AB'den Türk vatandaşlarına vize kolaylığı! Belgeler üye ülkelere gönderildi

Avrupa Birliği (AB), Türkiye’de ikamet eden ve daha önceki Schengen vizelerini yasal şekilde kullanmış olan Türk vatandaşları için yeni bir kolaylık tanıdı. AB’nin 25 üye ülkesi, bu kişilere çok girişli vize (MEV) verilmesine ilişkin uyarlanmış kuralları 15 Temmuz 2025 itibarıyla yürürlüğe aldı.

GÜVENİLİR BAŞVURU SAHİPLERİNE ÖNCELİK

Kararın gerekçesinde, Türkiye’de yapılan değerlendirmeler sonucu daha önceki vizelerini kurallara uygun kullanan Türk vatandaşlarının sayısında artış yaşandığı vurgulandı. Bu başvuru sahiplerinin göçmenlik ve güvenlik riski açısından düşük riskli olduğu belirtilirken, ilk kez vize başvurusu yapanlara kıyasla daha avantajlı koşullardan yararlandırılacakları ifade edildi.

KADEMELİ ÇOK GİRİŞLİ VİZE DÖNEMİ

Yeni kurallara göre çok girişli vize süreleri, başvuru sahibinin daha önceki vize geçmişine göre şöyle belirlenecek:

Önceki vizesi sona erdikten sonraki bir yıl içinde yapılan başvurularda - 6 aylık vize

Önceki vizesi en az 6 ay geçerli olup iki yıl içinde başvuru yapılmışsa - 1 yıllık vize

Önceki vizesi en az 1 yıl geçerli olup iki yıl içinde başvuru yapılmışsa - 3 yıllık vize

Önceki vizesi en az 3 yıl geçerli olup iki yıl içinde başvuru yapılmışsa - 5 yıllık vize

Pasaport süresi, alınacak vize süresinden kısa ise, vize tarihi pasaport bitiminden üç ay önce sona erecek şekilde düzenlenecek.

TIR ŞOFÖRLERİ VE DİĞER ÜLKE VATANDAŞLARI KAPSAM DIŞINDA

Düzenlemeye göre mesleki nedenlerle başvuran Türk vatandaşı tır şoförleri, özel bir risk profiline sahip oldukları gerekçesiyle uygulama kapsamı dışında bırakıldı. Ayrıca Türkiye’de yaşayan ama Türk vatandaşı olmayan üçüncü ülke vatandaşları da yüksek göç riski nedeniyle yeni kurallardan yararlanamayacak.

YOĞUNLUK AZALTILACAK, SAHTECİLİK ENGELLENECEK

Konsolosluklardaki başvuru yoğunluğunu hafifletmeyi ve riskli başvurulara daha fazla odaklanmayı hedefleyen düzenleme, aynı zamanda sahtecilik, insan kaçakçılığı ve hizmet pasaportlarındaki suiistimallere karşı önlem olarak hazırlandı.

25 AB ÜLKESİNDE GEÇERLİ OLACAK

15 Temmuz 2025'te Brüksel’de imzalanan karar; Almanya, Fransa, Hollanda, İtalya, İspanya, Belçika, Yunanistan, Polonya, Portekiz, Avusturya, İsveç, Finlandiya, Danimarka, Çekya, Macaristan, Bulgaristan, Romanya, Slovenya, Slovakya, Litvanya, Letonya, Lüksemburg, Estonya, Malta, Hırvatistan ve Kıbrıs’ta geçerli olacak.

UYGULAMA DIŞI ÜLKELER

İzlanda, Norveç, İsviçre ve Lihtenştayn da Schengen müktesebatına bağlı olarak bu kararı uygulamakla yükümlü. Danimarka için karar bağlayıcı olurken, İrlanda uygulama dışında bırakıldı.

BAKAN BOLAT:  BELGELER ÜYE ÜLKELERE GÖNDERİLDİ

Vize kolaylığıyla ilgili Ticaret Bakanı Ömer Bolat da değerlendirmelerde bulundu. Bakan Bolat açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

“AB Komisyonu dün itibarıyla Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına Schengen vizesinde kolaylaştırma ve hızlandırma konulu yeni bir belge hazırlamış ve üye ülkelere göndermiştir. İlk defa vize almışlara ikinci başvurularında önce 6 aya kadar, sonra 1 yıla, 2 yıla, 3 yıla ve 5 yıla kadar uzun süreli ve çok girişli vize verilmesi imkanı uygulanacak”

AB DELEGASYONU: “EKSTRA ÜCRET ÖDEMENİZE GEREK YOK”

AB Türkiye Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Thomas Ossowski, Ankara’da düzenlenen bir toplantıda yeni düzenlemeye ilişkin açıklamalarda bulundu.

Türk vatandaşlarının artık daha uzun süreli çok girişli vize alabileceğini belirten Ossowski, “Cascade kuralı kapsamında alınan yeni kararla, ilk başvurudan sonra kurallara uyan kişiler sırasıyla 6 ay, 1 yıl, 3 yıl ve 5 yıl geçerli vize alabilecek” dedi.

Ossowski ayrıca, başvuru sahiplerinin yalnızca yetkili vize merkezleri aracılığıyla işlem yapmaları gerektiğini vurgulayarak, “Acentalara ekstra ücret ödemenize gerek yok” uyarısında bulundu.

YETKİLİLERDEN İYİ NİYET MEKTUBU UYARISI

Konuya ilişkin Hürriyet.com.tr'ye değerlendirmelerde bulunan yetkili acente görevlisi, “Çok fazla mesaj aldım. Kimisi tebrik kimisi kendi vize geçmişini içeren uzun mesajlar haliyle de yetişemiyorum.  Başvurularınızda mutlaka iyi niyet/motivasyon mektuplarınıza önem veriniz” uyarısında bulundu.

Cascade kuralına dikkat çeken yetkili, “Genel Cascade kuralına uygun olup ‘1 yıl bekleyenler 6 ay mı alacağız’ diye sorulmuş. Karar metninde de geçiyor. ‘Türk seyahat severlere avantajlı vizeler sağlanacaktır' diye. Yani buradan en avantajlı senaryo size uygulanacaktır. Yeni başvuran herkes bu karar metnini motivasyon/niyet mektuplarında bahsetmelidir” ifadelerini kullandı.

Yetkili, yeni verilen vizelerde 16-17-18 Temmuz tarihleri ve sonrasında karar metnine aykırı bir süre basılıp tarafınıza geldiyse itiraz edilebileceğini de sözlerine ekledi.

SCHENGEN CASCADE KURALI NEDİR?

Bu kural, AB Dublin Tüzüğü ve Schengen Sınır Kanunu kapsamında, bir kişinin hangi ülkenin sorumluluğunda olduğunu belirlemek amacıyla uygulanır. Özellikle kaçak girişler, sığınma talepleri ve vize ihlalleri gibi durumlarda geçerlidir.

Kuralın temel mantığı:

Kişi Schengen bölgesine ilk hangi ülke üzerinden girmişse, sorumluluk öncelikle o ülkeye aittir.

Eğer bu ülke tespit edilemiyorsa, sırasıyla aşağıdaki şekilde sorumluluk “kaskad” yani basamaklı biçimde aşağıya doğru devreder:

İlk giriş yapılan ülke (örneğin yasa dışı giriş yapıldıysa).

İlk vizeyi veren ülke.

En son oturum izni veren ülke.

Sığınma başvurusu yapılan ülke.

Tüm bu bilgiler yoksa, kişinin fiziki olarak bulunduğu ülke.

Örneğin, bir kişi yasa dışı şekilde Yunanistan üzerinden Schengen’e giriş yaptı, Almanya’ya geçti ve orada sığınma başvurusu yaptıysa, Cascade kuralına göre, ilk giriş yapılan ülke olan Yunanistan sorumludur ve Almanya, kişiyi geri gönderme hakkına sahiptir.

Bu kural özellikle Dublin III Tüzüğü bağlamında, sığınmacıların farklı AB ülkelerinde birden fazla başvuru yapmalarını engellemek için oluşturulmuştur. "Cascade" ifadesi ise bu sorumluluk aktarımının aşamalı olarak ilerlemesini tanımlar.