Piyasaya da çuval

Haftalardır yerinde sayan dolar, Irak`a gönderilecek Türk askeri konusundaki belirsizlikle yükselişe geçti. Kur 1 milyon 430 bini aşarken, faiz yüzde 50`ye ulaştı

ABD`nin Irak için Türk askeri talep etmesine karşılık Türkiye`nin vereceği cevap ve yeni bir tezkere olasılığı oluşan belirsizlik piyasalarda baskı oluşmasına neden oldu. Buna bir de Ek Motorlu Taşıt Vergisi`nin iptali eklenince, haftalardır kıpırdamayan dolar yükselişe geçti.

Maliye Bakanı Kemal Unakıtan dün verdiği demeçlerde, bu yıl bütçede faiz dışı fazla hedefini tutturmak için yasa iptal gerekçelerini de dikkate alarak yeni bir yasal düzenlemenin yapılacağını ve 700 trilyonluk kaybın daha üzerinde bir gelir elde edileceğini söyledi. Bu açıklama piyasalardaki tedirginliği bir nebze hafifletse de Irak cephesinde yaşanan gelişmeler gerilimin azalmasına engel oldu.

Meclis`te tartışılan Kamu İhale Yasası`nda çeşitli kurumların kapsam dışına alınması konusu da piyasalarda endişe yarattı. Hükümet ile IMF arasında bu konuya ilişkin fikir ayrılığı olması endişelerin kaynağı oldu.

Sabah saatlerinde bono piyasasından çıkan yatırımcıların döviz talebinde bulunması kurları önceki güne oranla 20 bin lira yükseltirken, dolar 1 milyon 435 bin lirayı gördü. Ancak bu seviyelerden gelen satışlar kuru gün sonunda 1 milyon 427 bine kadar gevşetti. Piyasalarda belirsizliği arttıran en önemli gelişme ABD`nin asker talebi karşısında net bir yanıt verilmemesi oldu.

BONODA SATIŞ
Bu gelişme için yeni bir tezkere çıkarılması yönündeki tartışmalarda kafaları karıştırdı. Diğer yandan Türk askerininin Irak`ta konuşlanması halinde bu hareketin bütçe üzerine getireceği ek yük de piyasalarda tartışma konusu olmayı sürdürdü. Tüm bu gelişmeler yaşanırken uzun süredir döviz cephesinde gözlenmeyen taleple karşılaşıldı. Kurlarda yukarı hareket yaşanırken, faizler de yükselişe geçti. Bono faizleri dün 1 puan daha yükselerek yüzde 50 bileşiklerden döndü.

Böylece hafta başından beri bonoda faizler 3-4 puan aralığında artış kaydetmiş oldu. Merkez Bankası`nın faiz indirimi kararının ardından bankaların bonoları fonlama maliyeti yüzde 42`li bileşiklere gerilemişti. Faizlerde yaşanan son yükselişle böylece fonlama ile bono faizleri arasındaki fark 8 puana çıktı. Temmuz ayı sonu itibariyle faizlerde hala yüzde 50`li bileşiklerin gündeme gelmesi de piyasada baskı unsuru oldu.

Borsada ise yabancı yatırımcının piyasada aktif rol almaması endekste satışın sınırlı olmasını sağladı. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası`nda İMKB-100 endeksi günü yüzde 0.11`lik kayıpla 10 bin 475 puandan kapattı. Gün içinde endeks en düşük 10 bin 319 puanı gördü.

Kurlar arttı Merkez kazandı
Son bir haftada Merkez Bankası düşük maliyetle rezervini arttırdı. Merkez Bankası son müdahalesi ile piyasadan yaklaşık 850-900 milyon dolar çekti. Banka 1 milyon 385 bin lira- 1 milyon 400 bin lira aralığından topladığı parayla yükselişe geçen kurlar sayesinde kasasına 40 trilyon liralık kar yazdı.

Kurların yükselişe geçmesiyle piyasanın Merkez`e dolar satmaktaki isteği de arttı. Banka ihale yoluyla döviz alımını 50 milyon dolarla sınırlamasına karşın piyasadan dün 1.430`dan 200 milyon dolarlık satış teklifi geldi. Oysa hafta başından beri bu miktarı 100 milyon doların altında seyrediyordu.