BIST, NASDAQ OMX ortaklığı ile bir üst lige çıktı

Borsa İstanbul, tarihinin en önemli kilometre taşlarından birini NASDAQ OMX ile imzaladığı stratejik ortaklık anlaşmasıyla gerçekleştirdi. BİST Yönetim Kurulu Başkanı Turhan “bu sadece bir işbirliği değil, NASDAQ OMX bize ortak geldi. Bu, Türk piyasalarına duyulan güven açısından çok önemli” dedi.

Sermaye piyasaları tarihimiz 2014 yılında önemli bir kilometre taşını daha gerçekleştirdi. 2013 yılında anonim şirket statüsü kazanan Borsa İstanbul, NASDAQ OMX ile imzaladığı stratejik ortaklık anlaşmasıyla yeni bir evreye girdi. Borsa İstanbul, sadece en ileri borsa teknolojisiyle tanışmakla kalmayacak, aynı zamanda küresel bir oyuncu olarak uluslararası yatırımcılara hizmet vermeye başlayacak. Borsa İstanbul Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Dr. M. İbrahim Turhan “NASDAQ OMX’in bir satıcı değil, ortak olarak gelmiş olması, Borsa İstanbul ve Türk sermaye piyasalarına duyulan güveni göstermek açısından önemli” dedi.

Birlikte 30 proje yürütülecek

Aylar süren oldukça zorlu bir hazırlık ve müzakere süreci yaşandı. 6362 sayılı yeni Sermaye Piyasası Kanunu’nun ile başlayan dönüşüm sürecinde NASDAQ OMX Grubu ile stratejik işbirliği anlaşmasına onay verildiği duyuruldu. Artık Borsa İstanbul, pay senedi, borçlanma, emtia ve enerji piyasaları ile türev enstrümanlarında NASDAQ OMX tarafından sağlanan yazılım ve teknolojik altyapı ile yatırımcılara hizmet verecek.

Bu anlaşma hükümlerine göre NASDAQ OMX, Borsa İstanbul’dan yüzde 5 pay sahibi oldu. NASDAQ OMX’in ayrıca yüzde 2 pay daha alma opsiyonu bulunuyor. Buna karşılık Borsa İstanbul da NASDAQ OMX’den azınlık pay alabilecek. Yüzde 2 hissenin transferinin ise 2015 yılında yapılması planlanıyor. Pay takası yapılıp yapılmayacağına bağlı olarak ayrıca Borsa İstanbul’un NASDAQ OMX’e 16.5 milyon dolar veya 21.5 milyon dolar nakit ödeme yapması söz konusu. Yeni endekslerin geliştirilmesi, veri dağıtımı, pazarlama ve satışı da kapsayan çok geniş bir alanda, birlikte 30 proje yürütülecek. Gelirlerinin yüzde 40’ını sattığı teknoloji ve datadan sağlayan NASDAQ OMX, dünyanın ilk elektronik pay senedi pazarını uygulayan borsası. Halen dünyada 80 borsa müşterisi bulunan NASDAQ OMX Group CEO’su Robert Greifeld, Borsa İstanbul ile NASDAQ OMX’in stratejik ortaklığının duyurulduğu gong töreninde; “Borsa İstanbul’un sürekli ve en etkin biçimde hizmet verebilmesini sağlamak için çok zengin araçlarımız var” dedi.

Saniyede 5 bin emir işleniyor

İstanbul Uluslararası Finans Merkezi projesinin en önemli unsurlarından biri olan Borsa İstanbul’a NASDAQ OMX desteği özellikle yabancı yatırımcıların İstanbul’a çekilmesi açısından önem taşıyor. Yapılan anlaşmadaki fazlar sonuçlandığında 10 yıl boyunca Borsa İstanbul’un teknolojik ihtiyaçlarını karşılanabilecek. Bu dönüşüm yatırımcı güveni açısından da büyük önem taşıyor. Dr. M. İbrahim Turhan “Borsamıza en son teknolojik yatırım 1998 yılında yapılmış. Burada 15 yıllık geçmişi olan bir teknolojiden bahsediyoruz” diyor. NASDAQ OMX ile imzalanan stratejik ortaklık anlaşmasıyla hız kazanan değişim aslında ana makinenin yenilenmesi ile başladı. Emir işleme hızını artıran bu değişiklikle birlikte daha önce saniyede 2 bin 500 emir işleyebilen Borsa İstanbul’un altyapısı 25 Mart’tan itibaren saniyede 5 bin emire çıktı. Dr. M. İbrahim Turhan teknolojik dönüşümün sağlanması ile birlikte işlem adedini saniyede 30 bine çıkarmayı hedef olarak koyuyor.

Bölgeyle paylaşılacak

Stratejik ortağı NASDAQ OMX ile yatırımcıya daha fazla güven veren Borsa İstanbul, Balkanlar, Orta Asya, Kuzey Afrika borsalarıyla da temas halinde. NASDAQ OMX’le birlikte bu bölgelerde faaliyette olmayı planlayan Borsa İstanbul, sahip olduğu teknolojileri bölge coğrafyalarıyla paylaşabilecek. Dr. M. İbrahim Turhan “Bu adımla Türkiye sermaye piyasaları, ülke ekonomisini ve bölgenin potansiyelini eksiksiz bir şekilde yansıtabilecek, dünyanın gelişmiş sermaye piyasalarıyla entegre olabilecek ve bütün ihtiyaçları sıkıntısız bir şekilde karşılayabilecek uluslar arası bir finans merkezi olma noktasında çok önemli bir adım atacak” diye konuştu.

Daha şeffaf bir platform

Dünyada kullanılan en ileri borsa teknolojisi olarak kabul edilen Genium INET Trading sistemi Borsa İstanbul’a entegre olacak. Yeni gelen teminat yönetimi sistemiyle beraber emir öncesi risk yönetim modülü, işlem sonrası risk ve teminat yönetim modülü Borsa İstanbul’a eklenecek. Sistemlerdeki dönüşümle gündeme gelecek yeni hesaplama teknolojisi şeffaflaşmayı da beraberinde getirecek. Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) etkin bir gözetim yapabilmesini mümkün kılacak Smarts Integrity Surveillance sistemiyle, alım satım platformu daha şeffaf bir hale gelebilecek.

Küresel Know-How transferi

Bölgesel liderlik vurgusu yapan NASDAQ OMX Başkan Yardımcısı Sandy Frucher, Borsa İstanbul’la yaptıkları stratejik ortaklığın kendileri için çok değerli olduğunu, Borsa İstanbul’un finans ve teknoloji alanında bölgenin merkezi olabileceğini söylüyor. İstanbul Uluslararası Finans Merkezi projesi kapsamında, küresel know-how transferi Borsa İstanbul’un uluslararası arenada rekabet edebilmesinde, global bakış açısı ve iş yapış tarzı açısından çok kritik bir rol oynayacak. 2013 yılının Ağustos ayından itibaren bu amaç kapsamında ele alınacak konuların belirlenmesi için Borsa İstanbul Araştırma ve İş Geliştirme Bölümü koordinasyonluğunda, Borsa’nın ilgili bölümlerinin yanı sıra Takasbank ve MKK ile NASDAQ OMX yetkililerinin katıldığı toplantılar düzenlendi. Bu kapsamda proje; Piyasa ve İş Geliştirme, Yönetim ve Kurumsal Etkinlik, Takas ve Mutabakat Süreçleriolmak üzere üç temel başlık altında kurgulandı ve Özel Projeler, Yapılandırılmış Çalıştaylar, Mentorluk Hizmetleri olarak da üç farklı kategori oluşturuldu. 2014-2016 yılları arasında alınacak toplam 36 hizmetten oluşan proje için gerekli çalışma süresi 1800 adam/gün olarak planlandı.