6 bakan Suriye’den emekli maaşlarına kadar her konuda soruyu yanıtladı: Ekonomi yönetiminden 2025 mesajları

ENFLASYONDA SAPMA BEKLEMİYORUZ

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz: Suriye konusu büyük umutlar vaat eden ama aynı zamanda bazı belirsizlikler, riskler de içeren bir süreç. Yapılacak çok şey var. Suriye’nin istikrarının, refahının artması çok çeşitli kanallarda Türkiye’ye de fayda sağlayacaktır. Hem güvenlik hem de ekonomik açıdan. Suriye istikrar kazandıkça, zenginleştikçe, refahı arttıkça turizmden ticarete her türlü alanda ekonomik olarak da Türkiye’ye çok önemli katkıları olacaktır.

Asgari ücretle ilgili değişiklik olabilir mi?

Asgari ücretle ilgili Sayın Cumhurbaşkanımız ‘İhmal edilemeyecek düzeyde bir sapma gerçekleşirse bu tür konular her zaman değerlendirilebilir’ dedi. Ama biz elbette ki bir sapma beklemiyoruz. Önemli olan satın alma gücü. Kalıcı sosyal refahın özü budur. Çalışanların yüzde 50’si asgari ücreti deniliyor. Kayıtlı sigortalı sayısının yüzde 42’si, bu da 6.7 milyona denk geliyor. Kayıt dışılığın bir türü de eksik kayıt, yani az prim ödemek için az kazanç gösterme. Dolayısıyla bakıp herkes bu kadar alıyor diye düşünmek doğru değil.

4 BİN 378 MARKET İNCELENDİ

Ticaret Bakanı Ömer Bolat: Suriye’de 2007’de imzalanmış bir serbest ticaret anlaşmamız vardı. Onu yeni yönetim tam olarak belli olduktan ve idareyi tamamıyla devraldıktan sonra ele alacağız. Bizim bakış açımız, anlaşmanın devam etmesi yönünde.

Asgari ücret sonrası denetimlerde Çarşamba’dan başlayarak Türkiye sathında 4 bin 378 market incelendi ve 400 bine yakın ürüne bakıldı. Bunun sonunda, burada arkadaşlarımız 10 milyon lira civarında bir cezai işlem uyguladılar ancak bunların içindeki 2 bin 668 market Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu’na sevk edildi, bu ikinci bir cezai durum.

EN DÜŞÜK EMEKLİ AYLIĞINDA ÇALIŞMA

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan: Emekli aylıklarının artırılması yasal bir düzenleme doğrultusunda yapılıyor. SSK ve BAĞ-KUR emeklileri ocak ve temmuzda 6 aylık TÜFE oranında, memur emeklilerine artışlar ise enflasyon farkına ek toplu sözleşmelerde belirtilen rakamlarla belirleniyor. En düşük emekli aylığını ise temmuz ayında en son 12 bin 500 liraya çıkardık. EKK’da enflasyon belli olduktan sonra bir çalışma içerisinde bulunabileceğiz.

ŞAM’A TARIM ATAŞESİ ATANACAK

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı: Suriye’ye iki gün önce giden heyetimiz geri döndü. Bakan yardımcımız ve birçok uzman arkadaşımız oradaydı. Şartlar olgunlaştığında oraya gidecek bir tarım ataşesi atama konusunda da hazırlığımız var. İlk tespitlerimize göre tarımsal altyapıda 2/3 oranında hasar oluştuğuna dair bir gözlemimiz var. Ama bunun saha tespitleriyle teyit edilmesi gerekiyor.

AKARYAKIT ÖTV’SİNE ENFLASYON SINIRLAMASI

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek: Enflasyonu düşürmede kararlıyız, enflasyon düşüyor. Yılı yüzde 44-45 aralığında kapatacağız diye Merkez Bankası’nın bir tahmini var. 2025’te de enflasyon dört sebepten dolayı düşmeye devam edecek: Birincisi, para politikası gecikmeli etkide bulunuyor. İkinci olarak, 2025 yılında bütçe açığını yüzde 5 civarından yüzde 3 civarına düşürmeyi hedefliyoruz. Üçüncü olarak, yönetilen-yönlendirilen fiyatlar konusunda da maksimum hassasiyeti gösteriyoruz. Örneğin 2024 yılında doğalgaz, elektrik fiyat artışları yüzde 38 civarı oldu. 2025’te de benzer yaklaşım içinde olacağız. Akaryakıt ÖTV’si ve tütün ürünlerinin ÖTV’si, bu iki konuda da enflasyon hedefini tehlikeye atmayacak bir yaklaşım içerisinde olacağız. Burada belki akaryakıtta bir değerlendirmeye gidebiliriz sınırlama anlamında, ÖTV’si önemli. Bir de tütün ürünlerindeki ÖTV, diğerlerinin enflasyon üzerindeki etkisi olmadığı veya çok sınırlı olduğu için onları ayrı bir çerçevede değerlendiriyoruz. Bütçede gelir ayağı perspektifiyle bakıyoruz.

Kredilerde sübvansiyon olacak mı?

 Tarım, ihracat, yatırım, esnaf gibi alanlarda bir kredi sınırlamamız yok hatta bu alanlarda bizim bütçe üzerinden faiz sübvansiyonumuz var. Ama tüketici kredilerini sübvanse etmiyoruz, etmeyeceğiz. Enflasyon düşüyor, dolayısıyla önümüzdeki dönemde muhtemelen finansmana erişim bütün kesimler için daha da iyileşecek, koşullar daha elverişli hale gelecek.

ÇALIŞAN BAŞINA 2 BİN 500 TL’YE KADAR DESTEK

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır: Hazır giyim, tekstil, deri, ayakkabı, mobilya sektörlerinde halihazırda 1.2 milyondan fazla kişi istihdam ediliyor. Bu sektörlerin rekabet gücünü ve üretimini korumayı hedefliyoruz, bunun için de çalışan başına 2 bin 500 liraya kadar bir destek sunuyor olacağız KOSGEB eliyle. Ana unsur 2024 yılının son aylarındaki istihdam seviyesini KOBİ’lerimizin koruması, bu taahhüdü yerine getirenlere destek vereceğiz.  

Yeni teşvik çalışmaları var mı?

 Vergi indirimleri bir önceki sisteme göre biraz daha sınırlı uygulanırken, yeni yatırımlar için faiz, kâr payı destekleri, makine teçhizat alımında özkaynak desteği ile finansman ayağını çok daha güçlü bir noktaya taşımış olacağız.

SURİYE’YE ENERJİ İHRAÇ EDEBİLİRİZ

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar: Suriye konusunda ekibimiz Şam’a ulaştı ve çalışmalarına devam ediyor. Bizim elektrik ve enerji hizmetlerini Türkiye üzerinden sağladığımız yerler var, özellikle harekât bölgeleri; İdlib, Afrin, diğer bölgeler. Ama ötesinde özellikle Halep ve daha güneyde ilk tespitlerimiz şöyle: Suriye’de şu anda 3 bin 500 megavatlık bir kurulu güç var. İnsanların büyük bir çoğunluğu jeneratörlerle elektrik ihtiyaçlarını karşılıyorlar, dolayısıyla çok ciddi bir elektrik ihtiyacı var. Gerek Suriye’nin, gerek Lübnan’ın bu anlamda ihtiyaç duyduğu elektriğin belki ilk etapta Türkiye’den ihraç etmek suretiyle, tabi iletim şebekesindeki durumu gördükten sonra biraz daha tabloyu görebiliriz.

İran’da enerji krizinin etkileri nedir?

Mevcuttaki yükümlülüğünü İran tam olarak yerine getiremiyor, yani doğalgaz sözleşmemizdeki, bunun yaklaşık yüzde 60’ı, yüzde 50’si civarında bir akış var Türkiye’ye, ama biz şu anda Türkiye’de kış için herhangi bir sıkıntı öngörmüyoruz, tedbirlerimizi almış durumdayız.