Güncelleme Tarihi:
Grafik: finance.google.com
Amerikan borsaları Mart 2009'dan bu yana geçen yaklaşık 5 yılda 3 katına çıktı. Uzun dönem grafiğe bakıldığında hisselerin bu kadar yükselmesi, sert bir çöküşü beraberinde getirir mi sorularının da sorulmasına başladı.
Fercan Yalınkılıç
bigpara.hurriyet.com.tr Haber Müdürü
ABD ekonomisi şu an düzelme trendinde devam ediyor. Her ne kadar işsizlik oranı, konut sektörü, tüketici harcamaları kriz öncesi seviyelerde değilse de mevcut seyirde ülke ekonomisi en kötüsünü atlatmış gibi görünmükte.
HİSSELER UCUZ DEĞİL
Wall Street Journal verilerine göre S&P 500 endeksinin şu andaki fiyat/kazanç oranı 18,26 seviyelerinde. Nobel ödüllü Yale ekonomi profesörü Robert Shiller'in derlediği verilere göre ise ileriye dönük F/K oranı 19,24'te. S&P 500'ün tarihsel ortalaması ise 15.50 seviyesinde yer alıyor. Bu da ABD'de büyük şirketlerin en azından şimdilik ucuz olmadığını ortaya koyuyor.
Bloomberg News'dan David Wilson'ın paylaştığı grafikte ise ABD'de şirket karlarının düşmeye başladığını ortaya koyuyor. Societe General'den Albet Edwards ise karların düşmesine yatırımcıların yeteri kadar dikkat etmediğini belirtiyor.
EN OLASI SENARYO
Şu aşamada ABD hisselerinde en olası senaryo borsadaki yükselişin hız kesmesi ve S&P 500'ün 2000 bandında, Dow Jones Sanayi Endeksi'nin de 17 bin civarındaki dirençlerine takılması. Benzer şekilde DAX'ın da 10 bin psikolojik direncinde oyalanacağını bekleyebiliriz.
bigpara.hurriyet.com.tr yazarı ve Gedik Yatırım Yurtiçi satış müdürü Eral Karayazıcı da emaille yaptığımız fikir alışverişinde benzer bir hareket bekliyor.
Yaz döneminde ABD endeksleri direncine yaklaştıkça satış yaşayabilir. Direncini kıramayınca da sınırlı geri çekilme yaşanabilir. Bu senaryonun gerçekleşme ihtimaline yüksek diyebiliriz. Bu senaryoya göre ise uzun vadede ABD hisselerinde yükseliş sürecektir.
Fed'in parasal genişlemeyi tamamlamasıyla birlikte faiz artırımını gündeme getirmesi de borsada yatay - hafif satıcılı seyri tetikleyecektir. Faiz artırmının hızı ve ABD ekonomisinin buna tepkisi hisselerde daha ciddi bir satış olup olmayacağı konusunda belirleyici olacaktır.
Geri çekilme olsa da bu senaryoda hisseler tekrar toparlanacak, çift basamaklı olmasa da tek basamaklı getiriler yaşanacaktır.
AŞAĞI YÖNLÜ RİSKLER
Hisselerde yatay seyir dışındaki en ciddi senaryo, küresel riskler nedeniyle gelişen ülkelerde çok sert, gelişmiş ülkelerde ise sert bir satış yaşanması. Ukrayna krizinin bir anda kontrolden çıkması, Çin'de bankaların ve yerel yönetimlerin aşırı borçlarının ekonomide sert bir frene yol açması böyle bir satışı tetikleyebilir. Türkiye'de ise gelecek faiz indirimiyle birlikte yaşanacak sermaye kaçışının de gelişen ülkelere duyulan güveni sarsması ve domino etkisi yaratması gene satış dalgasını tetikleyebilir.
Gelişen ülke risklerini azaltmak isteyen yatırımcıların satışının, adım adım gelişen ülke borsalarına sıçraması çığ etkisi yaratabilir.
YUKARI YÖNLÜ RİSKLER
Bu ihtimalin gerçekleşme ihtimali düşük olsa da gelişen piyasalardan gelen olumlu haberlerin artması, Avrupa'da ekonomik düzelmenin hızlanması gibi faktörlerle ABD borsaları nispeten hızlı yükselişine devam edebilir.