ABD-Çin görüşmelerinde ikinci tur

ABD Hazine Bakanlığı, Pekin ve ve Washington'ın tarifeler konusunda yaşanan anlaşmazlıkları çözmek amacıyla bugün Londra'da ikinci kez bir araya geldiğini bildirdi.

AFP'ye konuşan bir Hazine Bakanlığı yetkilisi, "Görüşmeler bu sabah erken saatlerde yeniden başladı" dedi.

Müzakerelerde, Çin'i temsilen Ekonomik İlişkilerden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Hı, ABD tarafından Bessent, Lutnick ve Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer yer alıyor.

ABD ve Çin, ihracat kısıtlamalarıyla derinleşen sert anlaşmazlıkta, zayıflayan gümrük tarifeleri ateşkesini güçlendirmek amacıyla Salı günü ikinci gün ticaret görüşmelerine başladı. Dünyanın en büyük iki ekonomisinden üst düzey yetkilileri, geçen ay Cenevre'de düzenlenen bir dizi görüşmenin ardından pazartesi günü bu kez Londra'da bir araya geldi.

Yatırımcılar, görüşmelerin küresel ticarette stabilite sağlayacağını ve ekonomik süper güçler arasındaki gerginliği azaltacağını umarken, uluslararası borsalar dalgalı seyretti.

AFP'nin haberine göre, ABD Başkanı Donald Trump'ın Trump'ın ekonomi danışmanı Kevin Hassett, görüşmelerin sonunda "büyük ve güçlü bir el sıkışma" beklediğini dile getirdi. İki ülke arasındaki görüşmelerde ana gündem maddesinin akıllı telefonlardan elektrikli araç pillerine ve yeşil teknolojiye kadar geniş bir yelpazede kullanılan nadir toprak minerallerinin ihracatı olması öngörülüyor.

 Hassett, "Cenevre'de onlara uyguladığımız gümrük vergilerini düşürmeyi kabul ettik. Onlar da ekonominin ihtiyaç duyduğu mıknatısları ve nadir toprak elementlerini serbest bırakmayı kabul ettiler" diye konuştu.

Trump pazartesi günü Beyaz Saray'da gazetecilere yaptığı açıklamada, "Çin'le iyi gidiyoruz. Çin kolay değil. (Görüşmelerle ilgili) Şu ana kadar sadece iyi raporlar alıyorum" demişti.

Çin'in ABD'ye uyguladığı ihracat kontrollerinin hafifletilmesini beklediklerini vurgulayan Hassett, "nadir toprak elementlerinin büyük miktarlarda piyasaya sürülmesini" talep ettiklerini sözlerine ekledi. Hassett, Trump yönetiminin teknoloji ihracatına yönelik son kısıtlamaların bir kısmını hafifletmeye istekli olabileceğini de söyledi.

Trump'ın ocak ayında göreve gelmesinden bu yana Washington ile Pekin arasındaki gerginlik arttı. ABD'nin Çin'e uyguladığı vergileri üç haneli rakamlara çıkarmasının ardından, Pekin yönetimi Washington'a misilleme yaptı. İki ülke, karşılıklı ticaret ambargosu başlatarak "ticaret savaşına" girdi. 

Cenevre'de gerginliğin azaltılması amacıyla varılan anlaşma kapsamında ABD'nin Çin mallarına uyguladığı yeni gümrük vergileri geçici olarak yüzde 145'ten yüzde 30'a, Çin'in karşı vergileri ise yüzde 125'ten yüzde 10'a düşürüldü.

Ancak Trump, Cenevre görüşmelerinden sonra yaptığı açıklamada, Çin'in anlaşmayı "tamamen ihlal ettiğini" savundu.

Swissquote Bank Kıdemli Analisti İpek Özkardeşkaya, görüşmelerde "herhangi bir ilerleme sağlanamamış olsa da ikinci tur müzakerelerin ilk gününün nispeten iyi geçtiğini" belirtti. Özkardeşkaya, piyasalarda "Çin'in nadir toprak metalleri ihracatına yönelik kısıtlamaları hafifletmesi karşılığında ABD'nin teknoloji ihracatında taviz vermeye razı olabileceği yönünde söylentiler dolaştığını" kaydetti.

ABD İLE ÇİN ARASINDAKİ TARİFE RESTLEŞMESİ VE İLİŞKİLERDE GERİLİM

ABD Başkanı Donald Trump, 2 Nisan'da aralarında Çin'in de olduğu ticaret ortaklarına yönelik ek gümrük vergileri açıklamıştı. Çin'in karşılık vermesiyle iki ülke arasında başlayan tarife restleşmesi sonunda ABD, Çin'e uyguladığı gümrük tarifesini yüzde 145'e kadar çıkarırken, Çin de ABD'ye yüzde 125 gümrük tarifesi getirmişti.

Tırmanan ticari gerilim sonrasında ABD'li ve Çinli yetkililer, 10-11 Mayıs'ta tarife müzakereleri için İsviçre'nin Cenevre kentinde bir araya gelmiş ve karşılıklı gümrük vergilerini 90 gün boyunca düşürme kararı almıştı. Görüşmenin ardından 14 Mayıs itibarıyla ABD'nin, Çin mallarına uyguladığı gümrük vergisini 90 gün için yüzde 145'ten yüzde 30'a, Çin'in de ABD mallarına uyguladığı vergiyi yüzde 125'ten yüzde 10'a düşürmesi kararlaştırılmıştı.

Trump, 30 Mayıs'ta yaptığı açıklamada, Çin'i Cenevre'de varılan anlaşmanın büyük bölümünü ihlal etmekle suçlayarak, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile bunu konuşacağını ve sorunun çözülmesini umduğunu belirtmişti.

Washington yönetimi, Pekin'in uzlaşmaya rağmen nadir metallerin ihracatına getirdiği kısıtlamaları kaldırmadığını ileri sürmüş, buna karşılık olarak yapay zeka çiplerinin ihracatına kontrol getirmiş, çip tasarımında kullanılan yazılımların Çin'e satışını durdurmuş ve Çin Komünist Partisi (ÇKP) ile bağlantılı veya kritik araştırma alanlarında çalışan Çinli üniversite öğrencilerinin vizelerini iptal edeceğini açıklamıştı.

ABD Başkanı Trump ve Çin Devlet Başkanı Şi, 5 Haziran'da iki ülke arasında karşılıklı tarife artışlarıyla tırmanan ticaret geriliminin ardından ilk kez telefonda görüşmüştü. Görüşmede tarafların, iki ülkeden heyetlerin Cenevre'de varılan mutabakatın uygulanması için çalışmayı sürdürmesi konusunda anlaştığı bildirilmişti.