Oluşturulma Tarihi: Nisan 12, 2002 08:593dk okuma
Dolar kurundaki gerileme dün de sürdü ve Merkez Bankası dolar satış kuru 1 milyon 300 bin lira sınırının da altına gerileyerek 1 milyon 296 bin liraya indi. Böylece dolar, 5 Temmuz 2002`deki, yani 9 ay önceki değerine dönmüş oldu.
Merkez Bankası dolar satış kuru dün 1 milyon 296 bin lirayla, 5 Temmuz 2001`den bu yana dokuz aylık sürede gerçekleşen en düşük değerden kapandı.
Dün bankalararası
döviz piyasasında sabah saatlerinden itibaren verilen kotasyonlar, önceki gün piyasada oluşan ortalama değerin altındaydı. Bu piyasada, ilk birkaç dakikadan sonra bankaların verdiği alış kotasyonları 1.3 milyon liranın altına indi ve o seviyede giderek yoğunlaştı. Öğle saatlerine doğru, bankaların satış kotasyonları da 1.3 milyon liranın altına inmeye başladı.
Merkez Bankası`nın dün gerçekleştirdiği ve 20 milyon dolar satın aldığı ihaledeki ortalama satış fiyatı 1 milyon 295 bin lira, daha sonra açıklanan günlük ortalama kapanış değeri ise 1 milyon 296 bin lirada kaldı.
İstanbul serbest piyasasında da dün sabah saatlerinden itibaren yapılan işlemler 1.3 milyon liranın altında gerçekleşmeye başladı. Ögle saatlerinde serbest piyasada 1 milyon 299 binlira olan dolar satış değeri, akşam kapanışında 1 milyon 298 binliraya geriledi.
688 BİNDEN 1.6`YA
21 Şubat 2001`de 688 bin lira olan dolar kuru, 22 Şubat sabahından itibaren dalgalı kura geçilmesiyle hızlı yükselme dönemine girmişti. O dönemde uygulanmak istenen ekonomik programın sürdürülebilirliğine yönelik endişeler, bankacılık kesimindeki açıklar, siyasi tartışmalar, ABD`ye yönelik 11 Eylül saldırıları ve dar piyasadaki spekülatif döviz işlemleri, dolar kurunun 19 Ekim`de 1 milyon 644 bin 837 lirayla zirve değerine ulaşmasıyla sonuçlandı.
Bu tarihten itibaren Türkiye ile Uluslararası Para Fonu (IMF) arasında sürdürülen ve yeni stand-by anlaşmasını içeren görüşmelerin olumlu etkisi kurun düşmeye başlamasındaki en önemli nedeni oluşturdu.
Hükümetin bütçe hazırlıkları ve stand-by ile ilgili olumlu gelişmeler sonucunda, dolar kuru 2001 yılını, gördüğü en yüksek değer olan 1 milyon 644 bin liralık kura göre yüzde 11.63`lük gerilemeyle 1 milyon 453 bin liradan kapattı.
IMF DESTEĞİ
IMF ve Dünya Bankası`ndan alınan nakit desteğin kısmen, dış borç ödemelerini rahatlatmak, kısmen de bankaların sermaye ihtiyaçlarını karşılamak üzere kullanılmasında atılan ciddi adımlar, buna bağlı olarak üretici sektörlerin kriz nedeniyle oluşan zararlarını azaltabilmek için geliştirilen ‘İstanbul Yaklaşımı’ ve ihracatçıların döviz satmaya başlamaları kurdaki gevşemenin devam etmesini sağladı. Bu arada bankaların yeniden açık pozisyon imkanlarını kullanması dolar kurundaki gerilemenin, ihracatçı kesimdeki rahatsızlığa rağmen devam etmesinin en önemli nedeni oldu.
Şubat başında 1 milyon 305 bin liraya kadar gevşeyen dolar kuru, Devlet Bakanı Kemal Derviş`in ‘1.3 milyon liranın altında dolar satanın eli yanar’ demeciyle başlayan düşüşü engelleyici hareketle yine 27 Şubat`ta 1 milyon 406 bin liraya kadar yükselmesiyle sonuçlandı.
Ancak, mali kesimde dolar satarak TL`ye dönme eğiliminin sürmesi ve güçlenmesi, ihracatçıların karşı durmalarına rağmen kurun 1.4 milyon lira seviyesinde kalmasını engelledi. Mart ayında yaklaşık 1 milyon 367 bin liralık ortalamaya sahip olan dolar kuru, Nisan başından itibaren yeniden gevşemeye başladı ve dün itibariyle son dokuz ayın en düşük değerine indi.
Dünkü değer itibariyle dolar TL karşısında, 21 Şubat 2001`deki 688 bin 696 liraya göre yüzde 88.24 artış kaydetmiş oldu. 19 Ekim 2001`deki 1 milyon 644 bin liraya göre bakıldığında kurdaki gerileme yüzde 21.18`i bulurken, 31 Aralık 2001 tarihindeki 1 milyon 453 bin liraya göre dolar yüzde 10.81 düştü. Dolar kuru, 21 Şubat ile 19 Ekim tarihleri arasında yüzde 138.83 oranında artış kaydetmişti.