TÜRKİYE Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO), ABD merkezli TransAtlantic Petroleum şirketi ile Türkiye’nin Diyarbakır ve Trakya havzalarında petrol ve doğalgaz aramak, üretim faaliyetleri yürütmek üzere ortaklık kurdu. TPAO’nun tahminlerine göre Diyarbakır Havzası’nda 6 milyar varil petrol ve 20 trilyon fit küp doğalgaz bulunuyor. Trakya Havzası’nda ise 20 ila 45 trilyon fit küp çıkarılabilir doğalgaz rezervleri yer alıyor.
BAkan baYRAKTAR sinyalini vERMİŞTİ
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar yaklaşık 20 gün önce Hürriyet’e petrol ve doğalgazda yeni bir dönemi başlatacaklarını söylemişti. Türkiye’nin potansiyelinin yüksek olduğuna dikkat çeken Bayraktar, “Önümüzdeki süreçte stratejimizde farklı bir değişikliğe gidebiliriz. Yani petrol ve gaz aramacılığında Türkiye’de yeni bir dönemi açmayı hedefliyoruz” ifadelerini kullanmıştı.
CERAWEEK 2025’TE İMZALAR ATILDI
Bayraktar’ın da katıldığı ABD’deki CERAWeek 2025’te enerjide kritik bir anlaşma imzalandı. Bayraktar, sosyal medya hesabından anlaşmayı duyururken, “TPAO, ABD’nin en büyük petrol üreticilerinden Continental Resources ve 17 yıldır ülkemizde faaliyet gösteren TransAtlantic Petroleum ile Diyarbakır Havzası’ndaki konvansiyonel olmayan petrol ve gaz kaynaklarımızın geliştirilmesi için Ortak Girişim Anlaşması imzaladı. En güncel çevresel ve teknolojik uygulamalarla yürütülecek projede, yerli işgücünün eğitimi ve teknik bilgi transferi de sağlanacak. Bu işbirliği, Türkiye’nin petrol ve gaz kaynaklarını ekonomimize kazandırma hedefimize büyük katkı sağlayacak. Türkiye’de petrol aramacılığında yeni bir dönemi açan bu anlaşmanın tüm taraflar için hayırlı olmasını temenni ediyorum” dedi.
ABD’DE KAYA PETROLÜ ALANINDA ÖNCÜLERDEN
ABD’de kaya petrolü alanında öncü firmalardan biri olarak gösterilen Harold Hamm’ın şirketi Continental Resources, TPAO ve ABD merkezli TransAtlantic Petroleum ile ortaklık kurarak, Türkiye’nin Diyarbakır ve Trakya havzalarında petrol ve doğalgaz arama ve üretim faaliyetlerine başlayacak. Bu stratejik hamle, Hamm’ın Kuzey Amerika dışındaki ilk büyük girişimi. Continental Resources, ABD’deki Bakken kaya petrolü sahasında en büyük üretici konumunda bulunuyor. Son yıllarda Wyoming ve Permian Havzası gibi bölgelere de genişledi.
350 MİLYAR DOLARLIK POTANSİYEL
Anlaşmayı Hürriyet’e değerlendiren Atık Yönetimi ve Atıktan Enerji Üreticileri Derneği (TAYED) Başkanı Ali Rıza Öner, ABD Jeoloji Araştırmaları Merkezi’nin yaptığı çalışmalara göre Türkiye’de Güneydoğu Anadolu ve Trakya’da çıkarılabilir durumda 651.3 milyar metreküp kaya gazı ve 4.7 milyar varil kaya petrolünün bulunduğunu söyledi. Öner, son yıllarda TPAO’nun Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde 5, Trakya’da da 10 kuyuda kaya gazı ve kaya petrolü çalışmaları yürüttüğünü hatırlatarak, “Diyarbakır’da üç kuyuda sondaj tamamlanırken, iki kuyuda sürüyor. Hedef, bahse konu 651.3 milyar metreküplük doğalgazın mümkün olan en yüksek düzeyde üretime alınması. Bugün bu gazın maddi değeri 350 milyar dolar” diye konuştu.
KAYA GAZI VE KAYA PETROLÜ NASIL ÇIKARILIYOR?
Petrol ve doğalgaz, kayaçlar içerisine yerleşirken bir bölümü ana kayada kalıyor. Ana kayayı terk etmeyen ve gözeneklerde kalan doğalgazdan oluşan gaza kaya gazı, petrole kaya petrolü deniliyor. Kayaçlarda sıkışmış olan bu gaz, hidrolik çatlatma adı verilen işlemle kaya katmanlarının içinde kırılmalar üretilerek açığa çıkarılıyor. Bu çatlatmalarda su basıncı kullanılıyor. Kaya gazı, 4-5 bin metre derinlikteki kaya katmanlarının arasına sıkışmış gaz anlamına geliyor.
ABD ile imzalanan anlaşma çerçevesinde Türkiye, bu gazı çıkarabilecek kabiliyete kavuşacak. Gazın açığa çıkması için istenilen derinliğe inildikten sonra kaya katmanları içinde yatay kırılmalar yapılarak, yüzeye katkı maddeli basınçlı su enjekte ediliyor. Ancak kaya gazı sondajı, klasik petrol ve doğalgaz aramalarına göre daha kolay olmasına rağmen yüzde 50 daha maliyetli.