Üniversitelilere özel BES geliyor

 

Ekonominin 3 yıllık hedef ve politikalarının belirlendiği 2026-2028 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program (OVP), Bireysel Emeklilik Sistemine (BES) yönelik önemli düzenlemeler içeriyor.

Bunların arasında en dikkat çekici olan ise üniversitelilere yönelik BES uygulaması. Programa göre, yükseköğretim kurumlarına kayıtlı 25 yaş altı öğrencilerin BES’e katılımlarını ve sistemde kalmalarını teşvik edici uygulamalar hayata geçirilecek. Böylece sayıları 7 milyonu bulan üniversite öğrencileri BES sistemine dahil edilecek.

KATKI PAYI DEVLETTEN

Peki, yeni model nasıl olacak? Tüm detayları netleşmemiş olsa da üniversitelilere yönelik BES uygulamasının ana hatları belirlendi. Yapılacak düzenleme ile yükseköğretim kurumlarına kayıtlı 25 yaş altı öğrencilerin BES’e girmeleri ve sistemde kalmaları sağlanacak. Sisteme girecek öğrenciler, BES ödemelerini (katı payı) kendileri yapmayacak; katkı paylarını devlet ödeyecek. Yani, öğrencilerin cebinden par acıkmayacak, devlet öğrenciler adına sisteme ödeme yapacak.

Sisteme giren her üniversite öğrencisi için BES hesabı açılacak. Bu hesaba devlet aylık bir katkı payı ödeyecek. Katkı payının tüm üniversite öğrencileri için standart bir tutar olması planlanıyor. Katkı payı tutarı öğrencinin hesabına aktarılacak, üzerine bir de devlet katkısı eklenecek. Devletin katkı payı ödemeleri ve devlet katkısı tutarı nakdi olmayacak, ancak öğrencinin hesabından katkı payları ve devlet katkısı tutarları gözükecek. Böylece öğrenciler kendi adına yatırılan tutarları, birikimlerini ve tasarruflarının her ay ne kadar değerlendiğini takip edebilecek.

MEZUNİYET SONRASI BES’E DEVAM

Öğrenci, üniversiteyi bitirip de çalışmaya başladığında, BES’e devam etmek istiyorsa, devletin o tarihe kadar onun adına yatırdığı katkı payını, nakit ya da belirlenen süre içinde peyderpey yatıracak. Sonrasında ise katkı paylarını kendi ödeyecek, devlet de devlet katkısına devam edecek. Öğrenci BES’e devam etmek istemezse sistemden ayrılacak ama devletin yatırdıklarını ve birikimlerini talep edemeyecek.

Devletin üniversite öğrencileri için ödeyeceği katkı tutarı ile devlet katkısı tutarları henüz net değil, önümüzdeki yıllarda netleşecek.

BEDELLİ ASKERLİK VE HAC İBADETİ İÇİN BES’DEN PARA ÇEKİLEBİLECEK 

Orta Vadeli Programda (OVP), yapılacak düzenlemelerden biri de BES’ten kısmen ödeme alınabilecek durumlar; bedelli askerlik, hac ibadeti gibi yeni alanları içerecek şekilde genişletilecek. BES katılımcılarının ihtiyaç halinde birikimlerinin bir kısmını çekebilmesine yönelik kısmi çekiş hakkı, 2024 yılının 1 Temmuz itibariyle başladı. Bu kapsamda, BES katılımcılarına sadece; evlilik, konut alımı ve doğal afet halinde birikimlerini çekme hakkı tanındı. 2026-2028 dönemini kapsayan Orta Vadeli Programa göre, bedelli askerlik yapacaklar ve hac ibadetini yerine getirecekler de BES’teki birikimlerinden kısmi çekiş yapabilecek. Yeni düzenlemenin 2026’nın ikinci çeyreğinde yapılması bekleniyor.