BİRKAÇ yıl öncesine kadar Çinli üreticilerin yeniden dünya pazarlarına açılma stratejisi dünyadaki diğer otomotiv üreticileri tarafından büyük endişeyle karşılanıyordu. Çünkü, ölçek ekonomisi ve Çin devletinin büyük sübvansiyonları ile, özellikle elektrikli araçları çok daha ucuza üretip satışa çıkarabileceklerdi. Fakat bu durum pek beklenildiği gibi olmadı. Çin’in en büyük elektrikli araç üreticisi BYD, girdiği pazarlarda fiyatları kırıp yüksek paylar kapmak yerine rekabet edebilir ancak alternatifi de olan fiyatlar açıkladı.
TEPKİ TOPLAMIŞTI
Hatırlanacak olursa, BYD’nin Türkiye’de açıkladığı fiyatlar büyük tepkilerle neden olmuş, tüketiciler gümrük vergisinden muaf olmasına rağmen fiyatları yüksek bulmuştu. BYD’nin Türkiye fiyatlarını güncellemesinin ardından konu yeniden gündeme gelince, aklıma Reuters’ın geçen yılın ortalarında yaptığı güncelliğini koruyan bir araştıma geldi. BYD’nin 5 büyük ihracat pazarını inceleyen Reuters, markanın 3 önemli modelinde fiyatların Çin’e kıyasla iki hatta üç kat fazla fiyat talep ettiğini ortaya koyuyordu.
BYD veya distribütörleri tarafından Almanya, Brezilya, İsrail, Avustralya ve Tayland’da yayınlanan fiyatların incelendiği araştırmada Dolphin, Seal ve Atto 3 modelleri karşılaştırıldı.
FİYAT FARKI YÜZDE 178’LERE ULAŞIYOR
Bu pazarlarda, BYD Atto 3’ün başlangıç fiyatları Çin’den yüzde 81 ila yüzde 174, Dolphin’in yüzde 39 ila yüzde 178 ve Seal’ın yüzde 30 ila yüzde 136 daha yüksek olduğu belirtildi. Örneğin, Çin’de 19 bin 283 dolara satılan Atto 3’ün fiyatının Almanya’da 42 bin 789 dolara olduğu belirtildi. Bu arada, aynı aracın Türkiye’de vergiler dahil fiyatı şu anda 42 bin 567 dolar. Yani Türkiye fiyatları Avrupa’daki fiyatlar ile benzer hatta biraz daha geride.
Aradaki fark Avrupa uyum standartları veya yüksek donanım farklarıyla açıklanamayacak kadar fazla. Ancak, gerek BYD gerekse diğer Çinli üreticileri, ihracat pazarlarında fiyat politikalarını belirlerken iki büyük şeyi dikkat alıyor. Bu sebepler şöyle:
1- OLUŞAN ZARARI İHRACATLA KAPATIYORLAR
YILDA 30 milyon adedin üzerinde otomobilin satıldığı Çin’de rekabet oldukça büyük. Markalar Çin’de satış yapabilmek için kârlarından önemli ölçüde feragat etmek zorundalar. Ancak, Avrupa veya diğer ülkelerde böylesine bir rekabet ortamı yok. Bu yüzden ihracat pazarlarındaki satışlarla kârlılıklarını arttırıyorlar. Çin’deki üreticilerle de çalışan İngiliz Thatcham Research’ün otomotiv bölüm başkanı Ben Townsend, Çinli elektrikli araç üreticilerinin genellikle kendi iç pazarlarında başa baş ya da küçük bir kâr elde ettiğini belirterek, “Avrupa pazarının altını oymak istemiyorlar, kâr marjı yaratmaya çalışıyorlar” diyerek durumu özetliyor.
2- MARKA ALGILARINI BAŞTAN YARATIYORLAR
FİYATLAR arasındaki uçurumun bir diğer önemli sebebi ise Çinli markaların hem kalite algısını hem de markalarının algısını yeniden kurmak istemeleri. Bu yüzden ‘rekabetçi’ ancak ‘değerli’ olmak istiyorlar. Örneğin, Türkiye’de bir otomobil satın almadan önce ikinci el değerine de mutlaka bakılıyor. İngiliz araştırma şirketi JATO Dynamics’in Çin Ülke Müdürü Bo Yu, BYD ve diğer Çinli araç üreticilerinin, küresel itibar kazanırken ve güçlü yeniden satış değerlerini korumaya odaklanırken “ucuz Çinli” damgasından kurtulmaya çalıştıklarını söyledi. Yu, “Çinli otomobil üreticileri marka geliştirme aşamasındalar” açıklamasında bulundu.
FİYATLARI KARŞILAŞTIRMAK DOĞRU MU
BUGÜNE kadar Türkiye’de de fiyat farkının nedenleri çok kez tartışıldı. BYD Türkiye Genel Müdürü İsmail Ergun, Oksijen’e yaptığı açıklamada, “Çin fiyatları ile hatta bazı Avrupa ülkeleri ile karşılaştırma doğru değil” ifadelerini kullandı. BYD’nin ihraç ettiği araçların Çin’deki araçlardan donanım seviyesi olarak daha yüksek olduğu bir gerçek. Pazar araştırma şirketi AutoForecast Solutions’ın Küresel Tahmin Başkan Yardımcısı Sam Fiorani ise, “Otomobil üreticilerinin bir aracın aynı veya benzer versiyonlarının ihracatı için biraz farklı fiyatlar talep etmesi yaygındır. Ancak BYD’nin denizaşırı pazarlar için yaptığı ek ücretlerin büyüklüğü nadirdir. Küresel pazara sunulan araçların fiyatları genellikle dar bir aralıkta seyrediyor” diyor. Örneğin, Çin üretimi Tesla Model 3’ün Almanya’da, Çin’den sadece yüzde 37 daha pahalıya satılırken BYD’de fark yüzde 178’leri buluyor.