AYM’nin BES kararı kafaları karıştırdı
Güncelleme Tarihi:
Anayasa Mahkemesi, sandık, dernek, vakıf üyelerinin birikimlerini bireysel emeklilik sistemine aktarılmasına yönelik düzenlemenin şartlarında iptale gitti. İptal kararı ile üyelerin emeklilik şartları değişti.
Anayasa Mahkemesi’nin (AYM), Bireysel Emeklilik Sistemine (BES) yönelik iptal kararı kafaları karıştırdı. AYM, emeklilik taahhüt sözleşmesinin BES’e aktarımındaki usul ve esasların idare tarafından belirlenmesine ilişkin hükümler içeren düzenlemeyi Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti. İptal kararı da 9 Ocak tarihli Resmi Gazete’te yayımlandı.
AYM, emeklilik taahhüt planları kapsamındaki yurt içi ya da yurt dışındaki birikimler ve taahhütlere ilişkin tutarları kısmen veya tamamen BES’e aktaran üyelerin sistemde kazanacakları süreye, emeklilik hakkı kazanacağı yaşa ilişkin esas ile usullerin Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) tarafından belirlenmesini Anayasa’ya aykırı buldu. İptal gerekçesi olarak da BES’in sosyal güvenlik sisteminin bir parçası olduğu, bu nedenle de vakıf senedi kapsamında emeklilik hakkı kazanmış olanların aktarım sonrası sistemde emeklilik hakkı kazanacağı yaşa ilişkin usul ve esasları düzenleme yetkisinin idareye verileceğine değinildi.
AYM HANGİ KARARI İPTAL ETTİ
AYM’nin bu kararı hem BES katılımcıları tarafından anlaşılmadı hem de kafa karışıklığına neden oldu. AYM, sandık, dernek ve vakıf üyelerinin birikimlerini BES’e aktarırken uygulanacak şartlardan sadece birini iptal etti. 2021 yılında yapılan kanuni düzenleme ile üyelerinin gelecekteki yükümlülüklerini karşılayamama riski bulunan vakıf, dernek ve sandıkların emeklilik birikimlerinin BES’e aktarımına imkan tanındı. SEDDK da, o tarihte yayımladığı genelge ile dernek, vakıf ve sandık üyelerinin BES’e geçişinin şartlarını belirledi.
Buna göre de, 1 Ocak 2021 tarihi itibariyle mevcut bulunan emeklilik taahhüt planları kapsamındaki yurtiçi veya yurtdışındaki birikimler BES’e aktarılabilecek ve aktarımlar 31 Aralık 2023 tarihine kadar sürecekti. Dernek, vakıf ve sandıklardan BES’e aktarım yapan üyelere, vefat ve sakatlık hariç olmak üzere 3 yıl içinde BES’ten çıkmama şartı da getirildi. Genelgeye göre de aktarım yapanlar emekliliği hak ediyorsa 3 yıllık bekleme şartından sonra emekli olabilecek, emekliliği hak etmeyenler ise BES’in emeklilik şartlarına tabi olacaktı. 2021 yılında yapılan kanuni düzenleme ile de 50 sandık, vakıf, dernekte 300 bin üyenin BES’e aktarım yapması bekleniyordu.
VAKIFLARDAN GEÇİŞ 2023’TE BİTTİ
Anayasa Mahkemesi, 9 Ocak 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımladığı iptal kararı ile dernek, vakıf ve sandıklardan BES’e aktarım yapanlar için konulan 3 yıllık bekleme süresini iptal etti. AYM, SEDDK’nın, aktarım şartlarını belirlemesini de Anayasa’ya aykırı buldu ve üyelerin aktarım sonrası sistemde emeklilik hakkı kazanacağı yaşa ilişkin usul ve esasları düzenleme yetkisinin idareye verileceğine hükmetti.
Sektör temsilcileri ise dernek, vakıf ve sandık üyelerinin BES’e aktarım yapma süresinin 2023 sonunda bittiğini, 3 yıllık bekleme sürelerinin dolduğunu, aktarım yapan kişilerin büyük kısmının sistemdeki birikimlerini alıp, emekli olduklarını söyledi.