Hürriyet gazetesinden Neşe Karanfil'in haberine göre; proje, 2020 yılında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) kararı ile başlatılmıştı. 2020 yılının aralık ayında Elder ve 21 elektrik dağıtım şirketi, 2021 yılının ocak ayında da Gazbir-Gazmer ve 11 doğalgaz dağıtım şirketi ile sözleşme yapıldı. Yapılan çalışmalarda 173 farklı markanın kullanım detayları incelendiğinde, yabancı menşeli yazılımların sektörde çok daha yoğun kullanıldığı tespit edildi.
BAKIM BEDELİ 35 MİLYON DOLAR
Yabancı yazılımın kullanım sıklığı 295’ken, yerli yazılımın 156, hibritin ise kullanım sıklığının 4 olduğu belirlendi. Doğalgaz sektöründe ise 107 farklı yazılım markası olduğu görüldü. Bunlardan 64’ü yerli, 40’ı yabancı ve 3’ü de hibrit. Doğalgaz sektöründe kullanım sıklığı yerli yazılım için 91, yabancı için 64 ve 6 da hibrit model. Proje kapsamında ilk sahip olma lisans bedelleri ve her yıl ödenen lisans bakım bedelleri dahilinde tahmini maliyet çalışmaları da yapıldı. Enerji dağıtım sektöründe yabancı menşeli yazılımlara 140 milyon dolar ile 160 milyon dolar arasında ilk sahip olma lisans bedeli ödendiği tahmini yapıldı. Enerji dağıtım sektöründe yabancı menşeli yazılımlara ilk sahip olma lisans bedeli ile ilişkili olarak her yıl 30 milyon dolar ile 35 milyon dolar arasında lisans bakım bedeli ödendiği tahmin ediliyor.
YAZILIM MİLLİ OLACAK
Yerli Enerji Yerli Teknoloji Projesiyle; elektrik ve doğalgaz dağıtım şirketlerinin kullandığı yazılım ve altyapıları incelenerek yerli yazılımların kullanılacağı alanların belirlenmesi, uygun teknolojilerin seçilmesi, yabancı kaynaklı yazılımlara ödenen yıllık bakım bedellerinin düşürülmesine yönelik detaylı araştırma ve planlamaların oluşturularak enerji sektöründe kullanılan yazılımların millileştirilmesi konusunda adımların atılması amaçlandı. Projeye yönelik yapılan değerlendirmede, enerji dağıtım sektöründe kullanılan yazılımların büyük bölümünün yurtdışı kaynaklı olduğu, bunun da enerji sektöründe dışa bağımlılığa neden olduğu, ayrıca yaklaşık beş yılda bir sahip olma maliyetine yakın yüksek bakım maliyetlerini beraberinde getirdiği tespit edildi. İkinci aşamada Yerli Milli Teknoloji geçiş planı doğrultusunda pilot Ar-GE projeleri için başvuru süreçleri işletilecek. Enerji dağıtım sektöründe yazılımeko sistemi oluşturulması için hazırlık çalışmalarına başlanacak.