Güncelleme Tarihi:
ABD Başkanı Donald Trump, ABD’li üreticilere destek olmak amacıyla ithalat vergilerini artırma vaadini yerine getirdi. Çelik ve alüminyum tarifelerini yüzde 25’ten yüzde 50’ye çıkaran karar dün itibarıyla yürürlüğe girdi. Beyaz Saray’ın X platformunda yayınlanan direktifte, “Daha önce uygulanan tarifelerin artırılması, bu sektörlere daha fazla destek sağlayacak ve çelik, alüminyum ve bunlara bağlı ürünlerin ithalatının oluşturduğu ulusal güvenlik tehdidini azaltacak veya ortadan kaldıracaktır” denildi.
240 MİLYAR DOLARLIK PAZAR
Birçok alanda sanayi yatırımlarını direkt etkileyen çelik ve alüminyumda böyle bir hamle yapılması tüm dünyada büyük ses getirdi. Buna Amerikalı sanayiciler de dahil. Çünkü 2024 verileriyle sadece alüminyumda 240 milyar dolarlık global ithalat pazarı var. Bunun 28 milyar dolarını, yaklaşık yüzde 11.8’ini tek başına Amerika alıyor. Dünyanın en büyük alüminyum ve çelik alıcısının böyle bir uygulamaya gitmesini, “Tüm rotayı değiştirecek adım’ olarak nitelendiren İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri (İMMİB) Koordinatör Başkanı Çetin Tecdelioğlu, yeni tarifenin Türkiye için de olumsuz etkiler yaratacağını söyledi.
Tecdelioğlu, “4 Haziran 2025 tarihi itibarıyla yürürlüğe girecek yeni düzenleme, Birleşik Krallık haricinde aralarında ülkemizin de bulunduğu tüm ülkeleri kapsıyor. Vergi artışı, ABD’nin yerli alüminyum üretimini teşvik etme hedefiyle atılmış bir adım olarak değerlendirilmekle birlikte, ülkemiz alüminyum sektörü açısından ciddi kayıplara neden olabilecek bir gelişme” diye konuştu.
DİNAMİKLER BOZULUR
Alınan kararın, küresel ölçekte alüminyum ihracatçısı konumundaki ülkeleri alternatif pazarlara yönelmeye zorlayacağını vurgulayan Tecdelioğlu, şu bilgileri verdi: “Bu durum, ülkemizin geleneksel ihracat pazarlarında artan rekabet baskısıyla karşı karşıya kalmasına yol açabilecek nitelikte. 2024’te 28 milyar dolar tutarında alüminyum ithalatı gerçekleştiren ABD’nin, yeni vergiler sonucunda bu miktarı yalnızca yüzde 10 oranında azaltması halinde bile, yaklaşık 2.8 milyar dolarlık bir ticaret hacmi başka pazarlara yönelecek. Bu büyüklük, dünya alüminyum ticareti açısından ciddi bir yön değişimi anlamına geliyor ve bu, önümüzdeki süreçte küresel rekabet dinamiklerinin öngörülemez biçimde değişmesine neden olabilir.”
Tecdelioğlu’nun verdiği bilgilere göre ABD’nin alüminyum ürünleri ithalatında Türkiye’nin payı, 2024 itibarıyla yüzde 1. Amerika’ya 277 milyon dolarlık alüminyum satan Türkiye, çelikte daha büyük bir paya sahip. 2024 yılında miktar ve değer bazında ABD çelik ithalatının yüzde 1.5’i Türkiye’den yapılıyor.
ŞAŞKIN DURUMDAYIZ
Tecdelioğlu, Türkiye’nin kısa, orta ve uzun vadeli olarak etkileneceğini vurgulayarak şöyle konuştu:
“Miktar bazında ABD’nin Türkiye’den ithalatı 2024’te yıllık yüzde 36, değer bazında ise yüzde 35 artış göstermiştir. 2024 yılında Türkiye ABD’ye 905 milyon dolarlık çelik ihraç etti. Şimdi konulan yüzde 50’lik vergi aslında bütün ülkeler için geçerli. Ama şöyle bir durum var, kendi iç pazarında fiyatlar artacak. ABD’li alıcı bu kez bize fiyatları azaltın diyecek. Tüm dünyada kargaşa olacak. Alınmış siparişlerde duraksama yaşanacaktır. Tüm ihracatçılar, ülkeler şaşkın durumda. Biz Türk firmaları olarak özellikle alüminyum ihracatımızın önemli bölümünü ABD pazarına gerçekleştiriyoruz. Bu pazarda uzun vadeli ticari anlaşmalarımız, yatırımlarımız var. Son derece olumsuz bir tablo ile karşı karşıyayız. Alınan karar, sadece kısa vadeli ticaret ilişkilerini değil, orta ve uzun vadeli stratejik planları da etkileme potansiyeline sahip.”