Avrupa Birliği Komisyonu, Türk vatandaşlarına Schengen Bölgesi’ne girişte vize serbestisi uygulanması için karşılanması gereken kriterlere ilişkin değerlendirmesinin ardından vize muafiyeti tavsiyesinde bulundu.
Komisyon karşılanması gereken 72 kriterin tamamının olmasa bile çok büyük bölümünün karşılandığına kanaat getirdi. 67 kriteri yerine getirdiği belirtilen Türkiye’den eksikleri bir an önce gidermesi talep ediliyor.
AB Rekabet Komiseri Margrethe Vestager'ın Twitter'dan fotoğrafını paylaştığı belgenin üzerinde, "AB Komisyonu bugün Türk vatandaşları için vizelerin kaldırılmasını teklif etti" yazdığı görüldü. Ancak belgede, AB'nin belirlediği kriterlerin Türkiye tarafından "acilen" tamamlanması şartının bulunduğu belirtildi.
Metinde Türkiye'den, parmak izi bilgisinin de yer aldığı biyometrik pasaportların çıkarılması, Geri Kabul Anlaşması'nın uygulanmasına başlanması, terörle mücadele ve organize suçlarla mücadele kanunlarının temel haklara dikkat edilerek AB'ye uygun bir şekilde düzenlenmesi istendi. Bunların, vizesiz seyahat için şart olduğu ve aciliyet arz ettiği belirtildi. Türkiye'ye, biyometrik pasaportlar için sene sonuna kadar süre verilirken, parmak izi bilgisinin yer almadığı pasaportlarla vizesiz seyahatin mümkün olmayacağı ifade edildi.
TEKNİK YEŞİL IŞIK NİTELİĞİNDE
AB Komisyonu’nun Türkiye’nin vizeden muaf ülkeler listesine dahil edilmesi dolayısıyla vatandaşlarına vize serbestisi uygulanması yönündeki tavsiyesi sürecin devamı açısından yaşamsal öneme sahip. Bu tavsiye teknik yeşil ışık niteliğinde. Ancak vize muafiyetinin sağlandığı anlamı taşımıyor. Vize muafiyetinin sağlanabilmesi için siyasi onay sürecinin de olumlu şekilde sonuçlandırılması şart. Bu süreçte ise hem Avrupa Parlamentosu’nun hem de AB Konseyi’nin onayı aranacak.
TÜRKİYE'DEN İLK AÇIKLAMA
HAK-İŞ Konfederasyonu Genel Başkanı Mahmut Arslan'ı makamında ziyaret eden Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, burada AB Komisyonu'nun kararıyla ilgili yaptığı açıklamada, "Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları Avrupa ülkelerine, Schengen vizesi bölgesine vizesiz seyahati hak ediyor. Türkiye sözünde duran bir ülkedir. AB’nin de sözünde durması lazım. Ahde vefa çok önemli" dedi.
HAZİRAN SONUNDA
Görüşmede basın mensuplarının sorularını cevaplayan Çavuşoğlu, AB Komisyonu'nun Türk vatandaşları için vizelerin kaldırılmasını öngören tavsiye kararına ilişkin bir soru üzerine, AB ile Türkiye'nin 18 Mart'ta yeni bir anlaşmaya imza attığını hatırlatarak anlaşma çerçevesinde vize serbestisinin haziran sonunda gerçekleşeceğini söyledi.
Vize serbestisi anlaşmasının geri kabul anlaşmasıyla uygulanacağını anımsatan Çavuşoğlu, şöyle devam etti: "Türkiye'nin gerçekleştirmesi gereken kriterler vardı. Bu kriterleri yerine getirmek için de Türkiye gerekli çabaları sarf etti. Meclis'ten yasalarımız geçti ve atılması gereken teknik adımları da attık. 72 kriterin biz hepsini gerçekleştirmek için çaba sarf ettik. Bazı konularda AB'nin farklı görüşleri olabilir. Bizim samimiyetimiz konusunda kimsenin şüphesinin olmaması lazım. Biz inandığımız bir şey yaparız. Zorla baskıyla da hiçbir şey yapmayız. Anlaşma yaptığımız zaman da yükümlülüklerini yerine getiririz. Şu anda geldiğimiz noktada Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları Avrupa ülkelerine, Schengen vizesi bölgesine vizesiz seyahati hak ediyor. Biz de zaten pasaport dahil gerekli teknik düzenlemeleri tamamlamak üzereyiz. Ufak tefek eksiklikler varsa bu önümüzdeki süreçte Türkiye'nin kararlılığıyla giderilebilir. Türkiye sözünde duran bir ülkedir. AB'nin de sözünde durması lazım. Ahde vefa çok önemli."
Türk vatandaşlarının, AB'nin KKTC de dahil aldığı bazı kararların uygulanmamasından kaynaklanan yıllara dayalı şüpheci bir yaklaşımının olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, "Ama son yaptığımız anlaşma son derece nettir. AB sözünde durarak Türkiye'deki vatandaşlarımızın şüpheyle yaklaşımını da ortadan kaldırabilir. O güven tekrar tazelenebilir. Umarım tüm kararlar ve süreç olumlu yönde devam eder." diye konuştu. Bakan Çavuşoğlu, vize konusunda şartlı kabul gelmesi durumunda Türkiye'nin tavrının ne olacağı yöndeki bir soru üzerine, dış politikada varsayımlar üzerine konuşmanın doğru olmayacağını söyledi.
SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?
Önümüzdeki hafta başlaması öngörülen süreçte konu ilk olarak AP’nin Sivil Özgürlükler ve İçişleri Komisyonu’nda ele alınacak. AP’de komisyon düzeyinde yapılacak görüşmelerin ardından AP Genel Kurulu devreye girecek. Bu kurumda yapılacak oylama basit çoğunluğa dayalı olacak. AP’de Türkiye karşıtı havanın en yüksek seviyelerinden birinde olması bu kurumdaki oylamanın zorlu olması riskini artırıyor. AP’den olumlu karar çıkması büyük ölçüde ana siyasi grupların takınacağı tavra bağlı olacak.
AP’den olumlu karar çıkarsa vize muafiyeti için AB Konseyi’ndeki süreç başlayacak. Bu kurumdaki süreçte ise oybirliği yerine nitelikli çoğunluk uygulaması kullanılacak. Başka bir deyişle Kıbrıs, Hollanda ya da Fransa gibi ülkelerin tek başlarına kararı veto etme hakları olmayacak. Olumlu karar alınması için ise oylamaya katılan ülkelerin yüzde 55’inin lehte oy kullanması ve bu ülkelerin toplam nüfusunun oylamaya katılan ülkelerin toplam nüfusunun yüzde 65’ine denk düşmesi gerekecek. Bu da olumlu ya da olumsuz kararın ülkelerin oluşturacakları bloklara bağlı olacağı anlamına geliyor.
ÜÇ AYDAN KISA ZİYARETLERE VİZE KALKACAK
AB Konseyi’nden de onay çıkması halinde vize muafiyeti 1 Temmuz’dan itibaren devreye sokulacak.
Böylece Türk vatandaşları Schengen ülkelerine üç aydan kısa süreli ziyaretler için vize almak zorunda kalmayacak. Ancak anlaşma Türk vatandaşlarına AB ülkelerinde çalışma ve yerleşme hakkı vermiyor.
"TÜRKİYE'YE GÜVENİYORUZ"
Rapora dair açıklama, AB Komisyonu'nun birinci Başkan Yardımcısı Frans Timmermans ile AB Komisyonu'nun Göç, İçişleri ve Vatandaşlıktan Sorumlu Üyesi Dimitris Avramopoulos tarafından yapıldı.
Timmermans, “Türkiye, özellikle son haftalarda kriterleri yerine getirmek için etkileyici bir ilerleme sağladı. Acilen yapılası gereken işler hâlâ var ama bu ivmeyi sürdürmesi halinde Türkiye bunları da tamamlayabilir. Bu yüzden Avrupa Parlamentosu ve üye ülkelere, kriterler tamamlandığında vize mecburiyetini kaldırması için tavsiyede bulunduk” dedi.
Avramopoulos da Türk yetkililerin katettiği gelişmeyi övdü ve tüm kriterleri yerine getireceği konusunda Türkiye’ye güvendiklerini ifade etti.