Oluşturulma Tarihi: Haziran 20, 2003 08:45
Tasarıda yer alan, seçimlerin yabancı gözlemciler tarafından izlenmesine yönelik madde paket kapsamından çıkarıldı
Avrupa Birliği 6. Uyum Paketi, TBMM Genel Kurulu`nda kabul edildi.
Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yasa`ya göre, Türk vatandaşlarının günlük yaşamlarında geleneksel olarak kullandıkları farklı dil ve lehçelerde kamu ve özel radyo ve televizyon kuruluşlarınca yayın yapılabilecek.
Yasa, Nüfus Kanunu`nda değişiklik yaparak, çocuğa, ancak ahlak kurallarına uygun düşmeyen veya kamuoyunu inciten ad konulamayacağı, evlilik dışında doğan çocuğun anasının soyadını alması hükmünü getiriyor.
İdari Yargılama Usulü Kanunu`nun yargılamanın yenilenmesini düzenleyen maddesine ekleme yapılıyor. Buna göre, hükmün, İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşme`nin veya eki protokollerin ihlali suretiyle verildiğinin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi`nin (AİHM) kesinleşmiş kararıyla tespit edilmiş olması halinde yargılama yenilenecek.
Vakıflar Kanunu`nda yapılan değişiklikle, cemaat vakıflarına tasarrufları altında bulunan taşınmazların vakıf adına tescili için 18 aylık ek süre tanınıyor.
Yeni doğmuş çocuğun yaşam hakkının daha kuvvetli korunması ve cezalarda caydırıcılığın sağlanması amacıyla anası tarafından şeref kurtarmak gerekçesiyle yeni doğmuş çocuğa karşı öldürme fiilinin işlenmesi halinde verilecek ceza artırılarak, alt sınır 8 yıla, üst sınır ise 12 yıla çıkarılıyor. Bu ceza TCK`nın 453. maddesinde halen 4-8 yıl olarak uygulanıyor.
İmar Kanunu`nda yapılan değişiklikle, imar planlarının tanziminde, planlanan beldenin ve bölgenin şartları ile müstakbel ihtiyaçları göz önünde tutularak, lüzumlu ibadet yerlerinin ayrılması öngörülüyor.
İl, ilçe ve kasabalarda mülki idare amirinin izni alınmak ve imar mevzuatına uygun olmak şartıyla ibadethane yapılabilecek. İbadet yeri, imar mevzuatına aykırı olarak başka maksatlara tahsis edilemeyecek.
Yasa, 3257 sayılı Sinema, Video ve Müzik Eserleri Kanunu`nun bazı maddelerini de değiştiriyor.
Yasanın, denetimi düzenleyen devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü, milli egemenlik, Cumhuriyet, milli güvenlik, kamu düzeni, genel asayiş, kamu yararı, genel ahlak ve genel sağlık açısından suç veya suça teşvik unsuru ihtiva etmemesi, milli kültür, örf ve adetlerimize uygunluğu yönünden bu kanunda tanımlanan eserlerin yetkililerce incelenmesini hükmünün; Cumhuriyet`in Anayasa`da belirtilen temel niteliklerine, devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, genel ahlak, genel sağlık ve kamu yararına uygunluğu yönünden bu kanunda tanımlanan eserlerin yetkililerce incelenmesini şeklinde değiştirilmesi öngörülüyor.
Sinema, Video ve Müzik Eserleri Denetleme Kurulu`ndan Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği çıkarılıyor.
3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun`da yapılacak değişiklikle, Türk vatandaşlarının günlük yaşamlarında geleneksel olarak kullandıkları farklı dil ve lehçelerde de kamu ve özel radyo ve televizyon kuruluşlarınca yayın yapılabilmesi hükme bağlanıyor.
3984 sayılı Kanun`un 32. maddesinde yapılan değişiklikle, seçim dönemlerinde 1 hafta olan yayın yasağı, seçim gününden önceki 24 saat olmak üzere daraltılıyor.
Tasarı ile Terörle Mücadele Yasası`nın (TMY) Devletin bölünmezliği aleyhine propaganda başlıklı 8. maddesi yürürlükten kaldırılıyor.
Madde gerekçesinde,TMY`nin 8. maddesinin yürürlükten kaldırılması ile ülke bütünlüğünün korunması bakımından bir boşluk doğmayacaktır denilerek, TCK`nın 311. maddesi gereğince, 8. madde yürürlükten kaldırıldığında boşluk doğması bir tarafa, ülke bütünlüğü aleyhine propaganda suçunun daha ağır bir şekilde cezalandırılabileceği kaydedildi.
Gerekçede, TCK`nın 312. maddesinin ikinci fıkrasının doğrudan olmasa da dolayısıyla milli birliği, milli bağlılığı koruyan bir hüküm olduğu belirtildi.
Türk Ceza Kanunu`nun (TCK) eş, kardeş veya füruundan birini zina halinde yakalamada suç işlenmesi halinde faile verilecek cezaları gösteren 462. maddesini de tasarı ile yürürlükten kaldırıyor. Böylece, özel bir tahrik hali olarak düzenlenen bu hüküm yerine, TCK`nın 51. maddesinde düzenlenen genel tahrik maddesi uygulanacak.
Tasarı, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu ile Devlet Güvenlik Mahkemelerinin Kuruluş ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanunun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 31. maddesinin birinci fıkrasının yürürlükten kaldırılmasını da öngörüyor. Bununla CMUK`un sanığın tutuklanması, tutuklunun sorguya çekilmesi, baronun müdafi tayini, müdafinin dava evrakını tetkiki, müdafi ücreti, ifade ve sorgunun tarzına ilişkin düzenlemelerin DGM`nin görev alanına giren suçlarda da uygulanması olanak sağlanıyor.
Avrupa Birliği (AB) 6. Uyum Paketi`ne eklenen bir madde ile terör suçu yeniden tanımlanıyor.
Terörle Mücadele Yasası`nın terör tanımı başlıklı 1. maddesi terör ve örgüt tanımı olarak değiştiriliyor ve terör suçu yeniden düzenleniyor.
Buna göre, yürürlükteki düzenlemede yer alan terör; baskı, cebir ve şiddet, korkutma, yıldırma, sindirme veya tehdit yöntemlerinden birini kullanarak... ibaresi, terör; cebir şiddet kullanarak; baskı, korkutma, yıldırma, sindirme veya tehdit yöntemlerinden biriyle... şeklinde değiştiriliyor. Bu değişiklikle, baskı, korkutma, sindirme veya tehdidin, ancak cebir ve şiddet kullanılması halinde terör suçunun oluşabileceği hükme bağlanıyor.
Ayrıca, maddedeki ...her türlü eylemlerdir ibaresi de ...her türlü suç teşkil eden eylemlerdir şeklinde düzenleniyor.
Bunun yanı sıra, örgüt tanımında da değişiklik yapılıyor. Mevcut yasadaki, Bu kanunda yazılı örgüt, iki veya daha fazla kimsenin aynı amaç etrafında birleşmesiyle meydana gelmiş sayılır tanımı, iki veya daha fazla kimsenin birinci fıkrada yazılı terör suçunu işlemek amacıyla birleşmesi halinde bu kanunda yazılı olan örgüt meydana gelmiş sayılır haline dönüştürülüyor.
Yasa, 298 Sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun`un bazı maddelerine eklemeler yapıyor.
Seçimlerin başlangıç tarihinden oy verme gününün bitimine kadar, özel radyo ve televizyon kuruluşları, yapacakları yayınlarda 2954 sayılı Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu`na tabi olacaklar.
Özel radyo ve televizyonların bu konudaki yayın ilkelerinin belirlenmesinde, Yüksek Seçim Kurulu (YSK) görevli ve yetkili olacak. Yapılacak yayınların yukarıdaki esaslara uygunluğunun gözetim, denetim ve değerlendirilmesinde, ülke çapında yayın yapan özel radyo ve televizyonlar için YSK; bunun dışında yayın yapan özel radyo ve televizyonlar için yayının yapıldığı yer ilçe seçim kurulları görevli ve yetkili sayılacak. (A.A.)