Dün bir basın toplantısı düzenleyen Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, gün geçtikçe artan ticaret savaşlarının ve ticaretteki bloklaşmaların bu yıl daha çok konuşulmasının beklendiğini söyledi. İş insanlarının bu yıla ilişkin en temel beklentisinin ise ‘öngörülebilirlik’ olduğunu vurguladı. “Dünya bir taraftan serbest ticareti bir taraftan da artan ticaret savaşlarını ve bloklaşmaları konuşuyor” diyen Olpak, “Hukuk diyoruz, adalet diyoruz ama kuvvetlinin haklı olduğu bir dünya. Görünen o ki, bu bloklaşmaları önümüzdeki dönemde daha fazla konuşacağız” ifadelerini kullandı.
‘KAYGIYLA İZLİYORUZ’
Trump’ın ‘öngörülemez olmasının’ bu yıl için en belirgin risklerden biri olduğuna dikkat çeken Olpak, diğer yandan da özellikle Alman firmalarında yorgunluk ve isteksizlik havası olduğunu; iş yapma açısından bir durgunluk yaşandığını aktardı ve en büyük ticaret ortaklarından olan Avrupa’yı kaygıyla izlediklerinin altını çizdi. Son dönemde küresel ticaretin yaşadığı ivme kaybına dikkat çeken Olpak, “Zaten son 5-6 yılın büyüme ortalamalarına bakıldığında pek iç açıcı tabloların olmadığını görüyoruz. Büyüme var ama ivme kaybının olması bizim açımızdan önemli” dedi.
SURİYE İÇİN ‘İNSAF’ VURGUSU
Olpak’ göre dünya ticaretinde ivme kaybı olduğu sürece Türkiye’nin büyük, yüzde 10’lu rakamlarla ihracatı artırması zor görünüyor. Olpak’ın dikkat çeken açıklamalarından biri de Suriye’ye yönelik oldu. Türk iş dünyasından, Suriye’de 61 yıllık Baas rejimin çökmesinin ardından ülkenin yeniden inşasında aktif rol alınacağına yönelik açıklamaları eleştirdi DEİK Başkanı. Olpak’ın Suriye’ye yönelik değerlendirmesinde oldukça temkinli olması dikkat çekti. “Suriye konusunda aceleci konuşmalar oluyor, sağlıklı bulmuyorum” diyen Nail Olpak, şöyle devam etti:
“Suriye’de rejim değişti, 12 gün geçti, biz ülkenin altyapısında neler yapabileceğimizi konuşuyorduk. İnsaf! Suriye’nin yeniden yapılanmasını konuşmak için çok erken. Orada henüz yeterli güvenlik ortamının bile sağlanamadığı bir ortam var. Gerçekçi olalım, aradan zaman geçince söylediklerimizin arkasında nasıl duracağız? Ticarette kimsenin elini tutan yok, şahsi yatırım yapacaksak, yol ve baraj yapacaksak kimse yapma demiyor. Fakat komple bir ülkenin altyapısını yapılandırmak uluslararası destek de gerekir. Orada da herkes ekmek-köfte hesabı yapar, koyduğunu alma peşine düşer.”
Olpak, Suriye’nin uyguladığı, Türk iş dünyasının tepkisini çeken gümrük vergisine ilişkin ise şöyle dedi: “Gümrükte yaptıkları şey rasyonel değildi ama onlar da gümrüklerle günlük hayatı döndürmeye çalışıyorlar. Yeni yönetim gelmiş, parası yok, en önemli gelir kaynağı vergi. Aceleci tepkiler veriyoruz.
‘İSRAİL’LE TİCARET TEKRAR BAŞLAYABİLİR’
Öte yandan, İsrail ile Hamas’ın Gazze savaşının başlamasından 15 ay sonra üzerinde anlaştığı ateşkes yürürlüğe girmişti. Olpak, İsrail ile duran ticarete yönelik şöyle dedi: “Bir şeyin sebebi ortadan kalkarsa alınan karar da ortadan kalkar. Türk devleti niye bu kararı aldı, Gazze ile ilgiliydi. Barış kalıcı olursa İsrail’e ticaret tekrar başlayabilir.”