Güncelleme Tarihi:
Ev hanımlarına emeklilik tarihi belli olmaya başladı. Çalışmayan ev hanımlarına sigorta prim desteği şartları, gündemde yer almaya devam ediyor. Geçtiğimiz yıl Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından müjdesi verilen ev hanımlarına emeklilik ile ilgili Bakan Işıkhan açıklamalarda bulundu. Öte yandan Hürriyet Gazetesi yazarı Noyan Doğan konuyu köşesine taşıdı. Peki, ev kadınlarına emeklilik Meclis'e geldi mi, şartları nelerdir? İşte, o konu hakkında ayrıntılı bilgiler.
CNN Türk Canlı yayınında açıklamalarda bulunan Bakan Işıkhan şunları söyledi:
Kadın işgücüne katılma oranımız %35,9 buradaki hedefimiz %40. Ev kadınlarına yönelik çalışmalarımızı başlattık. Özellikle ev kadını derken hangi ev kadınları kapsam içine alacağız bu yönde ortak bir çalışma yürüttük. Teknik bir çalışma burada acaba engelli çocuğu olan kadınlara ev kadınlarına ne tür destekler vereceğiz çünkü onların yükü çok ayrı bir boyutta. Kaç yıl sürede olacak esnaf olacak mı olmayacak mı birçok sorunun cevap arandığı bir çalışmayı biz başlattık.
2028 yılından önce inşallah ev kadınlarına emeklilik müjdemizi inşallah paylaşma fırsatımız olacak.
Ev kadınlarının prim desteği sağlanarak, sosyal güvenlik sistemine dahil edilmesi ve bu sayede emeklilik hakkı elde etmesi gündemde. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan geçtiğimiz yıl, ev kadınlarının sigortalılığı ve emekliliği ile ilgili çalışmanın başladığını açıklamıştı. Peki, kapsamı ne olacak, ev kadınlarına emeklilik hakkı nasıl tanınacak? Konunun detayına girmeden önce mevcut durumdan kısaca bahsedeyim.
Bugün de ev kadınları sosyal güvenlik sistemine dahil olup, prim ödeyerek, emekli olabiliyorlar. Ev kadınları SGK’ya başvurarak, isteğe bağlı sigortalı olabiliyor, düzenli prim ödeyerek, emeklilik hakkını da alabiliyor. Sigortalılık süresi ise SGK’ya yapılan başvurunun kayıtlara geçmesi ile başlıyor. Aylık ödenecek primleri de sınırlar dahilinde ev kadınları kendileri belirliyor.
En az ödenecek prim, brüt asgari ücretin yüzde 32’si; en fazla ödenecek prim ise brüt asgari ücretin 7.5 katının yüzde 32’si kadar. Belirtmekte fayda var; yatırılacak prim ne kadar yüksek olursa emekli olunduğunda alınacak emekli maaşı da o kadar yüksek olur. Ödenecek primin yüzde 20’si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, yüzde 12’si ise genel sağlık sigortası primidir.
İsteğe bağlı sigorta yaptıran ev kadınları Bağ-Kur kapsamında değerlendirilip, bu şartlara göre emekliliğe hak kazanıyorlar. İsteğe bağlı sigortalı olunduğunda 9.000 gün prim ödenmesi ve 58 yaşını doldurmaları gerekiyorlar ki, emekli olunabilsin.
Buraya kadar anlattıklarım, ev kadınlarının mevcut durumda sigorta sistemine girip, emekli olabilmelerinin şartları. Peki, yeni düzenleme ile neler değişecek? Ev kadınlarının sigortalılığına yönelik düzenleme üzerinde çalışılıyor, şartlar netleşince sivil toplum örgütleri ile paylaşılacak ve uygulamaya geçilecek.
Şimdiki haliyle şartlar neler? Aktif bir sigortası ve sosyal güvencesi olmayan ev kadınları yine isteğe bağlı sigorta kapsamında sosyal güvenlik sistemine dahil edilecek. Fark şu; primin 3’de 1’ini devlet karşılayacak. Yani, ödenecek prime devlet desteği var. Bu destek, asgari ücret ile sınırlı olacak. Daha açık anlatayım; bugünkü asgari ücret üzerinden hesaplarsak, isteğe bağlı sigorta yaptırarak, aylık 8.321 lira prim ödeyecek ev kadınının, priminin 2.773 lirasını her ay devlet karşılayacak; böylece ev kadınının ödeyeceği aylık prim 5.548 liraya düşecek. Asgari ücret arttıkça devletin prim katkısı da bu oran da artacak.
YENİ yapılacak düzenlemelerden biri de Bağ-Kur’luların prim gün sayısının SSK’lılarla eşit hale getirilip; prim gün sayısının 9 bin günden, 7 bin 200 güne düşürülmesi ki, buna bir başka yazımda detaylı değineceğim. Bu şartlarda bugün Bağ-Kur statüsünde 9.000 gün prim ödeyerek, 58 yaşında emekli olacak ev kadını, 7.200 prim günle (20 yıl) daha erken emekliliğe hak kazanmış olacak. Merak edilen bir konuda, geçmişte prim ödemiş, bir nedenden dolayı prim ödemeyi bırakmış ya da halen isteğe bağlı sigortalılığı süren ev kadınlarının yeni düzenlemeden yararlanıp yararlanamayacağı. Çalışma henüz net değil ama yeni düzenlemenin hiçbir sigortası olmayan ev kadınlarını kapsayacağı ve prim desteğinin bu kişilere verileceği üzerinde duruluyor.