Mortgage Meclis`e geliyor

Türkiye`de bankaların kullandırdığı konut kredilerinin toplam gayri safi milli hasılaya (GSMH) oranı yüzde 2`lerde. Gelişmiş ülkelerde ise bu oran yüzde 50`lere ulaşıyor. Türkiye`deki konut açığını kapatmak için yılda ortalama 300 bin yeni konut yapılması gerekiyor.

Bu açığı gören AKP iktidara gelirken, Herkes kira öder gibi ev sahibi olacak sloganını kullandı. Aradan geçen sürede ise Toplu Konut İdaresi (TOKİ) yaklaşık 250 bin konut inşasına başladı, bunların 150 bininin inşası halen devam ediyor.

Yıllık 300 bin konut ihtiyacına karşılık, TOKİ`nin dört yılda yaptığı konut sayısı sınırlı kaldı. Üstelik bu konutların önemli bir bölümü, dar gelirlilerin alım gücünü aşan fiyatlardan satılan konutlardan oluşuyor. Hükümet seçime giderken konut kozunu bir kere daha kullanmaya hazırlanıyor. Kamuoyunda `Mortgage` olarak bilinen ipotekli konut finansmanı sistemine ilişkin yasa tasarısı `Konut Finansmanı Sistemine İlişkin Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı` adıyla önümüzdeki günlerde TBMM Genel Kurulu`nda `temel kanun` olarak, hızlandırılmış şekilde görüşülecek.

Seçim tarihi yaklaştıkça, TBMM`nin önündeki çalışma süresi de giderek kısalıyor. Genel seçim, normal tarihi olan kasım ayında yapılsa bile Meclis sadece haziran sonuna kadar çalışabilecek. Bu sürenin kayda değer kısmı da Cumhurbaşkanlığı seçimi tartışmalarıyla geçecek. Dolayısıyla hükümetin öncelik verdiği yasaların Meclis`ten çıkarılabilmesi için çok fazla vakti kalmadı.

Başbakan Tayyip Erdoğan, daralan Meclis çalışma takvimini dikkate alarak, öncelikle çıkarılacak yasalar arasına kamu finansmanı tasarısının da alınmasını, hatta mümkünse bu hafta çıkarılmasını istedi.

Mortgage üçüncü sırada

AKP Grup Başkanvekili Sadullah Ergin, bu hafta öncelikle yarım kalan yabancı doktor çalıştırılmasına ilişkin yasa tasarısının görüşüleceğini söyledi. Ardından gecekondu dönüşümü konusunda TOKİ`ye yetki veren yasa tasarısı ele alınacak. Bunun ardından da konut finansmanı yasa tasarısına geçilecek. Ergin, en geç gelecek hafta konut finansmanı yasa tasarısının görüşmelerini tamamlamayı hedeflediklerini söyledi.

Yasa ne sağlayacak?

Konut finansmanı sisteminin özü, bankalar, finans kurumları, finansal kiralama şirketleri ve katılım bankalarının kullandırdığı konut kredilerinin ipotek karşılığı güvenceye alınmasını, bu ipotekler karşılığı yurtiçi ve yurtdışından finansman temin edebilmeleri ilkesine dayanıyor. Bu sistemde kullandırılacak konut kredilerinden alınacak vergi ve harçlarda da indirimler öngörülüyor.

Tasarının getirdiği en önemli teşvik ise, kullanılacak konut kredisinin 100 bin YTL`ye kadarki bölümüne karşılık gelen faiz giderlerinin, ücretlilerin gelir vergisi matrahından düşürülmesine olanak sağlaması. Tasarının bu maddesi, 1 Ocak 2008`den geçerli olmak üzere yürürlüğe girecek.
Tasarının getirdiği bir başka önemli avantaj ise, konut kredilerinde değişken faize olanak sağlaması. Kredi veren kuruluşlar, örneğin enflasyona endeksli olarak kredi kullandırabilecek. Böylece hem kredi verenler kendilerini ileride yaşanabilecek yüksek enflasyon riskinden koruyabilecek, hem de enflasyonda yaşanabilecek düşüş, tüketicilerin kredi faizi ödemelerine yansıtılabilecek. Değişken faizli kredi uygulamasının konut kredisi sürelerini uzatacağı tahmin ediliyor.

Maliye`den itiraz var

Ancak, 100 bin YTL`ye kadarlık kredilerin faizinin vergi matrahından indirilmesine Maliye Bakanlığının itirazı bulunuyor. Maliye yetkilileri, tasarının ilk halinin gerekli vergi teşviklerine yeterince yer verdiğini, komisyonda eklenen yeni vergi teşvikinin bütçeye önemli ölçüde yük getireceğini savunuyor.

Maliyeciler ayrıca, bu düzenlemenin uygulamada teknik sorunlara yol açacağını, mevcut gelir vergisi matrahında ciddi bir azalmaya neden olacağını belirtirken, sadece ücretlilere sağlanacak bu vergi avantajının adalet ilkesine de uygun olmayacağını, çünkü konut finansman sisteminden daha çok üst gelir grubunun yararlanacağını dile getiriyor.
Maliyecilerin bu düşüncesine karşılık TBMM Plan Bütçe Komisyonu üyesi CHP milletvekilleri, vergi avantajının yürürlük tarihinin ertelenmesinin doğru olmadığını, konut alacaklara önemli bir avantaj sağlayacak vergi indiriminin yasayla birlikte yürürlüğe girmesini istiyor.

AKP Grup Başkanvekili Sadullah Ergin, vergi indiriminden geri adım atılması konusunda hükümetten şu ana kadar AKP grup yönetimine herhangi bir değişiklik önerisi gelmediğini ifade etti.