Güncelleme Tarihi:
Rüçhan hakkı, bir anonim şirketin bedelli sermaye artırımı yapması durumunda, mevcut hissedarlara yeni çıkarılacak hisselerden öncelikli ve sahip oldukları pay oranında alma imkanı tanıyan bir haktır. Bu hak, literatürde aynı zamanda "Yeni Pay Alma Hakkı" olarak da anılmaktadır.
Bu hakkın temel amacı, sermaye artırımı sonrasında mevcut hissedarların şirketteki ortaklık paylarının ve oy haklarının sulandırılmasını (dilüe edilmesini) engellemektir.
Şirketler, nakit ihtiyaçlarını karşılamak veya finansal yapılarını güçlendirmek amacıyla bedelli sermaye artırımına gittiklerinde, rüçhan hakkı sayesinde mevcut ortaklar, genellikle piyasa fiyatına göre daha avantajlı bir fiyattan yeni hisseleri satın alma fırsatı bulurlar.
Bedelli sermaye artırımı, şirketin sermayesini artırmak için yeni hisseler ihraç etmesi ve bu hisseleri bir bedel karşılığında satmasıdır. Bu süreçte rüçhan hakkı, yatırımcıya bir tercih sunar:
1.Hakkı Kullanmak: Yatırımcı, sahip olduğu rüçhan kuponlarını kullanarak belirlenen fiyattan yeni hisseleri satın alır ve böylece şirketteki ortaklık oranını korur.
2.Hakkı Satmak: Yatırımcı, yeni hisse almak istemezse, bu hakkını temsil eden rüçhan kuponlarını borsada satarak nakde çevirebilir.
Rüçhan hakkı kullanım süresi, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) düzenlemelerine göre en az 15, en çok 60 gün olarak belirlenmiştir.
| Kavram | Tanım | Amacı |
| Rüçhan Hakkı | Mevcut hissedarların, sermaye artırımında yeni hisseleri öncelikli alma hakkı. | Ortaklık payının ve oy hakkının sulandırılmasını önlemek. |
| Bedelli Sermaye Artırımı | Şirketin, nakit karşılığında yeni hisse ihraç ederek sermayesini artırması. | Şirkete nakit girişi sağlamak ve finansal yapıyı güçlendirmek. |
Rüçhan kuponu, mevcut hissedarların yeni pay alma hakkını temsil eden bir menkul kıymettir. Bir hisse senedinde rüçhan hakkına sahip olan yatırımcı, elindeki her bir hisse senedi için bir adet yeni pay alma kuponuna sahip olur.
Bu kuponlar, sermaye artırımı sürecinde Borsa İstanbul'da özel bir pazar olan Rüçhan Hakkı Kuponu Pazarı (RHKP)'nda işlem görür. Yatırımcılar, yeni hisse almak yerine bu kuponları satarak bir gelir elde edebilirler. Kuponların fiyatı, hisse senedinin piyasa fiyatı ile yeni hissenin ihraç fiyatı arasındaki farka ve piyasa beklentilerine göre oluşur.




