabul etmekten başka şansının olmadığı belirtiliyor.