Yeni ekonomik programın ilk gözden geçirmesinin ön koşulu olan borçlanma yasa tasarısı, TBMM Plan Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi. Tasarıda, belediye başkanları ile genel müdürlerin şahsi malvarlığına haciz yolu açılırken belediyelere, KİT’lere ve kamu kuruluşlarına 3.5 katrilyon liraya varan borçlarını ödemeleri için altı ay süre verildi.
Dün üst komisyonda üç saatte kabul edilen tasarı, iç ve dış borçlanmaya düzenlemeyi öngörüyor. İç ve dış borçlanmaya ayrıntılı tanım getiren tasarı, iç borçlanmayı sınırlandırırken her yıl bütçe yasası ile belirlenecek limit, yıl içinde en fazla yüzde 10 artırılabilecek.
Tasarıyla, Hazine garantisi için de her yıl bütçe yasasıyla belirlenecek sınır getirilmesi de öngörülüyor. Hazine garantisi ile borç alan belediyeler, KİT’ler, üniversiteler ve diğer kamu kuruluşlarının yöneticileri bu borçların ödenmemesinden sorumlu tutulabilecek. Borçların ödenmemesinde bu yöneticilerin sorumluluğu varsa kendilerinden tahsili yoluna gidilecek.
Borçlanma Derviş’e bağlandı
Tasarı, Hazine garantisiyle alındığı halde ödenmeyen dış borçların Amme Alacakları Yasası’na göre tahsil edilmesini öngörürken bu borçların ödeme planına bağlanması olanağını da getiriyor. Hazine, yasa yürürlüğe girdiği andan itibaren dört ay içinde, alacakların faiz ve cezalarını da hesaplayarak, kuruluşlara bildirecek. Kuruluşlar da iki ay içinde uzlaşma talebinde bulunabilecek.
Nasıl bir borçlanma idaresinin oluşturulacağına ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı Kemal Derviş karar verecek.
Hazine’ye borçlanma yetkisi
Borçlanma yasasıyla Merkez Bankası’ndan kısa vadeli avans kullanma olanağının ortadan kalkması nedeniyle Hazine’ye, teknik olarak borçlarını ödeyemez duruma düşmemesi için, para piyasalarından gecelik borçlanma yetkisi veriyor. Hazine bu piyasalardan bütçe ödeneklerinin yüzde 1’ne kadar borçlanabilecek. 2002 rakamları dikkate alındığında borçlanma en fazla 980 trilyon lira olacak. Hazine’nin nakit fazlalığı ise Merkez Bankası’nda açılacak risk hesabında nemalandırılacak. Önceden öngörülmeyen nakit çıkışları bu hesaptan ödenecek.