Hürriyet gazetesinden Gamze Şener'in haberine göre; gün geçmiyor ki dolandırıcılar yeni bir yöntemle karşımıza çıkmasın. Soyguncuların yeni gözdesi kripto para piyasası oldu. Kuralların tam olarak konulmadığı, yasal boşlukların bulunduğu piyasada dolandırıcılar adeta cirit atıyor. Kripto para piyasası, geçtiğimiz haftalarda Bitcoin’in önderliğinde hızlı düşüşle ve toparlanma çabalarıyla gündemde sıkça yerini aldı. Pandemi döneminde kripto paralar, blokzincir teknolojisi, NFT’ler ve Metaverse gibi pek çok dijital varlığa artan ilgi, dolandırıcılık ve soygun haberlerini de arttırdı. Yıllara göre dolandırıcılık ve izinsiz kullanım gibi yasa dışı girişimlerin sayısı son bir yılda dikkat çekici şekilde artmış durumda. Hacker’ların öncelikli hedeflerinin ise blokzincir köprüleri olduğu kaydediliyor. Noter benzeri bir kuruma ihtiyaç duymadan veri paylaşımına olanak sağlayan bir teknoloji olarak tanımlanabilecek blokzincirler arasında geçişi sağlamak için oluşturulan köprülerin önümüzdeki dönemde de hacker’ların ana hedefi olacağı belirtiliyor.
14 MİLYAR DOLAR
Bugüne kadar dolandırıcılık, izinsiz giriş, çöküş ve istismar gibi nedenlerle toplamda 2 bin 861proje, 45 milyar doları aşan kayıplara neden oldu. Söz konusu projelerde Ethereum’un ağırlığı ise yüzde 29.5 olarak açıklandı. Blokzincir analiz şirketi DappRadar’ın paylaştığı rapora göre, sadece 2022 yılının ilk yarısında yaklaşık 1.8 milyar dolarlık kripto para çalındı. Şirketin ikinci çeyreğe ilişkin paylaştığı raporda, 676 milyon dolar değerinde kripto varlığın çalındığı belirtildi. DappRadar’ın birinci çeyrek raporunda ise 1.2 milyar dolarlık kripto para çalındığı açıklanmıştı. Kripto para piyasası için başka bir önemli raporsa Chainanalysis tarafından paylaşıldı. Chainanalysis’in 2022 raporuna göre ise kripto para kaynaklı suçların 2021 yılındaki karşılığı toplamda 14 milyar dolar oldu. Şirketin 2021 yılı raporuna göre ise kripto suçların neden olduğu kayıpların 2020’ye göre yüzde 79, kripto para hırsızlığının ise yüzde 516 arttığı belirtilmişti.
NFT İŞLEM HACMİ ARTTI
DappRadar raporuna göre blokzincir ve kripto para piyasalarına ilişkin haberlerin tamamı olumsuz değil. Bugüne kadar piyasaya ilişkin en olumlu tabloyu çizen NFT’ler, ikinci çeyrekte makroekonomik gelişmelerden olumsuz etkilense de nispeten başarılı bir tablo çizdi. Geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre NFT’lerde işlem hacmi yüzde 533; satış sayısı ise yüzde 59 arttı. NFT dendiğinde ilk akla gelen platformlardan biri olan OpenSea’ye LookRare, x2y2 ve Magic Eden gibi rakip pazaryerlerinin çıkması ise OpenSea’nin payını düşürdü. NFT’lerin genel anlamda kriptolarda devam eden ayı piyasası karşısında önemli bir duruş sergilediği ifade edildi.
‘REGÜLASYONLAR DEVREYE GİRMELİ’
Kripto Teknik Kurucusu Oytun Es, “Bulut madenciliği projelerinin yaklaşık yüzde 90’ı ne yazık ki dolandırıcılık içerikli projelerden oluşuyor” dedi ve şu değerlendirmeyi yaptı: “Bulut madenciliğinde, normal madencilikten daha çok bir getiri vaat ediliyor. Kripto para ekosisteminde dolandırıcılık son dönemde kripto para birimlerindeki geri çekilmeler nedeniyle azaldı. Bu tür adımların minimalizie edilmesi için devletlerin bir adım atması ve regülasyonların devreye girmesi gerekiyor. Finansal okur yazarlık kadar teknolojik okur yazarlık da dolandırıcılığın azalması adına çok önemli.”
BLOKZİNCİR KÖPRÜLERİ NEDİR?
Bugün Bitcoin ve Ethereum gibi adını sıklıkla duyduğumuz kripto paralar aslında bir blokzincirin finansal varlığı. Örneğin Ethereum bir blokzincirken, bu zincirin kripto para birimi ETHER. Blokzincirler güvenlik nedeniyle kapalı bir kutu gibi görünse de güvenliği asıl sağlayan unsur, değiştirilemez olmasından kaynaklanıyor. Blokzincir köprüleri tanımlanırken daha çok şehirler ve köprüler benzetmesinden yararlanılıyor. Blokzincirlerin her birini karantinadaki bir şehir olarak düşündüğümüzde, bu şehirler arasında ilişki kurulmasını sağlayan araçlarsa blokzincir köprüleri olarak tanımlanabilir. Bugün kripto para birimleri arasındaki geçiş çoğunlukla borsalar üzerinden gerçekleşiyor. Örnekse, bir kullanıcının Bitcoin’deki parasını Avalanche ağına direkt geçirmesi için seçilebilecek yolların başında blokzincir köprüleri geliyor.