Pizza Hut ve KFC kapanıyor mu? ABD'li firmadan Türkiye hakları ve franchise sürecine dair önemli açıklama
Güncelleme Tarihi:
Pizza Hut ve KFC kapanıyor mu ve neden kapanıyor gibi pek çok soru, son 1 hafta içerisinde yaşanan gelişmelerin ardından tüketiciler, tedarikçiler, mağaza çalışanları gibi büyük bir kitlenin gündeminden düşmüyor. Türkiye'de yüzlerce şubesi bulunan Pizza Hut ve KFC'nin marka haklarını elinde bulunduran Yum Brands, markanın Türkiye'deki durumuna yönelik önemli bir açıklama yaptı. Bu markaların Türkiye pazarındaki işletmeci olan İş Gıda ile standartları karşılayamadıkları gerekçesiyle anlaşmayı durdurma kararı alan Yum Brands, gerekçelerini bildirerek restoranların işletmeyi geçici olarak durdurmasını talep etti. Bunun üzerine yüz binlerce kişinin aklında "Pizza Hut ve KFC kapanıyor mu?" sorusu, cevap aramaya başladı. Peki, Pizza Hut ve KFC kapanıyor mu? İşte, o konu hakkına Hürriyet Gazetesi Ekonomi muhabiri Gamze Bal'ın aktardığı detaylı bilgiler
Son 12 yılda Türkiye operasyonları 4 kez el değiştiren KFC ve Pizza Hut markalarında bir kez daha franchise kavgası yaşanıyor. İki markanın da sahibi olan Amerikalı Yum! Brands 8 Ocak'ta, Türkiye’deki işletmeci İş Gıda’nın standartları karşılayamadığını, bu yüzden franchise anlaşmasını feshettiğini duyurdu. Bununla da kalmadı, Türkiye’deki 537 restoranın geçici olarak kapanacağını açıkladı. Bu markalardan 6 milyar TL ciro elde eden ve 7 bin kişiye istihdam sağlayan İş Gıda ise açıklamasında, fesih kararının ‘finansal kaygılarla, acele ve tek taraflı’ alındığını vurgulayarak faaliyetlerine devam ettiğini duyurdu.
PİZZA HUT VE KFC KAPANIYOR MU?
KFC ve Pizza Hut markalarının sahibi olan Amerikalı fast-food zinciri Yum! Brands, 8 Ocak tarihli açıklamasında, medyaya bu iki markanın Türkiye’deki sahibi ve işletmecisi olan İş Gıda ile franchise anlaşmasını feshettiğini duyurdu. Söz konusu açıklama, dün sabah saatlerinde şirketin internet sitesinde yapıldı. Açıklamada, İş Gıda’nın ‘standartları karşılayamadığı’ gerekçesiyle feshin gerçekleştirildiği belirtildi. Duyurunun etkisi büyük oldu. Sadece KFC’nin 40 ilde 5 bin 500’den fazla çalışanı var ve markanın franchise bedeli 500 bin dolardan başlıyor. Bu durum hem şubelerin işletmecilerini hem de çalışanları tedirgin etti. Hürriyet, feshin İş Gıda tarafındaki yansıması için gün boyu şirketin yöneticilerine ulaşmaya çalıştı. Akşam saatlerinde gelen yanıt ise olayın Amerikalı şirketin açıklamasındaki kadar net olmadığını ortaya koydu.
BAKMADAN GEÇME!
ABD’Lİ PATRONA GÖRE KAPANACAK
ABD’li patronun açıklamalarına bakıldığında, KFC ve Pizza Hut markalarıyla yaklaşık 6 milyar TL’lik cirosu bulunan ve 7 bin kişiye istihdam sağlayan İş Gıda ile ‘master franchise’ anlaşması son buldu.
Yapılan açılamada, yaşanan feshin Türkiye’deki 283 KFC ve 254 Pizza Hut restoranını etkileyeceği; ‘bu restoranların en azından geçici olarak kapanmasının’ beklendiği ifade edildi. Yum! Brands Mali İşler Direktörü Chris Turner, “Türkiye’deki kapanmalar, 2025’in ilk çeyreğinin sonunda Yum!’un raporlanan mağaza sayısında bir azalma olarak yansıtılacak” dedi ve yasal işlem başlatıldığını söyledi.
‘SATIŞLAR DÜŞÜK KALDI’
Turner, “Türkiye’deki restoranların son dönem satışları, her bir marka için restoran başına düşen dünya ortalamasının büyük ölçüde altında kaldı. Mağaza kapanışlarından kaynaklanan telif ücreti kaybının, 2025 ve sonrasında Yum!’un temel faaliyet kârı üzerinde önemli bir etkisi olmayacaktır” dedi.
YENİ FRANCHISE ARIYOR
Turner’ın, açıklamasında Türkiye pazarındaki müşterilere hizmet verme arayışında olduğuna yönelik ifadeler de dikkat çekti. Turner, “Yum! ve markaları olarak gelecekte de Türkiye pazarında müşterilerimize hizmet vermeyi sabırsızlıkla bekliyoruz” diye konuştu.
BAKMADAN GEÇME!
İŞ GIDA: FESİH TEK TARAFLI
Ancak, İş Gıda’dan yapılan açıklamada ise söz konusu feshin tek taraflı olduğu vurgulandı.
2020’de KFC’yi ve 2022’de de Pizza Hut’ı bünyesine dahil ettiğini açıklayan İş Gıda, üç yılda restoran sayısını yüzde 300 büyüme ile 537’ye çıkardığını vurguladı. Şirket, bu performansı ile 2023’te Yum! Brands Global tarafından “Yum! Büyüme Ortağı” ödülüne layık görüldüğünün de altını çizdi.
“Tüm KFC ve Pizza Hut restoranlarımızın küresel operasyonel standartlara uygunluğu, Yum! Brands onaylı bağımsız denetim kuruluşları tarafından düzenli olarak denetlenmekte ve operasyonumuz bu kalite standartlarını karşıladığı için, şirketimiz faaliyetlerine aralıksız olarak devam etmektedir” denilen açıklamaya şöyle devam edildi:
“Finansal kaygılarla, acele bir değerlendirmeyle alınan bu tek taraflı fesih kararına ilişkin süreç devam ediyor.”
ÇALIŞANLAR DA HABERSİZ
Hürriyet olarak, söz konusu restoranların İstanbul Avrupa yakasındaki çeşitli şubelerine bu durumu sorduğumuzda, şubelere konuyla ilgili herhangi bir bilginin iletilmediği yanıtını aldık. Şubelerin kapatılıp kapatılmayacağını henüz bilmeyen şube çalışanlarının, konuyu medyadan takip ettiğini söylemesi de dikkat çeken bir diğer konu oldu.
‘MALİ ZORLUK YAŞIYORDU’
KFC’nin tedarik zincirindeki dört büyük tavuk üreticisinden birinin yetkilisine ulaştığımızda, şirketin uzun bir süredir mali güçlük yaşadığını öğrendik. Ödeme konusunda yaşanan sorunun devam etmesinin de etkisiyle birkaç aydır şirkete tavuk tedariği yapılmadığını anlatan yetkili, şu bilgileri verdi: “Bizle çalıştıkları süre zarfında iyi bir müşterimizdi ama sonra mali zorluklar yaşadıklarını bildiğimiz bir dönem oluşunca bizim de onlarla iş hacmimiz iyice daraldı. Ancak, iş hacmimiz içinde önemli bir ağırlıkları yok. Olumsuz etkilenmeyiz.”
BAKMADAN GEÇME!
12 YILDA 4 KEZ EL DEĞİŞTİRDİ
Söz konusu iki marka da 12 yıldır el değiştirmelerle dikkat çekiyor.
KFC, Türkiye’de ilk restoranını 1989’da; Pizza Hut ise 1988’de açmıştı. 2000 Ocak’ta Süzer Grubu şirketlerinden Turkent Gıda, bu restoranların Türkiye Franchise haklarını satın aldı. 2013’te Turkent Gıda, Pizza Hut ve KFC’nin Türkiye’deki işletme haklarını markaların ABD’deki sahibi Yum! Brands’a satmış; iki markanın da işletme hakkı ABD’deki asıl patrona dönmüştü. 2017’de Dubai merkezli yatırım fonu Abraaj Capital, KFC Türkiye’yi bünyesine kattı. Son el değiştirme ise 2020 ve 2022’de oldu. Bu yıllarda İş Gıda, her iki markanın da ‘ana franchise’ı olmuştu.
ALMANYA’DA YÖNETİMİ DEVRALDI
İş Holding ayrıca, son iki yıldır KFC ve Pizza Hut için Almanya’da Yum! Brands’ın ana franchise sahibi olarak görev yapıyordu.
Yum! Brands’ten dün yapılan açıklamada, “Yum! Aralık 2024’te Almanya işletmelerinin ana franchise haklarını geri almış ve bu pazarın yönetimini devralmıştır” denildi.
İş Gıda’dan ise Almanya’daki faaliyetlere ilişkin açıklama yapılmadı.